فصل پنجم
درمان
**اگر معلوم شود که سرطان دارم چه باید بکنم ؟
**چه انتخاب هایی برای درمان سرطان پستان در دسترس است ؟
**دوستی پیشنهاد کرد که نظر فرد دیگری را هم بپرسم، آیا این کار را انجام دهم؟
32- اگر معلوم شود سرطان دارم چه کار باید بکنم ؟
پذیرش سرطان بسیار مشکل است . اگر چه سرطان دیگر ضرورتاً کشنده نیست، اما بسیاری از مردم شرطی شده اند که اینگونه تصور کنند . چیز مهمی که باید به خاطر داشت این است که اگر شما سرطان دارید ، نباید شروع معالجه را خیلی به تأخیر بیندازید . اگر شما هنوز از تشخیص بیماری شوکه هستید، این کار ممکن است مشکل باشد . اما چیزهایی هستند که شما می توانید انجام دهید، تا این فرآیند را آسانتر کند و کمتر ترسناک به نظر بیاید.ک دوست خوب پیدا کنید. یک دوست خوب پیدا کنید. بسیاری از بیماران در می یابند که اطلاعاتی که از پزشکشان می گیرند قطعی است و حتی موقعی که آنها از چیزهایی که پزشک به آنها گفته یادداشت بر می دارند، آنها نمی توانند به وضوح به یاد بیاورند که چه به آنها گفته شده و چه نیاز دارند که انجام دهند . اگر شما یک دوست و یا خویشاوند نزدیک دارید که مایل است و می تواند در جلسات مشاوره با شما باشد – کسی که با او خیلی احساس راحتی می کنید ، زیرا بعضی از مواردی که مورد بحث قرار می گیرند خیلی خصوصی می باشند – از آن شخص بخواهید که یک دفتر و خودکار بیاورد و برای شما یادداشت بردارد . اگر این امکان پذیر نیست، یک ضبط صوت کوچک دستی بیاورید و گفتگوهای هر جلسه را ضبط کنید ، به طوری که بعداً وقتی احساس نگرانی تان کمتر شد، بتوانید آنها را گوش کنید . وقتی به نوار گوش می کنید، برای تقویت روحیه سعی کنید، دوستان یا اقوام با شما باشند . بدین طریق شما می توانید مطمئن شوید که هر نگرانی که ممکن است در طی جلسات مشاوره داشته باشید، دخالتی در درک دستورات و توصیه های پزشکتان نخواهد داشت .به خودتان آموزش دهید – هر دفعه یک کمی . این واقعیت است که وقتی که شما این کتاب را می خوانید ، یعنی وارد این بحث شده اید و در این جهت شروع کرده اید . اما ماهیت این متن اطلاعات موجود را به بحث های خیلی اساسی محدود می کند . این ممکن است خیلی ناراحت کننده به نظر برسد که ناگهان شروع به مطالعه سرطان کنید ، اما دلیل خوب و منطقی برای آموزش خودتان وجود دارد. اگر شما بدانید که باید منتظر چه باشید، وقتی که آن را واقعاً تجربه می کنید، خیلی کمتر نگران کننده خواهد بود . مقدار اطلاعات موجود خیلی زیاد است ، بنابراین شما نباید احساس کنید که باید یک شبه متخصص شوید . هر دفعه یک کمی یاد بگیرید . چیزی را که در این متن بدست نیاوردید، می توانید در منابعی که در آخر کتاب لیست شده است، بیابید . منابع زیادی برای آموزش بیشر خودتان در مورد معالجه سرطان پستان وجود دارند که در انستیتو سرطان ملی، انجمن سرطان آمریکا ، بنیاد سوزان جی کومن و سازمانهای مشابه موجود است .
با افرادی که در وضعیت شما هستند، صحبت کنید.اگر شما دسترسی به اینترنت دارید، می توانید به بعضی از chat rom های مرتبط با سرطان پستان ملحق شوید و در مورد شرایط خود با بیماران و بازماندگان سرطان بحث کنید. اگر به اینترنت دسترسی ندارید، سازمانهای متعددی برای حمایت از بیماران سرطانی وجود دارند، پزشک شما یا بیمارستان محلی باید بتواند شما را به یک سازمان مناسب راهنمایی کند، یا اینکه شما می توانید از طریق انجمن سرطان آمریکا، INC , cancer care و سازمانهای مشابه ، سازمان مناسب را پیدا کنید ( ضمیمه را ببینید ) . حتی اگر در ابتدا شما راحت نیستید که صحبت کنید، ارزش رفتن به این جلسات صرفاً به این دلیل است که شما وقت خود را با افرادی که در وضعیت شما هستند، می گذرانید و ممکن است به شما توصیه های با ارزشی در مورد چگونگی کنار آمدن با معالجات ، عوارض جانبی، مسایل شخصی و جنبه های دیگر بیماری که هنوز با آن روبرو نشده اید ، بکنند .
33- چه روش هایی برای معالجه سرطان پستان وجود دارند ؟
روش های درمانی متعددی برای سرطان پستان وجود دارند . درمان بستگی به اندازه و موقعیت تومور در پستان ، نتایج آزمایشگاه ( شامل آزمایشات مربوط به گیرنده هورمونی و بررسی ژنتیکی ) و مرحله ( یا درجه گسترش ) بیماری دارد. تعدادی از روش های درمانی اینها هستند :برداشتن تمام پستان یا برداشتن توده های پستان ( ماستکتومی – لامپکتومی ):شامل برداشتن بافت سرطانی ومقدار معینی از بافت های اطراف و نیز غده های لنفاوی سیستم لنفاوی مجاور آن می باشد . حد و اندازه جراحی بستگی به نوع و گسترش سرطان دارد . و ممکن است همراه و یا بدون انواع معالجات دیگر صورت گیرد . عمل جراحی نیز ممکن است شامل تکه برداری از گره های لنفاوی که شامل برداشتن گره های لنفی نزدیکتر به پستان و یا برداشتن گره های لنفاوی زیر بغل باشد . که درآن گره های لنفاوی متعددی برداشته می شود و این کار زمانی صورت می گیرد که شواهدی دال بر اینکه سرطان قبلاً در آن نواحی گسترش یافته است، وجود داشته باشد .
پرتو درمانی :
شامل استفاده از اشعه ایکس با انرژی بالا به منظور از بین بردن سلولهای سرطانی وکوچک کردن تومورها است . پرتوافکنی ممکن است بوسیله دستگاهی در بیرون از بدن ( پرتو درمانی خارجی ) ویا با قرار دادن موادی در بدن که تولید اشعه می کند ( رادیوایزوتوپ ) و بوسیله لوله های پلاستیکی باریکی که در ناحیه ای که سلولهای سرطانی وجود دارند، انجام شود ( پرتو درمانی درونی ).
شیمی درمانی :
استفاده از داروهایی است که بطور سیستماتیک برای معالجه سرطان مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها یا به صورت خوراکی و یا با ترزیق وریدی استفاده می شوند .
هورمون درمانی :
برای انواع خاصی از سرطان که به استروژن و پروژسترون وابسته هستند، استفاده می شود . هورمون درمانی با تأثیر گذاشتن بر روی هورمون هایی که در بدن به رشد سرطان کمک می کنند، عمل می کند یا آن که با استفاده از داروهایی مانند تاموکسیفن که فعالیت این هورمونها را متوقف می کند یا با عمل جراحی و برداشت اعضایی مثل تخمدانها که هورمون تولید می کنند، صورت می گیرد .معالجات تحت شرایط گوناگونی انجام می گیرند که در سوالات بعدی بیشتر مورد بحث قرار خواهند گرفت . روش های دیگری هم وجود دارند که هنوز در حال تحقیق و بررسی هستند از جمله درمانهای سیستم ایمنی، پیوند مغز استخوان و درمانهای مربوط به سلولهای بنیادی خون . اما اینها فعلاً تا وقتی که کارآیی آنها ثابت شود و توسط FDA تأئید شوند، در دسترس نیستند . با این وصف آنها ارزش این را دارند که به خاطر سپرده شوند . به دلیل اینکه اگر معالجات دیگر اثر خوبی نداشته باشند، شما می توانید به یک کارآزمایی بالینی بپیوندید ( سوال 61 را ببینید ).
34- دوستی پیشنهاد کرد با پزشک دیگری مشورت کنم . آیا باید این کار را انجام دهم ؟ اگر لازم است، چگونه ؟
نظر پزشکی دیگر اغلب می تواند تصمیم گیری شما را برای معالجه آسان تر کند . بعد از اینکه نظر پزشکتان را در مورد تشخیص و درمان بیماری تان دریافت کردید، شما این حق را دارید که قبل از هر گونه تصمیم گیری نظر پزشک دیگری را بخواهید . مشورت کردن با پزشکی دیگر امری طبیعی در طبابت است و گفتن این موضوع به پزشکتان که می خواهید با پزشک دیگری مشورت کنید ، نباید او را ناراحت کند. نظر پزشکی دیگر، بر اساس تشخیص و مرحله بیماری تان، اغلب کمک می کند که خیال شما در انتخاب درمان آسوده شود . گاهی اوقات نظر پزشکان بعدی ممکن است اطلاعاتی را در مورد یک مطالعه تحقیقاتی در اختیار شما بگذارد، که یک درمان جدید سرطان پستان یا کارآزمایی بالینی باشد .
روشهای متعددی وجود دارد که شما میتوانید نظر دوم را بدست آورید . شما می توانید از دکترتان بخواهید که شما را به یک متخصص سرطان پستان دیگر معرفی کند . اگر شما نمی توانید این کار را به راحتی انجام دهید، می توانید برای کمک به پیدا کردن متخصصین سرطان که در منطقه شما هستند، با سرویس اطلاعات مؤسسه ملی سرطان تماس حاصل کنید.(1-800-4-CANCER) و این موسسه میتواند به شما کمک کند که با خانم هایی که تحت درمان سرطان پستان هستند ، صحبت کنید . هم چنین می توانید از خانم هایی که تحت درمان سرطان پستان هستند، برای معرفی کردن متخصصین کمک بخواهید . در نظر داشته باشید که معالجه توصیه شده به شما، ممکن است با مال آنها فرق داشته باشد زیرا همه ی سرطان های پستان مثل هم نیستند .
