سرطان چيست ؟

**آيا اگر دچار سرطان پستان شوم ، خواهم مرد ؟

**چه عواملي باعث ايجاد سرطان پستان مي شوند ؟

1- سرطان چيست ؟

 هر ارگاني در بدن از انواع مختلفي از سلولها ساخته شده است ، که از نظر عملکرد و شکل ظاهري به آساني از همديگر قابل افتراق هستند . به عنوان مثال سلولهاي  مغزي  متفاوت از سلولهاي خوني هستند، و هر دو با سلولهاي کبدي يا پوستي اختلاف­­ دارند . سلولها بطور طبيعي طوري تقسيم  مي شوند ، تا سلولهاي بيشتري را فقط زماني که به آنها  نياز است ، توليد کنند . هر سلول از  قبل براي يک  سيکل خاص برنامه ريزي   مي شود، وسلولهاي طبيعي داراي محرکي هستندکه پروسه ي مرگ سلولي  را شروع مي کند. اين پروسه ي تنظيم شده رشد و مرگ سلولي ، به حفظ سلامت بدن کمک مي کند.

گاهي سلولها غير طبيعي شده و بدون کنترل يا دستوري شروع به تقسيم شدن مي کنند ، يا اينکه در مدت زمان مشخصي که بايد از بين بروند ، نمي ميرند. اگر در زماني که نياز به سلولهاي جديدي نباشد ، آنها  شروع به تقسيم شدن کنند، ميزان بافت بيشتري را بوجود مي آورند . توده يا تکه اضافي بافت ، تومور ناميده  مي شود ، که مي تواند خوش خيم يا بدخيم باشد .

تومورهاي خوش خيم سرطاني نيستند . آنها معمولاً قابل برداشت بوده و در بسياري موارد پس از برداشتن عود نمي کنند . مهم ترين نکته اين است که سلولهاي تومورهاي خوش خيم هيچ گاه به ساير بافتها دست اندازي نکرده ، و به داخل ساير ارگانهاي  بدن  پخش نمي شوند .  تومورهاي  خوش خيم  پستان تهديدي براي زندگي نيستند .

 تومورهاي بدخيم سرطان هستند . سلولهاي سرطاني رشد کرده و خارج از کنترل تقسیم مي شوند ،آنها همچنين تمايز پيدا نمي کنند ، به اين معني که خصوصيات تمايز يافته ي بافت اصلي خود را از دست مي دهند. سلولهاي سرطاني به بافت ها و ارگانهايي که در نزديکشان قرار گرفته دست اندازي کرده وآنها را تخريب مي کنند، بعلاوه سلولهاي سرطاني مي توانند از داخل تومور بدخيم خارج شده، وارد جريان خون يا سيستم لنفاتيک شوند . اين چگونگي پخش سرطان پستان  در بدن و ايجاد تومورهاي ثانويه در ساير قسمتهاي بدن است . انتشار سرطان، متاستازناميده مي شود.

عموما ًسرطانها به دو صورت ظاهر مي شوند: کارسينوما ها که در سلولهاي سطحي (يا اپي تليال ) بافت هاي مختلف تشکيل مي شوند و سارکوما ها که از بافت هاي همبندي منشأ مي گيرند . سرطانهاي پستان از نوع کارسينوما هستند .

2- آيا اگر دچار سرطان پستان شوم ، خواهم مرد ؟ آيا صحيح است که، سرطان پستان شايعترين علت مرگ خانمها در اثر سرطان است ؟

سرطان پستان يک بيماري بسيار ترسناک و خطرناک است، اما اين ضروتاً به اين معني نيست که اگر به آن مبتلا شويد ،خواهيد مرد . بسياري از زنان  تا سالها پس از تشخيص بيماري سرطان پستان زنده مي مانند ، و تعداد قابل توجهي کاملاً از آن بهبود مي يابند. اين که چگونه در بعضي از موارد بيماري ممکن است خاموش شود،به مقدار زيادي به اينکه بيماري تاچه حد پيشرفت کرده واينکه بيمار و پزشک چه کارهايي  براي درمان انجام مي دهند ، بستگي دارد .