35- موقع انتخاب معالجه چه چیزهایی را باید در نظر بگیریم ؟
روش های درمانی بیمار بستگی به چندین عامل دارد . این عوامل شامل سن، وضعیت یائسگی، سلامتی عمومی و موقعیت تومور و اندازه پستانهاي بيمار است. ویژگیهای خاص سلولهای تومور، مانند اینکه آیا آنها برای رشد نیاز به هورمون دارند نیز مورد توجه قرار دارد . مهم ترین عامل مرحله (stage) بیماری است . بنابراین چگونه می دانید چه چیزی برای شما بهترین است ؟
بعضی از روشهای درمان می توانند با توجه به گسترش و نوع سرطانی که دارید، کنارگذاشته شوند . اگر سرطان شما در مرحله اولیه است – یک تومور کوچک که به غده های لنفاوی گسترش نیافته است یک سلسه درمان برای شما فراهم است 0 شاید یک لامپکتومی که به دنبال آن پرتودرمانی انجام گیرد، درمان ایده آلی باشد . تومورهای چندگانه، تومورهایی که به گره های لنفاوی گسترش یافته اند، یا تومورهایی که به جاهای دیگر بدن گسترش یافته اند ، باید با معالجات تهاجمی تری درمان شوند . بنابراین در حالی که لامپکتومی و پرتودرمانی هنوز معالجات مناسبی هستند، یک معالجه عمومی مثل شیمی درمانی یا هورمون درمانی نیز نیاز است. انواع خاصی از سرطانها که دارای گیرنده استروژن یا پروژسترون هستندبه استفاده از داروهایی که باعث مسدود شدن اثر هورمونی روی آنها می شوند ، به خوبی پاسخ می دهند ( برای اطلاعات بیشتر به سوالات 62تا64 رجوع کنید ).
با این وجود سرطانهای دیگر دارای ویژگی ژنتیکی به نام HER2 بوده که به پزشکان در تعیین معالجات مؤثر کمک می کند ( به سوال 57 مراجعه کنید ) . با تعیین اینکه سرطان شما در چه گروهی قرار می گیرد، پزشک می تواند درمانهای هورمونی یا بیولوژیکی موجود را بکار گیرد . اما جنبه های دیگر وضعیت شخصی شما با توجه به نوع سرطانی که دارید، ممکن است شیوه های درمان را محدود کند . برای مثال اگر وضعیت عمومی شما خوب نیست، - بیماری قلبی، کم خونی یا پوکی استخوان دارید – و برای این بیماریها دارو استفاده می کنید ، این ممکن است بر این موضوع که آیا شما می توانید اشعه یا شیمی درمانی را تحمل کنید یا نه، اثر بگذارد. مسئله مورد توجه دیگر سن شماست . زنان مسن تر که یائسه شده اند و امکان بچه آوردن یا شیردادن را در آینده ندارند، ممکن است روش های درمانی زیادتری داشته باشند. زنانی که هنوز بچه می خواهند ، باید اثرات درمان های مختلف بر روی توانایی شان در بچه دار شدن و شیر دادن به بچه هایشان را در نظر بگیرند . بعضی از هورمونها یا معالجات شیمی درمانی می توانند قدرت باروری را معمولاً به طور موقت کاهش دهند . اگر چه جراحی ممکن است شیر دادن را مشکل کند اما آن را غیر ممکن نمی سازد ( به سوال 82 مراجعه کنید ) . بیشتر پزشکان توصیه می کنند که بعد از درمان یک سرطان پیشرفته، زنانی که می خواهند بچه دار شوند، حداقل دو سال صبر کنند، که این زمان مشخصی برای عود سرطان می باشد . اما در سرطان های با تهاجم کمتر احتمال دارد که بسته به شرایط خود نیاز نداشته باشید که این قدر منتظر بمانید . قبل از اینکه مشخص شود که بهترین درمان برای شرایط شما کدام است ، باید تمام این موارد بین شما و پزشکتان مورد بحث قرار گیرد.
36- گزارش پاتولوژیست از مقوله های"grade"درجه و "stage" مرحله در توصیف سرطان من استفاده می کند. این واژه ها به چه معنی هستند و کدام یک مهمتر است ؟
زمانی که بافت تکه برداری شده توسط آسیب شناس آزمایش شد، وی گزارشی مشتمل بر طبقه بندیهای رایج را در توصیف سرطان ارائه خواهد داد . سرطانها به دو روش طبقه بندی می شوند : یکی روش مرحله ای stage ، که تعیین عددی بوده و نشان می دهد که تا چه اندازه سرطان پیشرفت داشته و دیگری درجه بافت شناسی grade می باشد و نشان می دهد که تا چه اندازه کند و یا سریع سرطان در حال رشد کردن و یا پیشرفت مرحله به مرحله می باشد . چون درجه بندی (گریدینگ ) سرطان ها در امر طبقه بندی از کمترین پیچیدگی برخوردار می باشد، از این رو ابتدا به آن می پردازیم .
درجه بافت شناسی مربوط به یک تومور روشی است که آسیب شناسی که مشغول بررسی تومور برای توصیف چگونگی آرایش سلولهای سرطانی در ارتباط با یکدیگر می باشد ، به کمک آن به توصیف طرز مرتب شدن سلولها می پردازد و بعضی از خصوصیات سلولها را شرح می دهد . در درجه بندی سرطان ها از سطوح طبقه بندی 1 تا 3 استفاده می شود . تومورهای درجه یک شامل سلول های سرطانی می شوند که نسبتاً رشد کمی دارند و خیلی شبیه سلولهای عادی میباشند و این سلولها را سلولهای” کاملاً تمایز یافته“ می نامیم .
درجه 2” نسبتاً متمایز“ و درجه 3” کمتر متمایز“در شرح سلولهای سرطانی استفاده می شود و سلولهای سرطانی که در این آرایش پخش شده اند ، از نظر ظاهر غیر عادی و نسبت به سرطان های درجه 1 از نظر گسترش بسیار تهاجمی تر می باشند و درجه 3 سریعترین رشد را داشته و از نظر نوع غیر عادی ترین تلقی می گردد .
مرحله( stage ) و درجه(grade )سرطان ربطی به هم ندارند . مگر در مواردی که این دو طبقه بندی ترکیب شده و وضعیت سرطان را به طریقی شرح دهند که پزشک بتواند چگونگی شدت معالجه رامشخص کند . سرطان های درجه 3 به دلیل رشد سریع و پیش رونده شان در مرحله اولیه تشخیص داده می شوند و پیش آگهی بهتری نسبت به سرطان درجه 1 دارند، زیرا سرطان درجه 1 تا وقتی که به اندام های دیگر بدن سرایت نکرده ،تشخیص داده نمی شود . با تمام مسایل در نظر گرفته شده، مرحله( stage) سرطان در تعیین روش درمانی نسبت به درجه( grade )سرطان مهمتر است .
مرحله سرطان براساس آزمایش های آسیب شناس بر روی بافت تکه برداری شده تعیین میشود . آسیب شناس ها مرحله را بر اساس سه نکته مشخص می کنند شامل : اندازه و نوع تومور، آیا سلولهای سرطانی در گره های لنفاوی وجود دارند و اینکه آیا سرطان به اندام های دیگر سرایت کرده یا نه . انواع طبقه بندی این مناطق که از الفاظ تومور ، غده لنفاوی ، متاستاز گرفته شده و تحت عنوان TNM نامیده می شود، مرحله stage را مشخص می کند . مرحله شامل طبقه بندی های زیر است :
مرحله صفر : ( مرحله ابتدایی ) یافته هایی ازLCIS,DCIS یا بیماری بدون تومور پاژه را نشان می دهد . هیچ توموری گزارش نشده و هیچ علایمی از گسترش در گره های لنفاوی یا بافت اطراف پستان دیده نشده است .
مرحله یک : ( مرحله ابتدایی ) stage I بدین معناست که سلولهای سرطانی درگره های لنفاوی دیده نشده و تومور بیشتر از 2 سانتی متر نیست(کمترازیک اینچ ) .
مرحله دو : (مرحله ابتدایی ) stage II بدین معناست که سرطان به گره های لنفاوی زیر بغل گسترش یافته و یا اینکه تومور در سینه به اندازه 2 تا 5 سانتی متر است ( یک یا دو اینچ ) . این مرحله به دو مرحله IIB , IIA تقسیم می شود . مرحله IIA شامل هر سرطانی می شود که در آن تومور وجود ندارد و یا توموری است که اندازه آن در مرحله I است اما درگیری گره های لنفاوی دیده شده است.هم چنین شامل سرطان هایی بین 2 تا 5 سانتی متر است که درگیری گره لنفاوی ندارند. مرحله IIB سرطان هایی هستند دو سانتی متری یا بزرگتر که علایمی از گسترش به گره های لنفاوی نشان می دهند اما به پوست یا دیواره سینه گسترش نیافته اند .
مرحله سه : ( مرحله پیشرفته )stage III مرحله ای است که سرطان پیشرفته موضعی نامیده می شود. تومور در سینه معمولاً بزرگ است ( بیشتر از دو اینچ ). سرطان به گره های زیر بغل گسترش یافته و یا به گره های لنفاوی اطراف و نیز به بافت های نزدیک پستان پیشرفت کرده است . سرطان های مرحله III نیز به دو مرحله تقسیم می شوند . مرحله IIIA شامل هر توموری با توضیحات بالا می باشد . در حالی که سرطانهای مرحله IIIB سرطان هایی هستند ، که به جداره قفسه سینه یا پوست گسترش یافته اند، خصوصاً آنهایی که علایم خارجی بر روی پوست پستان دارند مانند زخم یا تورم پوست و یا پوسته پوسته شدن پرتقالی پوست ( پوست پرتقالی ). سرطان التهابی پستان هم چنین جزء مرحله IIIB می باشد و از سرطان های پیشر فته موضعی پستان است .
مرحله چهار :سرطان متاستاتیک است.اندازه تومور و گسترش آن به گره های لنفاوی نسبت به گسترش سرطان به دیگر اعضاء بدن اهمیت کمتری دارد. زیرا سرطان از پستان خارج شده و به دیگر ارگانهای بدن گسترش یافته است .
زنانی که در مرحله ابتدایی سرطان پستان هستند ممکن است تحت درمان جراحی با حفظ پستان قرار گیرند ( و سپس رادیوتراپی می شوند ) و یا ممکن است که جراحی برداشتن پستان ( ماستکتومی ) برایشان انجام شود . هر دو شیوه درمان برای سرطان های پستانی که در مراحل اولیه هستند به یک اندازه مؤثر می باشند . انتخاب درمان جراحی با حفظ پستان و یا برداشتن پستان به اندازه ، موقعیت تومور، اندازه پستانهای بیمار، نتیجه ی ماموگرافی و اینکه تا چه حد بیمار مایل به حفظ پستانهایش است ، بستگی دارد ( سوال 42 در مورد جراحی برداشتن پستان ، ماستکتومی، را ببینید ). با هر یک از این درمان ها غده های لنفاوی زیر بغل کلاً برداشته می شوند، به جز مرحله صفرo stage . بعضی از زنانی که در مرحله I سرطان پستان و بیشتر کسانی که در مرحله II هستند، تحت شیمی درمانی و یا هورمون درمانی قرار می گیرند . این درمان اضافی تحت عنوان ادجوانت تراپی adjuant therapy نامیده می شود . این درمان انجام می شود تا کل بدن از متاستاز یا عود بیماری محفوظ بماند .
بیمارانی که در مرحله III سرطان پستان هستند ، معمولاً هم تحت درمان موضعی قرار می گیرند تا سلولهای سرطانی برداشته یا نابود گردد و هم تحت درمان سیستمیک قرار می گیرند تا گسترش بیماری متوقف شود . درمان موضعی ممکن است جراحی و یا اشعه درمانی پستان و زیر بغل باشد . درمان سیستمیک ممکن است شیمی درمانی ، هورمون درمانی و یا هر دو باشد . این درمان ممکن است قبل و یا بعد از درمان موضعی انجام شود .
زنانی که در مرحله IV سرطان پستان قرار دارند ، شیمی درمانی یا هورمون درمانی دریافت می کنند تا تومور کوچک شود یا سلولهای سرطانی را در سراسر بدن از بین ببرد . ممکن است آنها جراحی یا پرتو درمانی برای کنترل سرطان پستان برایشان انجام شود . اشعه ممکن است برای کنترل تومور در قسمت های دیگر بدن هم مفید باشد . این مهم است که تأکید شود که اگر چه سرطان مرحله چهارIV، بیماری خیلی جدی می باشد و پیش آگهی بدتری نسبت به سرطان هایی که در مرحله اولیه شناسایی شده اند ، دارد اما الزاماً حکم مرگ فوری نیست . زنان می توانند تا سالها پس از تشخیص سرطان متاستاتیک ، از زندگی لذت ببرند . و روش های درمانی متعدد جدیدی برای این بیماری وجود دارند که تأثیر آنها بر علیه متاستاز به اثبات رسیده است . ( سوال 62 را ببینید ) .
37- چه تفاوتی بین سرطان و عود سرطان وجود دارد ؟ چگونه می توان از عود سرطان پیشگیری کرد یا آن را درمان کرد ؟
هنگامی که سرطان برای اولین بار دیده می شود ، معالجه به منظور از بین بردن تمام سلولهای سرطانی انجام می شود . عود سرطان به این معناست که علی رغم درمان اولیه بیماری برگشته است . حتی هنگامی که به نظر می رسد که یک تومور در پستان کاملاً برداشته شده و یا از بین رفته است ، گاهی اوقات بیماری به خاطر سلولهای سرطانی نهفته که پس از درمان در آن ناحیه باقی مانده ا ند ، و یا به خاطر اینکه بیماری قبل از درمان گسترش یافته است ، عود می کند . سرطانی که فقط در ناحیه پستان یا گره های لنفاوی زیر بغل عود می کند، عود موضعی نامیده می شود . اگر بیماری در قسمت دیگری از بدن بازگردد، سرطان پستان متاستاتیک (یا بیماری دوردست) نامیده می شود .
اکثر بیماران سرطانی پس از درمان اولیه مرتباً تحت معاینه وآزمایش ( غربالگری ) قرار می گیرند، به طوری که اگر سرطان عود کند ، مشخص شود و هر چه زودتر مداوا گردد . حتی اگر عود بیماری زود تشخیص داده شود ، چون بیماری در یک مرحله ی پیشرفته است ، ممکن است معالجه ی آن مانند مداوای سرطان اولیه نباشد. بیماران و پزشکان باید در مورد روش های درمان عود سرطان مذاکره کنند، درست همانطور که برای سرطان اولیه مذاکره کردند . چون بیمار ممکن است به یک برنامه درمانی کاملاً جدید برای فائق آمدن بر عود، نیاز داشته باشد .
38- چرا به یک تیم پزشکی برای درمانم نیاز دارم ؟ آنها چه کسانی هستند ؟
سرطان بیماری پیچیده ای است و تشخیص و مداوای آن نیاز به شناخت ژنتیک، زیست مولکولی، داروشناسی، تغذیه و جراحی دارد . هیچ پزشکی قادر به برآورده کردن تمام این مراقبت ها و خدمات نیست . بنابراین لازم است که از یک تیم متخصصین استفاده کنید که از جنبه های مختلف ، بیماری شما را بررسی کنند. پزشک خانوادگی شما یا متخصص زنان نقش تلفیق تمام این اطلاعات ویژه به همراه توصیه ی این کارشناسان در مورد سرطان پستان شما را دارد، تا به شما در جهت یافتن بهترین درمان کمک کند .
بعضی از این کارشناسان پزشکی که می توانند تیم پزشکی شما را تشکیل دهند عبارتند از :
- پزشک خانواده : این پزشک همیشگی شماست.کسی که چک آپ های همیشگی شما را انجام می دهد . و احتمالاً کسی است که تشخیص بیماری شما را داده است . اگر پزشک خانواده شما در بیماریهای زنان تبحر دارد ، او می تواند هماهنگ کننده ی اصلی و اطلاع رسان بین اعضای تیم درمانی شما و خود شما باشد . اگر این طور نیست و شما فکر می کنید که با فردی که آشناتر هستید، راحت ترید، می توانید از او بخواهید که با اعضای تیم مشاوره کند . اغلب وجود فردی که او را به خوبی می شناسید، در تیم شما اطمینان بخش است .
- متخصص زنان : یک متخصص در بهداشت زنان است . اگر پزشک خانواده شما متخصص زنان نیست، متخصص زنان می تواند هماهنگی اطلاعات تیم را انجام دهد که این کار را از طریق هماهنگی با پزشک خانواده شما انجام می دهد و یا اینکه رأساً سرپرستی تیم را به عهده می گیرد . اگر متخصص زنانی برای خود دارید که معاینات مرتب شما را او انجام می دهد ممکن است ترجیح دهید که از او بخواهید که این کار را او انجام دهد .
- متخصص تغذیه : یک متخصص بهداشت که در امر تغذیه تبحر دارد و می تواند غذاهای انتخابی را به شما توصیه کند . چون بعضی درمانها روی اشتها و وضعیت تغذیه ای تأثیر دارند، ارزیابی رژیم غذایی شما در طی درمان سرطان و دادن مواد کمکی مهم است .
- رادیولوژیست : عموماً همان پزشکی است که ماموگرام شما را خوانده است . رادیولوژیست بخشی از تیم است زیرا رادیوگرافیهای اضافی مانند اسکن استخوان یا رادیوگرافیهای سینه ممکن است جهت تعیین دقیق مرحله stage سرطان شما لازم شود. رادیولوژیست ضرورتاً در امر درمان شما درگیر نمی شود، اما اطلاعاتی که به شما می دهد در تعیین اینکه چه درمان صحیحی باید شروع شود ، لازم است .
- متخصص داخلی انکولوژیست( سرطان شناس ): یک متخصص سرطان که تمام اطلاعات مربوط به شما را برای کمک به تعیین انتخاب های درمانی جمع آوری می کند مثلاً اینکه چه مدت درمان ، به چه مقدار و چه انواعی از ترکیبات شیمی درمانی یا هورمون درمانی برای شما بهترین است .
- جراح انکولوژیست : یک متخصص سرطان که نمونه برداریها و سایر روش های جراحی مانند برداشتن توده ( لامپکتومی ) یا برداشتن پستان ( ماستکتومی ) را انجام می دهد .
- انکولوژیست ( سرطان شناس ) اشعه : یک متخصص سرطان که مقدار رادیوتراپی لازم را مشخص می کند . همه بیماران به پرتودرمانی نیاز ندارند بنابراین تمام تیم ها به انکولوژیست اشعه نیاز ندارند . اگر چه در ابتدای درمان باید چنین فردی باشدکه به شما کمک کند و مشخص کند که آیا شما ازچنین درمانی سودخواهیدبرد .
- جراح پلاستیک : یک متخصص جراحی است که هر عمل بازسازی را که ممکن است لازم شود، انجام خواهد داد. این عمل در حین جراحی پستان یا پس از آن انجام خواهد شد . این متخصص با انکولوژیست تیم شما جهت تعیین بهترین زمان انجام روش های بازسازی مشاوره خواهد کرد .