 خبرهاي خوبي در رابطه با سرطان پستان وجود دارد . اول اينکه ميزان مرگ و مير ناشي از سرطان پستان در حال کاهش است . دوم اينکه اگر سرطان پستان توسط روشهاي تشخيصي زود هنگام مثل معاينه توسط خود فرد يا ماموگرافي کشف شود، مي تواند بهبودي کامل پيدا کند . سوم اين که روشهاي تشخيصي و درماني مرتباً پيشرفت مي کند تا پيش آگهيبيماري را بهتر کنند ، و اميد به زندگي را، حتي در زنان با سرطان پيشرفته و يا داراي عامل مساعد کننده ی  ژنتيکي سرطان پستان ، بهبود بخشد . بعضي از اين پيشرفتها در زير توضيح داده   مي شود .  

طبق نظر انجمن سرطان آمريکا ، سرطان ریه و نه سرطان پستان ، اولين علت مرگ ناشي از سرطان در زنان آمريکايي است وسرطان پستان دومين علت مرگ مي باشد. اما اگر شما فقط زنان بين سنين 55-40 سال را در نظر بگيريد ، سرطان پستان اولين علت مرگ ناشي از سرطان خواهد بود . در حقيقت تنها دليلي که سبب مي شود ، سرطان پستان مهمترين علت مرگ ناشي از سرطان در زنان تمام سنين نباشد، اين است که سرطان پستان نسبت به سرطان ريه آسانتر قابل غربالگري، تشخيص و معالجه مي باشد . سرطان پستان شايعترين شکل سرطان در زنان ايالات متحده است و هم اينک بيش از دو ميليون بيمار مبتلا به سرطان پستان درآمريکا زندگي مي کنند . انستيتوي ملي سرطان تخمين مي زندکه درسال2001، تعداد 182000مورد جديد از سرطان پستان تشخيص داده شده است .

3- چه چيزي باعث سرطان پستان مي شود ؟چطور مي توانم بفهمم که آيا در معرض  خطر هستم ؟

  اگرشما زن باشيد ، در معرض خطر سرطان پستان هستيد . اما شانس شما براي ابتلا بر اساس تعداد فاکتورهاي خطر که در پايين ذکر شده مي تواند کم، متوسط يا زياد باشد . در حقيقت يک عامل مشخص ، علت سرطان پستان نيست، بلکه مجموعه اي از چند عامل مي تواند خطر ابتلا به سرطان را در زن بالا ببرد . آمارهاي منتشر شده براساس برنامه نظارت اپيدميولوژي وبرنامه ي نتايج انتهايي (SEER) مؤسسه ملي سرطان بين سالهاي 1997-1973  نشان مي دهد که در طول زندگي زنان ، متوسط شانس ابتلا  به سرطان پستان 1 به 8 زن مي باشد .

 آيا مي دانستيدلازم نيست که حتماً زن باشيد تا دچار سرطان پستان شويد؟ تعداد کمي (کمتر از 1% ) از سرطان هاي پستان تشخيص داده شده در آمريکا ، در مردان است . درسال 2001 نزديک به 1500 مورد سرطان پستان تشخيص داده شده در آمريکا در مردان بوده است وحدود 400 مرد سالانه بدليل سرطان پستان فوت مي کنند . تعداد زيادي از فاکتورهاي خطر در زنان (سن، وزن، ارث و فعاليت هورموني ) در مردان نيز جزء فاکتورهاي خطر محسوب مي شوند . بعلاوه علائمي  که به بيمار مرد يا پزشک او مي گويد که مشکلي در کار هست، شبيه علايم بيماران زن است . مانند سرطان پستان در زنان ، تشخيص زود رس، کليد درمان موفق است. اما از آنجايي که مردان معمولاً براي سرطان پستان مشابه زنان غربالگري نمي شوند ، بيماري آنها اغلب تا مراحل پيشرفته شناسايي نمي شود. مردي که با شکايتهاي مشابه زنان مراجعه مي کند ـ توده هاي پستاني ، ترشحات نوک پستان و تغيير ناگهاني ظاهر پستان ها و غيره ـ بايد با پزشک خود در مورد بررسي از نظر سرطان پستان صحبت کند . اگرشما مطالب و سؤالاتي در مورد سرطان پستان مردان داريد ، به ضميمه براي Web site هاي مختلف رجوع کنيد.