39- چگونه تیم پزشکی ام را انتخاب کنم ؟
در اکثر موارد پزشک خانواده یا متخصص زنان شما و یا هر دو، پزشکان مجرب را برای تیم پزشکی تان معرفی خواهند کرد . بسیاری از افراد به سادگی پزشکانی را که پزشک خانواده معرفی میکند، می پذیرند و اگر شما از این انتخاب مطمئن هستید، پس دیگر نیازی نیست که دنبال پزشکانی غیر از آنها بگردید . به هر حال، این فکر خوبی است که حداقل با چندتایی از آنها ملاقاتی داشته باشید. مخصوصاً با پزشک جراح سرطانتان ( جراح انکولوژیست ) . شما می توانید از پزشک خانوادگی خود بخواهید که یک جلسه مشاوره ترتیب دهد که در آن جلسه شما بتوانید نظریه ی دومی از اوضاعتان بدست آورید . از آنجایی که معمولاً جراح بیش از همه مسئول اولین و مشکل ترین قسمت معالجه می باشد ، این مهم است که شما او را ملاقات کنید و مطمئن شوید که از مهارت و توانایی هایش آسوده خاطر هستید. انجمن پزشکی متخصصین آمریکایی ( ABMS ) متخصصین و صلاحیت این پزشکان را از طریق سایت آنها و یا با تماس گرفتن با شماره تلفن رایگان آنها تأیید می کند( به ضمیمه مراجعه کنید ).
اگر پزشک خانواده شما در مورد تیم پزشکی پیشنهادی ندارد و یا اگر از بعضی از پزشکان معرفی شده، آسوده خاطر نیستید ، معمولاً شرکت های بیمه می توانند لیستی از متخصصین را در پایگاههای اطلاعاتی شان آماده کنند و شما می توانید یکی از آنها را انتخاب کنید . راه دیگر این است که لیستی از متخصصین موجود در بخش ملی انجمن سرطان آمریکا و مؤسسه ملی سرطان را بررسی کنید . شماری از خدمات اینترنتی هست که می تواند به شما کمک کند که متخصصین و بیمارستانهای معتبر را برای معالجه خود شناسایی کنید و حتی بعضی آماری مبتنی بر این که کدامیک از پزشکان و بیمارستانها بهترین مراقبت ها را ارائه می دهند، فراهم می کنند ( لیستی از این خدمات در قسمت ضمیمه موجود است ).
40- چه تفاوتی بین درمان موضعی و درمان سیستمیک وجود دارد ؟
معالجات موضعی مثل جراحی و پرتو درمانی سیستمیک برای برداشتن و از بین بردن و یا کنترل سلولهای سرطانی در محل خاصی از بدن استفاده می شود . معالجات سیستمیک مانند شیمی درمانی و هورمون درمانی برای از بین بردن و کنترل سلولهای سرطانی در هر جایی از بدن مورد استفاده قرارمی گیرند. با توجه به مرحله سرطان، بیمار ممکن است یک نوع معالجه یا ترکیبی از معالجات را لازم داشته باشد . معالجات مختلف ممکن است هم زمان باشند و یا یکی بعد از دیگری انجام بگیرد. مثلاً بعد از لامپکتومی تقریباً همیشه اشعه درمانی لازم است،چون جراح نمی تواند کاملاً مطمئن باشد که همه سلولهای سرطانی برداشته شده است . هم چنین در صورتی که احساس شود که خطر گسترش سلولهای سرطانی به نقاط دیگر بدن وجود دارد، ممکن است از شیمی درمانی یا هورمون درمانی استفاده شود . در صورتی که احساس شود که خطر گسترش سلولهای سرطانی به نقاط دیگر بدن وجود دارد، درمورد تومورهای بزرگتر بعد از برداشتن پستان معمولاً یک دوره اشعه درمانی یا هورمون درمانی و یا هر دو انجام می گیرد تا اینکه مطمئن شویم که سلولهای متاستاتیک قبل از اینکه بتوانند به قسمتی دیگر از بدن گسترش یابند، از بین رفته اند. اما جراحی همیشه اول انجام نمی شود . می توان تومور را با شیمی درمانی یا هورمون درمانی معالجه کرد. این کار برای جلوگیری از تکثیر سلولها و کوچک شدن تومور قبل از عمل جراحی است .
41- آیا باید قبل از جراحی پستان اسکن استخوان داشته باشم ؟ آن چه چیزی را نشان خواهد داد ؟
سرطان پستان یکی ازانواع سرطانهایی است که می تواند به استخوانها متاستاز بدهد . اسکن استخوان اشعه ای است که دنبال علایم گسترش بیماری به استخوان ( متاستاز ) می گردد . اینها سرطانهای جدید نیستند و گسترش سرطان پستان اولیه می باشند . اگر متاستاز استخوانی رخ داده باشد ، می تواند باعث وضعیتی شود که هیپرکلسمی نامیده می شود(ازدست دادن تسریع شده ی کلسیم در استخوان )، که در نهایت ممکن است ضایعات استئولیتیک ( حفره های کوچک ) در استخوان به جای بگذارد. هیپرکلسمی و ضایعات استخوانی می توانند استخوانها را خیلی ضعیف کنند و بیمار را در معرض خطر ترک و شکستگی استخوان قرار دهند . این امر به خصوص برای زنان مسن تر که ممکن است اکنون از دست دادن تراکم استخوان ( پوکی استخوان ) درآنها شروع شده باشد، مسئله ساز است . علایم دیگری که به هیپرکلسمی مربوط می شود شامل تهوع و استفراغ و گیجی می باشد. اگر چه این مشکلات استخوانها را ضعیف نمی کند اما بیمار را ضعیف می کند و در نتیجه باعث مشکل برای فردی می شود که اکنون دارد با یک بیماری جدی دست و پنجه نرم می کند.
اگر تومور اولیه ی شما به اندازه ای بزرگ است که حاکی از احتمال متاستاز است، پزشک شما احتمالاً اسکن استخوان را توصیه می کند تا بفهمد که آیا باید درمان هیپرکلسمی را شروع کند یا نه . اگر شما در مرحله ابتدایی سرطان هستید، ممکن است اسکن توصیه نشود . اما بعضی از متاستازها در مراحل اولیه اتفاق می افتند. اگر شما دردهایی را احساس کردید یا استخوان هایتان درد می کند حتماً باید پزشکتان را از این علایم آگاه کنید ودرخواست کنید که دستور اسکن استخوان بدهد . اگر متاستاز یافت نشود به احتمال زیاد شما باید علاوه بر شیمی درمانی و یا هورمون درمانی با بی فسفونات وریدی درمان شوید تا از آسیب بیشتر استخوان و از عوارض متاستاز استخوان جلوگیری شود . اطلاعات بیشتر در مورد معالجه ی این مورد در سوال 57 یافت می شود .
درمان جراحی
42- برداشتن پستان ( ماستکتومی ) چیست و چه تفاوتی با برداشتن توده ( لامپکتومی ) دارد ؟ چرا من باید یکی را به دیگری ترجیح دهم ؟
رایج ترین شیوه های جراحی که مربوط به برداشت پستان ( ماستکتومی ) هستند شامل ماستکتومی کامل است که در آن جراح تمام پستان را بر می دارد اما غدد لنفی را برنمی دارد و ماستکتومی تغییر یافته ی رادیکال،که جراح پستان وغدد لنفاوی زیر بغل وروی عضلات جدار سینه را بر می دارد. به ندرت هم عملی که پستان برداری ریشه ای ( رادیکال ماستکتومی ) نامیده می شود ، انجام می شود ، که اگر سرطان مستقیماً به جدار سینه گسترش یافته باشد، جراح هر دو عضله جدار سینه را برمی دارد . ماستکتومی ساده اساساً برای سرطانهای غیر مهاجم استفاده می شود . در حالی که عمل ماستکتومی تغییر یافته رادیکال هنگامی استفاده می شود که احتمال گسترش سرطان به غدد وجود داشته باشد .
در لامپکتومی که ماستکتومی ناقص نیز نامیده می شود ، فقط تومور و بخش کوچکی از بافت طبیعی پستان برداشته می شود و پستان تقریباً سالم و دست نخورده باقی می ماند. عمل دیگری هم وجود داردکه بین ماستکتومی و لامپکتومی است و ماستکتومی قطعه ای نامیده می شود. در ماستکتومی قطعه ای جراح تومور و مقداری از بافت های طبیعی اطراف آن و قسمت مفروش کننده روی عضلات پستان وزیرتومور رابر می دارد.گاهی شیوه ای که قطع غدد لنفاوی زیر بغل نامیده می شود، در رابطه با عمل جراحی سینه انجام می شود. این شیوه مستلزم برداشتن گره های لنفاوی زیر بغل در هنگام جراحی اولیه می باشد.سپس غدد توسط یک پاتولوژیست آزمایش می شود و مشخص می شود که آیا سلولهای سرطانی دیده شده اند . بعنوان راهی دیگر جراح می تواند تکه برداری غددی sentinel انجام دهد که در آن رنگی به قسمت سرطانی اضافه می شود و این کار به منظور تشخیص محل اولین غده لنفی که در نهایت به منطقه سرطانی منتهی می شود ، انجام می گیرد . در طی جراحی اول غده لنفاوی که رنگی شده برداشته می شود و به پاتولوژیست داده می شود که دنبال سلولهای سرطانی درآن بگردد . روش لامپکتومی در پستان برداری قطعه ای مقداری از بافت پستانی را که توسط جراح برداشته می شود ،کاهش می دهد و پس از عمل در هر دو روش باید یک دوره پرتو درمانی انجام شود . به این درمانها جراحی های حفظ پستان اطلاق می شود زیرا هدف برداشتن سرطان و تا حد ممکن حفظ نسج اصلی پستان می باشد .
هر دو نوع درمان فواید و مضراتی دارند . هدف از جراحی برداشتن همه سلولهای سرطانی از پستان می باشد. هنگامی که غده ها خیلی بزرگ هستند یا نامنظم هستند، ماستکتومی تغییر یافته ی وسیع ( رادیکال ) و ماستکتومی کامل خیلی مؤثرتر از لامپکتومی است . به هر حال بطور کلی برداشتن پستانها مشکلاتی دارد. علاوه بر فشار و نگرانی جراحی بر بدن بیمار و هیجان خوب شدن ، از دست دادن پستان می تواند باعث افسردگی و عدم اعتماد به نفس بشود و می تواند امیال جنسی را از بین ببرد ( سوالات 75 و 81 را مشاهده کنید). در مواردی که از لحاظ پزشکی صلاح باشد، درمانهای با حفظ پستان می تواند بعضی از این مشکلات را کاهش دهد .
نشان داده شده است که برای تومورهای کوچکتر و منظم تر که هنوز متاستاز نداده اند ، درمان های همراه حفظ پستان خیلی مؤثر است به خصوص برای زنانی که می خواهند تا حد ممکن پستانهایشان را حفظ کنند . از آنجایی که فقط مقدار کمی از بافت پستان اطراف غده برداشته می شود، برای اطمینان از اینکه سلولهای سرطانی باقی مانده از بین رفته باشند ، اشعه درمانی لازم است . به این معالجات هر روز در روزهای هفته ( از دوشنبه تا جمعه ) به صورت سرپایی برای شش هفته نیاز می باشد، همراه با چک آپ های منظم پس از آن . بنابراین در موارد حفظ پستان درمان گسترده تری نسبت به موارد ماستکتومی لازم است . هم چنین عوارضی هم وجود دارند که مربوط به برداشتن غده لنفاوی مرکزی است مثل لنف ادم ( تورم مجاری لنفاوی ) که در سوال 48 بحث خواهد شد .
بهترین درمان برای شما به درجه و مرحله تومورتان بستگی دارد و در نهایت به میل شخصی شما و اولویت هایی که قایل هستند ، بستگی دارد . اگر شما خیلی نگران هستید که بدنتان بعد از عمل چگونه خواهد شد ، شما باید این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید و او متوجه خواهد شد که این امر را در انتخاب نوع جراحی در نظر بگیرد . پزشک شما باید بتواند توصیف مفصلی از چگونگی بدنتان بعد از جراحی داشته باشد و در تعیین اینکه چگونه می توان یک نتیجه رضایت بخش بدست آورد، به شما کمک کند . ممکن است روش درمانی با حفظ پستان برای شما امکان پذیر نباشد، حتی اگر این طور باشد ، هنوز راههایی وجود دارند که جراحتان بتواند در برگرداندن شکل فیزیکی بدنتان- از طریق عمل جراحی بازسازی پستان- به شما کمک کند . که این عمل را در طی عمل ماستکتومی یا پس از آن انجام می دهد . سوالات 45 تا 47 مربوط است به موضوع بازسازی پستان و منابع اضافی در خصوص آن در قسمت ضمیمه آمده است .
شیوه های جدید جراحی در حال پیشرفت می باشند . مثلاً آزمایشات روشی به نام” تخریب با فرکانس رادیویی“ در تومورهای پستان نتایج امیدوار کننده ای داشته اند و مطالعات در این زمینه در حال انجام است . در این شیوه از پروب هایی استفاده می شود که تولید کننده ی جریان متناوب با فرکانس بالا هستند و باعث تولید گرمای اصطکاکی در درون تومور می شود، که سلوهای تومور را می سوزاند تا از بین بروند، بدون اینکه نیاز به بریدن پستان باشد . اگر چه هنوز این روش برای استفاده در سرطان پستان تصویب نشده ، اما نوید می دهد که جراحی روی تومورهای پستان ممکن است عملی آسانتر و کم تهاجم تر بشود .
43- چگونه برای جراحی آماده بشوم ؟
عمل جراحی سرطان توسط جراح عمومی و درصورت دسترسی،توسط جراح متخصص سرطان(جراح انکولوژیست ) که در برداشتن تومورهای سرطانی آموزش دیده است ، انجام می شود. قبل از جراحی شما باید جراحتان را ببینید و در مورد شیوه عمل صحبت کنید . هر سوالی که دارید، بپرسید و در مورد نگرانی هایی که ممکن است داشته باشید، مخصوصاً عوارض جانبی جراحی، خطرات و مراقبت های پس از عمل صحبت کنید . جراح در مورد داروهایی که مصرف می کنید، از شما سوالاتی می کند و با شما مدارک پزشکی تان را بررسی خواهد کرد تا مطمئن شود که شما دارویی مصرف نمی کنید که ممکن است روی جراحی تأثیر بگذارد . بعد از این که در مورد این جزئیات با پزشکتان صحبت کردید،فرم رضایت نامه ای را امضاء خواهید کرد که نشان می دهد، پزشک می تواند جراحی را انجام دهد .
از بیمارستانی که جراحی شما در آنجا انجام می گیرد، یک روز یا بیشتر قبل از پذیرش با شما تماس می گیرند و با شما در مورد وسایلی که آنها می خواهند با خودتان به بیمارستان ببرید،صحبت می کنند - مانند لباس، مدارک پزشکی، مدارک بیمه و امثال آن و اینکه آیا شما قبل از آمدن به بیمارستان می توانید چیزی بخورید یا نه . اگر آنها تماس نگرفتند به اطلاعات بیمارستان زنگ بزنید . این خیلی مهم است که شما کاملاً برای جراحی آماده باشید .
اگر در هر زمانی قبل از جراحی برای شما روشن نیست که چکار باید بکنید، چه خطراتی وجود دارند، یا چه چیزی اتفاق خواهد افتاد ، سوال کنید . اگر پاسخ های پزشکتان برای شما قابل فهم نیست و یا اگر احساس کردید که هنوز عصبی هستید و یا می ترسید، از کادر پرستاری بخواهید که موضوع را برای شما توضیح دهد – یک پرستار ممکن است روند کار را ساده تر کند ، به طوری که شما بتوانید آن را بهتر بفهمید . به عنوان راهی دیگر، بعضی از بیمارستانها کادر مشاوره و یا وکیل برای بیمار دارند که می توانند به شما کمک کنند که بدانید که چکار دارید می کنید . گاهی اوقات دیدار با یک مشاور یا کشیش می تواند به شما کمک کند که به ترسهایتان قبل ازعمل غلبه کنید و ذهنیتی مثبت پیدا کنید و بهبودی آسانتر به نظر برسد . به هر حال نهایتاً ممکن است که شما بیمارستان و جراحتان را وحشتناک و ترسناک بیابید، اما آنها آنجا هستند که از نظر جسمی و روحی از شما مراقبت کنند . شما بیمار سرطانی هستید و فردی هستید که باید جراحی شوید . پس این حق شماست که هر سوالی که دارید بپرسید . حتی اگر احساس حماقت کنید و یا بترسید که احمقانه به نظر آید . اما اگر نگوئید که به کمک نیاز دارید ، کادر بیمارستان نمی تواند به شما کمک کند .
44- چه انتظاری پس ازعمل میتوانم داشته باشم و چه مدت طول میکشد تا بهبود یابم؟
مدتی که در بیمارستان خواهید گذراند با توجه به عواملی مثل سلامت عمومی و نوع جراحی که نیاز دارید ، متغیر خواهد بود . در بسیاری از بیمارستانها درمان همراه با حفظ پستان به صورت سر پایی انجام می گیرد و فقط بیماران ماستکتومی پذیرش می شوند . بنابراین بسیاری از زنان می توانند در عرض کمتر از یک روز پس از عمل به خانه برگردند . اما بیماران دیگر نیاز به 2 یا 3 روز مراقبت در بیمارستان دارند . برای از سر گرفتن فعالیت های طبیعی مثل کار و کارهای خانه باید حدود 3 تا 4 هفته صبر کرد تا بهبود یابید. بیمارانی که لامپکتومی شده اند، همراه یا بدون عملsentinel node ، گاهی اوقات در عرض یک هفته می توانند به فعالیت های عادی خود برگردند .
در طی جراحی جراحتان ممکن است لوله هایی ( درن ) را در محل زخم قرار دهد تا مایعی را که در محل جراحی انباشته شده است ، جمع کنند. این لوله ها معمولاً تشکیل شده از لوله های پلاستیکی و بطری های مکنده . لوله از زیر برش به یک بطری در خارج از بدنتان کشیده شده است . این بطری ها مرتباً باید تخلیه شوند – پزشکتان به شما خواهد گفت که چند وقت یک بار تخلیه شوند – و مایع اندازه گیری می شود و جایی که لوله وارد پوست می شود نیز باید تمیز شود و پانسمان شود . قبل از عمل به شما و مراقبان شما آموزش این کارها را خواهند داد( و نوشته ای در این مورد به شما خواهند داد و اگر نداده اند آن را از آنها درخواست کنید و روی حافظه خود حساب نکنید).وقتی تجمع مایع کاهش یافت–که اغلب10روز پس از عمل می باشد – لوله ها را خارج خواهند کرد . خارج کردن لوله (درن) سریع و نسبتاً بدون درد است و به بی حسی و بستری شدن در بیمارستان نیاز ندارد . در این زمان پزشک به شما ورزش های بازو و شانه می دهد و دستورات دیگری می دهد تا از بروز عارضه لنف ادم اجتناب شود ( سوال 48 را ببینید). زمان لازم برای دوره نقاهت جراحی بستگی به وسعت عمل، سلامت عمومی شما و عوارضی که ممکن است پیش آید ، دارد .