حالا چطور مي فهميد که آيا به سرطان پستان مبتلا مي شويد يا نه ؟ خطر ابتلاي يک خانم به سرطان پستان مجموعه اي از چند فاکتور است . خوشبختانه مطالعات نشان مي دهد که تعدادي از اين فاکتورها قابل کنترل هستندـ رژيم غذايي، وزن، ميزان و دفعات ورزش ، مصرف الکل توسط زن ـ همه عواملي هستند که بر خطر سرطان پستان تأثير دارند و همة آنها قابل تغيير هستند . (اگر چه بعضي از عوامل راحت تر از بقيه تغيير پذير هستند ) . اما متأسفانه ، بعضي فاکتورها عليرغم اين که فرد سعي در کنترل آنها دارد همچنان وجود داشته و يا مهار آنها مشکل است ، از جمله خصوصيات عمومي فرد مثل : نژاد ، سابقه خانوادگي سرطان و همچنين خصوصيات  اختصاصي فردي مانند بيماريهايي مثل سرطان رحم و سرطان تخمدان در فرد و سابقه فيزيکي کلي  خود فرد . سابقه فيزيکي شامل : سن کنوني، سني که اولين بار پريود شده است ، بچه دارد يا نه ؟ شير داده است يا نه ؟ زماني که بچه دارشده چند ساله بوده است ؟ يا در چه سني يائسه شده است؟ نکته ي مهمي که بايد متوجه شد اين است که : هر زمان نتوانستيد فاکتورهاي مؤثر بر ميزان خطر را کاهش دهيد ، فقط دانستن همين کافيست که در چه جايگاهي قرار داريد، چون تمام آن فاکتور ها به شما کمک مي کنند تا بدانيد که بايد چقدر هوشيار بوده و نگران سلامتي خود باشيد.مؤسسه ملي سرطان روشي براي ارزيابي خطر به صورت online پيشنهاد  مي کند تا شما بتوانيد سريع و راحت از ميزان سطح خطر خود آگاهي يابيد . براي اطلاع از جزئيات اينکه اين سرويس کجا قرار دارد سؤال 16 را ببينيد .

4- آيا سرطان پستان فقط روي بافت پستاني تأثير دارد ؟ آيا انواع متفاوتي از سرطان پستان وجود دارد ؟

 اصطلاح "  سرطان پستان "  کلاً  به تمام سرطان هايي گفته مي شود که از پستان منشاء گرفته باشند و گاهي اوقات نيز مي توانند به خارج از پستان انتشار يابند. نکته مهمي که بايد به آن توجه داشت ، اين است که بافت پستاني فقط محدود به ناحيه اي از پستان که اکثر زنان تصور    مي کنند، نيست ، بلکه بالا ، پايين و ديواره هاي اطراف نيز جزء اين بافت محسوب مي شوند . به اين دليل است که در موقع انجام خودآزمايي پستان، خانم ها بايد مراقب باشند که نواحي زير پستان،زير بغل ها و بالاي پستان را به خوبي معاينه کنند . سرطاني که متاستازمي دهد ، يا به ساير ارگانها گسترش مي يابد ، همان بيماري است، وهمان نام محل اوليه سرطان را دارد. (سئوال 14 را ببينيد).زمانيکه سرطان پستان پخش مي شود، حتي اگر تومور ثانويه در ارگان ديگري باشد، سرطان پستان متاستاتيک ناميده مي شود. گاهي پزشکان آن را بيماري  " دور دست " نيزمي نامند. سرطان متاستاتيک از هر نوعي که باشد ، توانايي تخريب ارگانها را به هنگام تهاجم دارد.متاستازهاي زودرس معمولاً درعقده هاي لنفاوي بروزميکنند  اين نشان مي دهد که چرا تشخيص و درمان سرطان ، نه فقط بافت خود پستان ، بلکه غدد لنفاوی و بافتهاي اطراف پستان را هم شامل مي شود ( به سئوالهاي 30 – 36 و42 نگاه کنيد ) .

 دو ناحيه در پستان وجود دارد که سرطان در آن مناطق شايع تر است . پستان تقريباً به بيست لوب تقسيم مي شود .هر لوب مثل شاخه هاي انگور تقسيم مي شود . هر خوشه انگور لوبول وساقه هاي آن نيز مجرا ناميده مي شود . لوبولها شير توليد    مي کنند و در طي شير دهي مجراها شير را از لوب ها به نوک پستان  حمل مي کنند . سرطاني که از سلولهاي  مفروش کننده ي  مجاري شروع مي شود ، کارسينوم مجراناميده مي شود ، که شايع ترين شکل سرطان پستان است .همچنين سرطان مي تواند از لوبولها هم منشاء بگيرد که کارسينوم لوبولار ناميده  مي شود . اين نوع سرطان گرچه شيوع کمتري دارد ، اما تمايل به درگيري هر دو پستان و يا قسمت هاي مجزا در يک پستان را دارد . انواع نادري از سرطان هاي ديگر مثل سرطان التهابي پستان و بيماري پاژه وجود دارند ، که آنها هم از پستان شروع  مي شوند . در مورد اين نوع از سرطان ها بعداً بيشتر بحث خواهد شد .   