45- من کاندید انجام لامپکتومی نیستم، بنابراین جراح توصیه به انجام ماستکتومی کامل کرده است . آیا امکان ترمیم پستانم هست ؟
در دهه های گذشته زنانی که عمل جراحی پستان انجام می دادند یا تحت عمل جراحی ترمیمی قرار نمی گرفتند یا اینکه عمل ترمیمی خود را مدتی پس از ماستکتومی انجام می دادند . اما عمل های فعلی گرایش به سوی شیوه هایی که کمتر وسیع و ریشه ای هستند، دارد . عموماً جراحان سعی می کنند که از برداشتن کامل بیماری سرطان مطمئن شوند . در ضمن تا آنجایی که امکان دارد، بافتهای اصلی سینه را نگه دارند . هنگامی که شیوه های حفظ پستان امکانپذیر نباشد ، کاملاً طبیعی و استاندارد است که عمل ترمیمی را بلافاصله پس از ماستکتومی انجام دهند، فقط به این دلیل ساده که فوائد روانشناختی آن خیلی مهم است .آگاه شدن از داشتن سینه ترمیم شده از نظر عاطفی خیلی کمتر دردناک است تا مواجه شدن با از دست دادن عضوی از بدن . ترمیم فوری می تواند دوره بهبودی را کوتاه کند و نتایج آن از نظر ظاهری به نتایج بازسازی تأخیری ارجح است . البته در بعضی شرایط بالینی خاص به تأخیر انداختن بازسازی ارجح است : اگر احتمال دارد که نیاز به انجام پرتو درمانی شود، پزشک و بیمار باید با هم مشورت کنند که آیا برای بازسازی صبر کنند، زیرا در بعضی از موارد بازسازی اگر بیمار پس از عمل تحت پرتو درمانی قرار گیرد ، شانس موفقیت کاهش می یابد . هم چنین وضعیت پوست پوشاننده ی محل ماستکتومی یک موضوع مهم مورد توجه است . زیرا جایی است که احتمال نکروز آن وجود دارد و به خصوص در زنانی که سیگاری هستند، مرض قند دارند یا یک بیماری عروقی نسج هم دارند، واکنش پوست به جراحی نامشخص است و باید برای ترمیم محل صبر کرد و عاقلانه است که بعداً بازسازی انجام شود . اگر جراحی ترمیمی چیزی است که شما به آن تمایل دارید ، حتماً قبل از جراحی با تیم پزشکی تان در مورد این شرایط صحبت کنید . بنابراین آنها می توانند تشخیص بدهند که آیا جراحی ترمیمی فوری گزینه ی خوبی برای شماست . اگر شما قادر به تصمیم گیری نیستید که کدام روش ترمیمی را انتخاب کنید و اینکه چه نوع عمل ترمیمی را می خواهید، بهتر است که صبر کنید، عمل ترمیمی شما همیشه می تواند در آینده با نتیجه موفقیت آمیز انجام بگیرد .
چندین گزینه برای بازسازی وجود دارند. نوع جراحی ترمیمی که توسط جراح توصیه می شود ، بستگی به عوامل خاصی دارد که بر بیمار تأثیر می گذارد . برای مثال خطر گسترش سرطان به پستان مقابل مسئله مهمی است ، چون اگر بیمار نیاز داشته باشد که هر دو پستان را درمان کند ممکن است عمل بازسازی دو طرفه ( هر دو پستان ) با عمل یک پستان کاملاً متفاوت باشد . این نکته نیز باید مورد توجه قرار بگیرد که آیا امکان تغییر پستان مقابل برای ایجاد تقارن وجود دارد . این تصمیم گیری ممکن است شیوه جراحی ترمیمی انتخاب شده را تغییر دهد . همان طور که در بالا ذکر شد ، نیاز احتمالی به اشعه درمانی بعد از ماستکتومی نیز روی عمل بازسازی انتخاب شده تأثیر می گذارد. بیمارانی که مشکلات پشت را دارند نباید انواع خاصی از عمل جراحی ترمیمی بازسازی را داشته باشند (-TRAM flap سوال 46 را ببینید). چون استفاده از ماهیچه های دیواره شکمی ممکن است فشار بر ماهیچه های پشت را افزایش دهد و مشکلات موجود را تشدید کند . این مهم است که بیماران دقیقاً بفهمند که با توجه به اوضاع و شرایط شان چگونه عمل جراحی شان پیش خواهد رفت .
46- عمل جراحی بازسازی پستان چه انواعی دارد و چگونه من باید تشخیص دهم که کدام عمل جراحی را انتخاب کنم ؟
در دهه گذشته ، پیشرفت در کاشت پستان به زنان کمک کرده که دوباره شکل بدنشان را بدست بیاورند و کیفیت زندگی شان را بهبود بخشند . هدف از جراحی پلاستیک بعد از جراحی برداشتن پستان این است که سینه ترمیم شود و تا آنجایی که امکان دارد ، دوباره شبیه شکل اصلیش شود . ترمیم پستان معمولاً مستلزم حداقل یک عمل است که گاهی می توان هم زمان هنگام ماستکتومی آن را انجام داد .
سینه ی جدید می تواند از یک کاشت مصنوعی ( پرشده از سرم نمکی)، بافتهایی که از قسمت های دیگر بدن زن گرفته شده و یا هر دو تشکیل شود . هنگامی که بافت جا به جا می شود جراح باید مطمئن شود که بافت جا به جا شده خون رسانی مناسب داشته باشد .
این عمل با یکی از دو روش زیر انجام می گیرد : از طریق فلپ چرخشی که درآن عضله و نسوج روی آن، بدون قطع عروق خونی مشروب کننده ی عضله، به روی محل مناسب چرخانده می شود یا از طریق یک فلپ آزاد که در آن نسج جدا می شود و عروق خونی آن به عروق خونی محل جدید دوخته می شود تا گردش خون جدیدی ایجاد شود . سه نوع عمل جراحی وجود دارد که با استفاده از نسوج خود زن انجام می شود : بازسازی لاتیسیموس دورسی، فلپ عضله ی رکتوس آبدومینیس عرضی (TRAM) و بازسازی باگلوتئال فلپ . هر کدام از اینها با جزئیات بیشتر در زیر شرح داده شده است . در تعیین اینکه کدام روش برای شما مناسب تر است باید از جراح پلاستیک خود سوال کنید و یا عکس های جراحی های ترمیمی عالی به شما کمک می کند که نتیجه هر روش را درک کنید .
بازسازی لاتیسیموس دورسی : عضله ی لاتیسیموس دورسی یک عضله بزرگ و باد بزنی شکل در پشت و زیر شانه است . از آن می توان در بازسازی با فلپ چرخشی استفاده کرد . چون خیلی از خانم ها برای مقداری از نسج که در این فلپ برداشته می شود ، نسج زیادی ( چربی و عضله ) ندارند ، در زیر عضله یک کاشت گذاشته می شود و بنابراین پستان بازسازی شده شبیه پستان مقابل می شود . بیمار محل زخمی در روی پشت و هم چنین روی سینه خواهد داشت. این نوع بازسازی قابل اعتماد ترین گردش خون را دارد .
فلپ عضله ی رکتوس آبدومینیس عرضی ( TRAM): فلپ عضله ی رکتوس آبدومینیس عرضی tummy tuck نیز نامیده می شود . در این عمل یکی از دو عضله ی شکم همراه با پوست و چربی روی آن به محل پستان برداشته شده منتقل می شود . این عمل را می توان هم از طریق فلپ چرخشی هم فلپ آزاد انجام داد .این عضله ، پوست و چربی به شکل پستان ، شکل داده می شود . انتقال این نسج هم چنین باعث محکم شدن معده می شود . TRAM نسبت به لاتیسیموس دورسی، از نظر زیبایی نتایج بهتری دارد . اما پیچیده تر است و گردش خون پستان بازسازی شده قابل اعتماد نیست و بیمار یک جای زخم عرضی در قسمت تحتانی شکم و یک جای زخم در روی دیواره سینه خواهد داشت و جدار شکم ممکن است ضعیف شده باشد.
فلپ آزاد گلوتئال : فلپ آزاد گلوتئال یک روش جدیدتر درجراحی بازسازی است. در این روش جراح بخشی از پوست و چربی ناحیه سرین را بر می دارد و آن را به محل پستان برداشته شده پیوند می زند . در فلپ آزاد ریسک بالاتری برای اختلال درگردش خون پیوند وجود دارد زیرا رگ مشروب کننده ی فلپ کوچک است. موفقیت این روش به تغذیه ی مناسب پیوند از عروق خونی بستگی دارد.
شیوه چهارمی هم وجود دارد که از سه تکنیک ذکر شده جدیدتر است . این روش فلپ DIEP ( از کلمه سوراخ کننده ی اپی گاستریک عمقی تحتانی که نام عروق خونی درگیر است، گرفته شده است) که چربی و پوست تحتانی شکم- یعنی همان محلی که در فلپ TRAM هم از آن استفاده می شود برداشته می شود اما به جای برداشتن عضله ، برای رساندن عروق مشروب کننده به فلپ ، عروق از عضله به همراه شاخه هایی که در چربی دارد برداشته می شود . عضله در محل باقی می ماند اما نسج و عروق به محل جدید دوخته می شود .
در صورتی که مایل به برداشتن نسج از سایر نواحی بدن نیستید، کاشت های مصنوعی را می توانید انتخاب کنید. علی رغم این موضوع که می گویند ممکن است این کاشت ها بی خطر نباشند، موارد بسیار کمی از مشکلات مربوط به کاشت های حاوی سرم نمکی گزارش شده است . کاشت دارای این مزیت است که نیاز به برداشتن نسج از بدن شما وجود ندارد .
اگر چه مراقبت از پستان ترمیم شده به طریقی که شما از سینه اصلی خود مراقبت می کنید ، عجیب به نظر می آید. اما هر گونه بافت باقی مانده از پستان اولیه در معرض همان عوامل خطر برانگیز که قبل از تشخیص اولیه شما وجود داشته اند، می باشد و شما هنوز هم نیاز دارید که به غربالگری پستان ( معاینه و آزمایش مکرر ) به منظور تشخیص سرطان ادامه دهید . تصمیم گیری برای کاشت مصنوعی گاهی برای این واقعیت است که این درمان گاهی اوقات برای کاهش عود سرطان مورد استفاده قرار می گیرد.پرتو درمانی می تواند بازسازی به کمک کاشت( پیوند مصنوعی ) را ناموفق گرداند . اگر شمادر نظر دارید که از کاشت مصنوعی استفاده کنید باید با پزشک خود راجع به این مسائل گفت وگوکن
47- آیا باید برای بازسازی پستان هزینه پرداخت کنم ؟
اگر بیمه شما شامل جراحی برداشتن سینه می شود، بنابراین طبق قانون می بایستی ترمیم سینه را نیز شامل شود. بر طبق لایحه حقوق سلامت و سرطان زنان مصوبه سال 1998 ( WHCRA) هم اشخاص تحت پوشش طرح های گروهی و هم اشخاص تحت پوشش بیمه سلامت فردی، اگر تحت پوشش بیمه جراحی برداشتن سینه قرار گیرند، شامل بیمه بازسازی پستان هم می شوند . برای WHCRA نیازی به داشتن بیمه سلامتی برای پرداخت هزینه ماستکتومی ( جراحی برداشتن پستان ) نیست اما سایرین به آن نیاز دارند .
اگر WHCRA شامل شما می شود و اگر شما امتیازاتی در رابطه با جراحی برداشتن سینه دریافت می کنید و شما جراحی برداشتن سینه را انتخاب کرده اید، شما تحت پوشش بیمه برای موارد زیر خواهید بود :
- بازسازی پستانی که برداشته شده است .
- جراحی و بازسازی پستان دیگر برای ایجاد نمای متقارن.
- پروتز در خانم هایی که تحت بازسازی قرار نمی گیرند ، مورد استفاده قرار می گیرد .
- درمان عوارض جسمانی ماستکتومی از جمله لنفادم ( سوال 48 را ببینید).
اینکه آیا WHCRA یا قانون ایالتی هزینه شما را پرداخت خواهد کرد ، به موقعیت شما بستگی دارد .
به طور کلی اگر شما در یک HMO هستید ، عموماً از WHCRA استفاده می شود . قانون ایالت شما تعیین می کند که آیا WHCRA شامل طرح بیمه گروهی و یا بیمه سلامتی فردی خواهد شد . اگر شما جزء طرح بیمه سلامتی فردی نیستید، با اداره بیمه ایالت خود تماس بگیرید، تا اطلاع حاصل کنید که آیا از WHCRA برای بیمه شما استفاده خواهد شد . توجه داشته باشید که اگر شما بیش از 65 سال دارید، جراحی برداشتن پستان داشته اید و می خواهید جراحی بازسازی انجام دهید، لازم است که با اداره خدمات درمانی منطقه تان تماس بگیرید . خدمات درمانی هم بازسازی و هم کاشت مصنوعی بعد از عمل برداشتن پستان را تحت پوشش قرار می دهد . پوشش بیمه در همه ایالات مثل هم می باشد .
48- لمفادم ( ورم لنفاوی ) چیست و چگونه درمان می شود ؟
ورم لنفاوی ( به معنای درست کلمه لمفادم ثانویه نامیده می شود . برای افتراق از فرم نادر لمفادم اولیه که بعضی افراد با آن متولد می شوند ) حالتی است که در آن مایعات لنفی، در اثر برداشتن بافت و یا آسیب رساندن به رگ های لنفی در طی عمل جراحی ، تجمع می یابد و در نهایت منجر به تورم اندام یا ناحیه درگیر می شود . در صورت عدم درمان ، تورم می تواند در ترمیم زخم تداخل ایجاد کند و حتی باعث بروز عفونت شود . بنابراین مهم است که از نظر وجود علایم ورم لنفاوی ویزیت شوید نه بلافاصله پس از جراحی ، زیرا ورم لنفاوی هفته ها، ماهها و حتی سالها پس از عمل ظاهر می شود . اگر ورم لنفاوی مدت طولانی پس از ختم درمان سرطان بروز کند، می تواند یک علامت عود تومور باشد و مراقب بودن برای بروز این علامت مهم است .
ورم لنفاوی معمولاً در دست و بازو که نزدیکترین اعضاء به سینه هستند ، پیش می آید . مایع لنفی دربافت های چربی درست زیر پوست جمع می شوند و منجر به تورم و سفت شدن عضو میگردد. علایم ورم لنفاوی شامل احساس ورم یا سفتی در عضو یا پوست ، کاهش انعطاف پذیری مفاصل، مخصوصا دستها و مچ دستها و مشکل در پوشیدن لباس است . مخصوصا اگر این در یک ناحیه خاص پیش بیاید و تورم مداوم باشد . بیمارانی که دارای ورم لنفاوی هستند ، بیشتر مستعد عفونت ها هستند.
انواع گوناگونی از ورم لنفاوی وجود دارند. ورم لنفاوی حاد یک حالت زود گذر است که کمتر از شش ماه باقی می ماند . زمانی که به پوست فشار می آوریم، پوست فرو می رود و اگر چه ناراحت کننده است اما معمولا دردناک نیست . این نوع ورم لنفاوی غالبا در عرض یک هفته با بلند کردن عضو مبتلا و یا با فعالیت کردن ماهیچه یا ماهیچه های مرتبط به آن بر طرف می گردد . مثلا انجام دادن تمرینات عضلات پشت ساق پا به کاهش لنف در قسمت پایین پا کمک می کند. یک نوع شدیدتر ورم لنفاوی حاد 4 تا 6 هفته پس از جراحی اتفاق می افتد که بسیار دردناک تر می باشد چرا که رگ های لنفی خودشان دچار تورم می شوند . باز هم رایج ترین درمان بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده می باشد و علاوه بر این پزشک شما احتمالا داروهای ضد التهاب را برای کم کردن تورم رگ های لنفی به شما تجویز می کند . نوع سوم از ورم لنفاوی حاد به کندی صورت می گیرد اما مهم است که در شروعش هوشیار بود چون هنگامی که ورم لنفاوی در این مرحله یا بعدا در مراحل بهبودی ایجاد می شود ، گاهی می تواند نشان دهنده ی رشد تومور و یا شروع یک مشکل مزمن در سیستم لنف باشد .
لنف ادم مزمن: (ورم لنفاوی است که بیش از شش ماه طول می کشد) زمانیکه سیستم لنفاوی آسیب دیده قادر به کنترل افزایش جریان مایع لنف نباشد ،اتفاق می افتد. تعدادی از عوامل در پیشرفت این مشکل می توانند دخیل باشند :
- پرتو درمانی یا جراحی،
- فقدان اقدامات پیش گیری ، پس از جراحی ،
- عفونت یا صدمه عروق لنفاوی،
- عدم تحرک بازو یا پا،
- مشکلات طبی مثل مرض قند ، مشکلات کلیوی ،فشار خون بالا ،نارسایی احتقانی قلب یا بیماری های کبدی،
- عود تومور و یا رشد آن در یک غده لنفاوی و
- سرطان یا درمانهای سرطانی که باعث از بین رفتن اشتها و تهوع و استفراغ ، افسردگی، اضطراب یا اختلالات سوخت و ساز بدن می شود .
برخی از عوامل درج شده در اینجا دارای سند علمی بیشتری نسبت به بقیه هستند . اما هر عاملی ممکن است باعث آن شود .ورم لنفاوی مزمن یک بیماری جدی است که به سختی درمان می شود .در حال حاضر در امریکا هیچ گونه درمانی برای مبارزه با آن وجود ندارد .بعضی از پزشکان در اروپا بطور موفقیت آمیزی ورم لنفاوی را با لیپوساکشن معالجه کرده اند اما این تکنیک هنوز توسطFDA به تصویب نرسیده و در حال گذراندن آزمایش است .اکثر موارد ورم لنفاوی خواه حاد و خواه مزمن از طریق شیوه های مکانیکی ( از طریق بالا بردن عضو آسیب دیده ، ماساژ یا استفاده از پوشش مناسب که فشار را بر روی منطقه ورم نگه می دارد )،گاهی همراه با آنتی بیوتیک برای جلوگیری یا برطرف کردن عفونت ها ، درمان می شوند.
49- چگونه بفهمم که آیا به ورم لنفاوی مبتلا خواهم شد ؟ آیا کاری هست که بتوانم برای جلوگیری از آن انجام دهم ؟
هیچ کس نمی تواند پیشگویی کند که چه کسی به ورم لنفاوی مبتلا خواهد شد و چه کسی مبتلا نخواهد شد، اما شرایط خاصی وجود دارند که می توانند موجب آن شوند . عفونت یکی از این عوامل است . بیمارانی که عفونت در اطراف محل لوله های جراحی (درن ) یا اطراف سوندهایی که برای تجویز شیمی درمانی استفاده می شوند، دارند ، اغلب دچار ورم لنفاوی می شوند به خصوص اگر سوند در همان طرف زخم محل عمل گذاشته شده باشد . حتی یک عفونت خفیف می تواند منجر به بروز لنفادم ( ورم لنفاوی ) شود ، زیرا سیستم لنفاوی پس از برداشتن یا صدمه غدد لنفاوی نزدیک ، شدیداً تحت استرس قرار گرفته است .در بیمارانی که تاموکسیفن مصرف می کنند ، گاهی ورم لنفاوی در پاها ایجاد می شود . در بیمارانی که تحت پرتو درمانی برای درمان ناحیه زیر بغل قرار گرفته اند ، چون این ناحیه نزدیک محلی است که غدد لنفاوی برداشته شده است ،احتمال بروز ورم لنفاوی بیشتر است. ورم لنفاوی همچنین در بیمارانی که اضافه وزن دارند یا کلا تغذیه ناکافی دارند ،شایعتر است ، اگر در شما یکی از عوامل فوق وجود دارند ، توصیه می شود که دقیقا از نظر بروز علایم ورم لنفاوی تحت نظر باشید و به بعضی از روشهای پیشگیری کننده که در جدول2 آمده است ، عمل کنید .
گاهی بیمارانی که با هواپیما سفر می کنند ، ماهها یا سالها پس از جراحی دچار ورم لنفاوی می شوند که علت آن احتمالا افزایش سریع فشار در هنگام فرود هواپیما است .برای پیشگیری از بروز ورم لنفاوی گاهی به بیماران توصیه می شود لباسهای تنگ بپوشند مانند جورابهای مخصوص و در حین پرواز فشار مداومی بر روی بازو نزدیک محل درمان وارد کنند همچنین از حمل ساکهای سنگین خود داری کنند .