5- سرطان هاي تهاجمي و غير تهاجمي کدامند ؟ DCIS و LCIS چيستند ؟

مهمترين نکته در بررسي هر نوع سرطان پستان اين است که آيا سرطان غير تهاجمي (درجا) است يا تهاجمي . درک اين مطلب نوع روش درماني و توقعي که از نتايج درمان داريد را مشخص مي کند .

 سرطان هاي غير تهاجمي يا در جا، خود را در داخل مجراها يا لوبول ها محصور مي کنند و دربافتهاي اطراف پخش نمي شوند . در صورت ابتلا به اين سرطان ها ، آنها بالقوه ، توانايي تبديل به سرطان تهاجمي و خطرناک را دارند . اگر برايتان کارسينوم درجا تشخيص داده شود ، در صورتي که درمان را به تأخير نياندازيد ، شانس بقا – و عدم عود – بسيار زياد است . اما صبرو انتظار براي شروع درمان ، سبب افزايش خطر تهاجمي شدن سرطان مي شود ، که در اين صورت درمان بسيار مشکل خواهد بود .

سرطان هاي تهاجمي  (يا انفيلتراتيو) ، موانع طبيعي بافت پستان را شکسته و به بافت هاي اطراف دست اندازي مي کنند . سرطانهاي تهاجمي جدي تر از سرطانهاي غير تهاجمي هستند و مي توانند از طريق جريان خون و سيستم لنفاتيک به ساير قسمتهاي بدن ، حمله کرده و پخش شوند . اغلب اين تهاجم، ابتدا با گرفتاري ندولهاي لنفاتيک شروع مي شود . درمان اين سرطان ها (همان طور که در بخش درمان توضيح داده شده است ) معمولاً بسيار سخت و نيازمند برنامه طولاني مدت است ، اما با وجود اين اغلب سرطانهاي تهاجمي نيز مي توانند بهبودي کامل پيدا کنند .

 DCIS در موردکارسينوم مجراي در جاductal carcinoma insitu بکار ميرود و گاهي اوقات کارسينوم داخل مجرايي carcinoma intraductal نيز ناميده مي شود . تشخيص DCIS خبر خوبي است ، چون نشان دهنده اين است که سلولهاي غير طبيعي فقط در مجراي شيري پستان وجود دارند، و اين سلولهاي غير طبيعي خارج از مجرا پخش نشده اند. به علاوه اين سلولها در داخل پستان ، پشت پستان ، لنف نودهاي زير بغل ويا قسمت هاي ديگر بدن ، پخش نمي شوند.DCIS قادر به درگيري بخش کوچک يا بزرگي از سيستم مجرا        مي باشد. DCIS ميزان بهبودي بسيار بالايي دارد – بالاتر از 90% - اما اگر تومور برداشته نشود ، بعضي از انواع DCIS در طول مدت زمان ممكن است تغييركرده و به سرطان مهاجم تبديل شوند . شما  مي توانيد با قبول درمان مناسب براي DCIS ، خطر سرطان مهاجم را كاهش دهيد .

 LCIS در مورد كارسينوم لوبولر درجا carcinoma insituLobular  بكار مي رود ، و معني آن اين است كه سلولهاي غير طبيعي در مسير لوبولهاي شيري يافت مي شوند . اگرچه LCIS در مرحله غير تهاجمي به عنوان يك سرطان پستان واقعي در نظر گرفته نشده است، اما يک علامت هشدار دهنده است كه خطر تهاجمي شدن سرطان ، در هر جايي از هر پستان وجود دارد. سرطان از LCIS گسترش نمي يابد اما وجود LCIS، به شما آگاهي مي دهد تا سرطان را جستجو كنيد . گاهي در يك بيوپسي(روشي كه سلولها براي بررسي ميكروسكوپي جمع آوري مي شوند)، كه براي تودة ديگر يا تغييرات غير معمول يافت شده درماموگرافي (بررسي راديوگرافيك پستان) انجام مي شود ، بطور اتفاقي  LCIS كشف مي شود. (هر دو روش بيوپسي وماموگرافي به تفصيل بعداً توضيح داده خواهند شد ).اگرچه LCIS و DCIS هر دو دليلي براي نگراني هستند ، اما نبايد مضطرب باشيد . DCIS تقريبا در همه بيماران بطور موفقيت آميزي قابل درمان است وLCIS به تنهايي خطري ندارد ، گر چه علامت افزايش ريسك بروز سرطان تهاجمي است.

6- اختلاف  بين اين  سرطانها و سرطانهاي«نادر »مثل «سرطان التهابي پستان وبيماري پاژه » چيست ؟

  تفاوت اصلي بين سرطانهاي نادر وكارسينوم هاي شايع داكتال ولوبولار، نحوه بروز آنها در بيمار و يا در معاينه توسط پزشك است . بسياري از زنان به اشتباه فكر مي كنند كه تغيير در پستان اگر به صورت توده نباشد،جاي نگراني ندارد،اما درحقيقت،در اين سرطانهاي نادر ضرورتا تومور ياLump(قلمبگي) كه توسط لمس يا ماموگرافي شناسايي مي شود ، وجود ندارد. به همين دليل اين نوع سرطانها تا زماني كه كه به مرحله پيشرفته اي برسند ، ناديده گرفته شده ومشكل بيمار از همان ابتدا غلط تشخيص داده مي شود . هر گونه تغيير ناگهاني در پستان كه بيش از چند روز باقي بماند ، بايد توسط پزشك بررسي شود .

سرطان التهابي پستان ياIBC(inflammatory breast cancer (نوعي سرطان پستان نادر ،اما تهاجمي مي باشد .علايم بيماري همانند يك عفونت،يا واكنش آلرژيك است كه اغلب مشابه علايم بيماريهاي خوش خيم پستان مي باشد و به همين دليل تشخيص مشكل است. علايم شامل موارد زير است : ممكن است پستان قرمز، صورتي يا حتي نارنجي به نظر برسد، در لمس گرم باشد،يا شيار، برجستگي، فرورفتگي ودانه هايي در روي پستان ديده شود . حتي ممكن است پوست بافت پستان مثل پوست پرتغال شود . تغيير رنگ معمولاً به رنگهاي صورتي يا قرمز است اگر چه، تشخيص تغيير رنگ در زنان با پوست تيره سخت تر مي باشد. گاهي نيز ممكن است تورم ناگهاني ـ به اندازه يك فنجان در عرض دو روز ـ  نقاط سياهرنگ مايل به كبود، تغيير در رنگ يا ظاهر آرئول (ناحيه تيره اطراف نوك پستان) ايجاد شود . امكان دارد درد در پستان به صورت درد تير كشنده ويا درد مبهم دائمي وجود داشته باشد . اين علائم درنتيجه ی بلوك عروق لنفي توسط سلولهاي سرطاني درپوست،رخ مي دهد  گاهي ترشحاتي از نوك پستان وجود دارد ويا غده های لنفاوی زير بغل و نزديك ترقوه متورم  مي شوند . سرطان التهابي پستان سريعاً رشد كرده ومتاستاز مي دهد . اگر علايمي كه در بالا ذكر شده با يك دوره آنتي بيوتيك بر طرف نشوند ، بسيار جدي بوده و لازم است بيوپسي جهت تشخيص خوش خيم يا سرطاني بودن ضايعه انجام شود .

 بيمار پاژه یک سرطان نادر منشاء گرفته از مجراي شيري نوك پستان است وباIBC (سرطان التهابي پستان ) از اين نظر تفاوت دارد ، كه به آهستگي رشد   مي كند ، اما مشابه IBC ، علايمي مثل عفونت يا التهاب ايجاد كرده وبنابراين تا زماني كه پيشرفت زيادي پيدا نكرده ، درمان نشده باقي مي ماند . علايم شامل قرمزي ، ترشحات مداوم ، دلمه ، خارش و سوزش نوك پستان است . گاهي اوقات زخمي در نوك پستان ديده مي شود كه خوب نمي شود ومعمولاً فقط نوك يك پستان درگير است . مشابه IBC هر زمان تغييري در ظاهر يا وضعيت پستان رخ دهد بخصوص اگر بيش از چند روز باشد ، بايد حتما توسط پزشك معاينه و بررسي شود.

7- انواع مختلفي از سرطان پستان وجود دارند ،آيا همینطور انواع مختلفي از مشكلات خوش خيم پستان نيز وجود دارند؟

 بسياري از مشكلات پستان – مثل توده پستان ، درد پستان يا عفونت– معمولاً خوش خيم هستند ( نه سرطاني ). به هرحال اگر هر كدام از تغیيرات ذكر شده در جدول يك را داشتيد، بايد با معاينه ي پستانهاي خود توسط پزشك، مطمئن شويد .

جدول 1- مشکلات پستانی و ارتباط آنها با سرطان

 نکات مهمی که در این فصل به آن اشاره شده است

• ·  سلولها : اجزاء اصلی بافتها هستند ، ظاهر و ترکیب سلولها، اختصاص به بافتی دارد که از آن منشاء می گیرند .
• ·  تومور : توده یا برآمدگی خارج بافتی .
• ·  خوش خیم : غیر سرطانی
• ·  بد خیم : سرطانی با رشد سریع و خارج از کنترل
• ·  تمایز نیافته : سلولهایی که خصوصیات تمایز یافته ی بافت اولیه خود را از دست داده اند .
• ·  سیستم لنفاوی : مجموعه ای از عروق با وظایف اصلی ، حمل و نقل چربیهای هضم شده از روده به جریان خون ، برداشت و تخریب سموم از بافتها ، و مقاومت در برابر انتشار بیماری در سراسر بدن .
• ·  متاستاز : پخش شدن سرطان ( انتشار سلولهای سرطانی به سایر ارگانها ).
• ·  کار سینوما : سرطانی است که از سلولهای سطحی بافتهای مختلف منشاء می گیرد .
• ·  اپی تلیال : سلولهای پوشاننده ی سطح یک بافت .
• ·  سارکوما : سرطان های منشاء گرفته از بافتهای همبندی.
• ·  پروگنوز :حدس زدن نتایج احتمالی یک بیماری بر پایه وضعیت فعلی بیمار و درمانهای در دسترس.
• ·  فاکتورهای خطر :عواملی که باعث افزایش احتمالی ابتلاء به سرطان  می شوند.
• ·  متاستاز : سرطانی که به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است .
• ·  غده های لنفاوی : بافت هایی در سیستم لنفاتیک که مایع لنف را فیلتره کرده و به سیستم ایمنی بدن در جهت مبارزه با بیماریها کمک می کنند .
• ·  لوبها : مجموعه ای از لوبولها در پستان هستند .
• ·  لوبول : غدد اختصاصی موجود در لوب ها که شیر ترشح می کنند .
• ·  مجراها : محل های عبور شیر از لوبول ها به نوک پستان .
• ·  کارسینوم مجرا : سرطانی که از مجرای شیری منشاء می گیرد .
• ·  کارسینوم لوبولار : سرطانی که در لوبول ها ایجاد می شود .
• ·  سرطان غیر تهاجمی : سرطانی که در همان نقطه ی منشاء گرفته ، باقی می ماند و به بافتهای اطراف تهاجم نمی کند .
• ·  سرطان تهاجمی : سرطانی که به بافت های پستان نفوذ کرده و به بافت های اطراف نیز دست اندازی کرده است .
• ·  کارسینوم مجرای درجا : یک سرطان غیر تهاجمی است که درآن سلولهای غیر طبیعی فقط در نواحی مفروش کننده ی مجرای شیری پستان قرار گرفته اند .
• ·  کارسینوم لوبولر درجا : سلولهای غیر طبیعی در داخل لوبول های شیری وجود دارند .
• ·  بیوپسی : روشی است که در آن سلولها برای بررسی میکروسکوپی جمع آوری می شوند .
• ·  ماموگرام / ماموگرافی : بررسی رادیو لوژیک پستان .
• بسیاری از زنان به اشتباه فکر می کنند که تغییر ایجاد شده در پستان اگر به صورت توده نباشد ، جای نگرانی ندارد .
• ·  سرطان التهابی پستان :  نوعی سرطان پستان نادر ، اما تهاجمی که با علائمی شبیه عفونت پوستی یا حساسیت مشخص می شود .
• ·  آرئول : ناحیه تیره اطراف نوک پستان .

 مترجم :دکتر فریبا الماسی نوکیانی

ادامه دارد .......