جدول 2 از شبکه سرطانی موسسه ملی سرطان گرفته شده و لیستی آماده نموده که به بیماران توصیه می کند که چگونه از بروز ورم لنفاوی پیشگیری کنند .( سایت http:// cancernet. nci.nih.gov را ببینید و به کمک کلمه کلیدی "lymphedema" به دنبال اطلاعات مربوط به سرطان جست و جو کنید ) .
جدول 2- راهنمای آموزش بیماران
1- در صورت امکان بازو و یا پا را بالاتر از سطح قلب قرار دهید . برای جلوگیری از جمع شدن خون در بخش های خارجی عضو ، از حرکت سریع دوار دست و پا خودداری کنید .
2- پوست بازو و پا را هر روز تمیز کنید و بالوسیون مرطوب کنید .
3- از جراحت و عفونت بازو و یا پا جلوگیری کنید .
بازوها :
- برای اصلاح از تیغ الکتریکی استفاده کنید .
- دست کش های محافظ و آشپزی بپوشید و برای خیاطی از ا نگشتانه استفاده کنید.
- مراقب ناخن هایتان باشید و نوک انگشتان را نبرید .
پاها :
- پاها را بپوشانید .
- پاها را تمیز و خشک نگه دارید و جورابهای نخی بپوشید .
- ناخن ها را مستقیم کوتاه کنید و به یک متخصص ناخن های پا مراجعه کنید .
بازوها یا پاها :
- از ضد آفتاب استفاده کنید .
- بریدگیها را با آب و صابون تمیز کنید و سپس از پمادهای ضد باکتری استفاده کنید .
- از نوار تنظیف ( گاز ) بجای نوار چسب استفاده کنید.
- در مورد هر گونه ضایعه پوستی با پزشک تماس بگیرید.
- از فرو رفتن هر گونه سوزن در دست یا پای آسیب دیده جلوگیری کنید.
- از گرما یا سرمای زیاد دوری کنید مانند کیسه های یخ ،تشکچه های گرمایی .
- از دست یا پای آسیب دیده ، کار زیاد نکشید .
4 - فشار زیادی به روی دست یا پا وارد نکنید :
- در هنگام نشستن چهار زانو ننشینید .
- جواهرات شل بپوشید.
- لباسهای بدون بند سفت بپوشید .
- کیف دستی را با دست آسیب دیده حمل نکنید.
- بازو بند و فشار سنج را روی بازوی آسیب دیده نبندید.
- از بانداژهای الاستیکی یا جوراب های ساقه دار محکم استفاده نکنید.
- بیش از 30 دقیقه در یک وضعیت ننشینید .
5- مراقب علائم عفونت ،مثل سرخی ، درد ، گرما و ورم و تب باشید .اگر هر یک از این علائم مشاهده شد ، فورا با پزشکتان تماس بگیرید .
6- برای بهبود تخلیه ( درناژ ) مرتب ورزش کنید .
7- بطور مرتب تحت نظر دکتر باشید .
8- همه نواحی بازوها و پا ها را در هر روز برای علائم بیماری چک کنید : دور بازو یا پا را مرتب اندازه گیری کنید ، یا اگر به نظر می رسد که عضو ورم کرده است ، از متر اندازه گیری در دو محل ثابت روی بازوها و یا پا استفاده کنید . اگر عضو بطور ناگهانی بزرگتر شده به پزشک بگویید .
9- دست و یا پا ممکن است کمتر حساس باشند ، از عضو سالم برای آزمایش دمای آب حمام یا آشپزی استفاده کنید .
10- از رژیم غذایی متعادل پیروی کنید .
پرتو درمانی
50- پرتو درمانی چیست ؟
پرتو درمانی ( رادیو تراپی هم نامیده می شود )استفاده از اشعه x پر انرژی برای صدمه زدن سلولهای سرطانی و توقف رشد آنهاست . اگر چه انواعی از روشهای متفاوت در رساندن اشعه به منطقه سرطانی مورد استفاده قرار می گیرند (سوال 51 را ببینید)اما در بیشتر بیماران از رادیو تراپی خارجی استفاده می شود .در این روش امواج اشعهx از ماده رادیو اکتیو در خارج بدن ، توسط دستگاهی،به پستان تابانده می شود.روشی که کمتر استفاده می شود گذاشتن ماده مولد رادیواکتیو مستقیما در داخل پستان در داخل لوله های نازک پلاستیکی است (تاباندن اشعه توسط کاشت یا براکی تراپی). چون تاباندن اشعه با کاشت کمتر استفاده می شود ، در بیشتر توصیف ها در این کتاب منظور رادیو تراپی خارجی است .در هر حالت اشعه خیلی با دقت روی سلولهای محدودی تابانده می شود- سلولهای سرطانی باقیمانده به همراه بخش کوچکی از سلولهای سالم اطراف – تا صدمه به نسوج سالم محدود گردد . هدف آن است که بافت سرطانی کشته شود در حالی که بافتهای سالم باقی بماند ، بنابراین پزشکان معالج شما اقدامات زیادی انجام خواهند داد تا مطمئن شوند که فقط ناحیه سرطانی ، تحت تاثیر قرار گرفته است .
درمان با اشعه درمانی تحت نظارت یک انکولوژیست پرتو درمانی صورت می گیرد ،که مقدار دوز اشعه را بر اساس اندازه و شکل سینه و محل سرطان مشخص می کند . هم چنین از آن بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی که احتمالا باقی مانده اند، استفاده می کنند . معالجات بعد از جراحی معمولا حدود2 تا 3 هفته پس از جراحی شروع می شود . اگر شیمی درمانی تجویز شده است ، اشعه درمانی ممکن است قبل از شیمی درمانی داده شده باشد و یا همراه آن و یا تا وقتی که شیمی درمانی تمام شود ، به تاخیر بیفتد . تصمیم گیری بستگی به موقعیت شخص دارد اما معمولا بعد از شیمی درمانی انجام می گیرد . برای اشعه درمانی خارجی معمولا هر روز بیماران به بیمارستان یا کلینیک می روند ، 5 روز در هفته به مدت 5 تا 6 هفته . اگر جراحی با حفظ پستان انجام گرفته است ، این درمان به تمام سینه داده خواهد شد و بعد در پایان زمان درمان ، یک تابش اضافی غالبا داده می شود که فقط برروی محلی که سرطان از آن جا برداشته شده است ، متمرکز می شود. این اشعه اضافی ممکن است به صورت خارجی یا داخلی باشد( با استفاده از کاشت ) . بیماران برای تاباندن اشعه یا کاشت مدت کوتاهی در بیمارستان بستری می شوند ( برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تاباندن اشعه با استفاده از کاشت سوالات 55 و51 را ببینید ).
مهم است که در اینجا تذکر داده شود که در پرتو درمانی خارجی ، شما رادیو اکتیو نخواهد شد و یا اطرافیان خود را تهدید نخواهید کرد . انرژی رادیو اکتیو که وارد سلولهای شما می شود ، نمی تواند دوباره از بدن شما بگذرد و به سلولهای اطراف دیگر صدمه وارد کند . از در آغوش گرفتن ،رو بوسی کردن و لمس کردن دیگران نهراسید . چون شما نمی توانید به آنها آسیب برسانید. رادیو تراپی درونی با استفاده از اشعه هایی با انرژی زیاد، ممکن است برای دیگران خطر ایجاد کند و به این دلیل است که این نوع درمان فقط در بیمارستان انجام می گیرد و قوانین دقیقا در مورد اینکه چه کسانی می توانند شما را ویزیت کنند، و تا چه فاصله ای می توانند بایستند، موجود است . وقتی که کاشت خارج شد و شما از بیمارستان مرخص می شوید ، شما دیگر خطری برای دیگران ندارید .
51- آیا انواع گوناگونی از پرتو درمانی وجود دارند ؟
با توضیحاتی که در طبقه بندی اشعه درمانی به صورت خارجی و داخلی در سوال50 داده شد، روشهای گوناگونی برای منتقل کردن اشعه به ناحیه سرطانی طراحی گردیده ،حتی انواع گوناگونی از اشعه هم وجود دارند . در هر مورد خاص یک انکولوژیست اشعه معالج شما می تواند از بین انواعی از منابع، اشعه ی مناسب را انتخاب کند : اشعه x ، یک شعاع الکترون ، اشعه گامای کبالت 60 ، در موارد کمتر شعاع های پرتون یا نوترون. اشعه با استفاده از ماشینی که یک شتاب دهنده خطی نامیده می شود، تابانده می شود. نوع ماشین و اشعه انتخاب شده به سایز،محل و شکل سرطان شما بستگی دارد. بعضی انواع تاباندن اشعه روی تومورهای عمیق و بقیه روی تومورهایی که نزدیک پوست هستند، عمل می کنند .
زمان و تعداد جلسات اشعه درمانی می تواند متفاوت باشد در حال حاضر حالت استاندارد روزانه تا 5 تا 6 هفته همراه با تعطیلات آخر هفته است .مطالعات جدید در حال آزمایش روشهای دیگری برای اشعه درمانی هستند. در بعضی شرایط یک بیمار ممکن است کاندید مناسبی برای پرتو درمانی حین عمل باشد. در این روش مستقیما پس از جراحی خارج کردن تومور مقدار مشخصی از اشعه به محل تومور داده می شود. بدنبال این روش ممکن است رادیو تراپی خارجی داده شود یا نشود و دارای این مزیت است که نسبت به رادیاسیون خارجی به تنهایی مقادیر بیشتری از اشعه به تومور رسانده می شود . روش دیگر دوز های کمتر با دفعات بیشتر اشعه است که رادیو تراپی چند قسمتی نامیده می شود در این شکل از درمان دوز روزانه ی اشعه بطور مستقیم با افزایش جزیی به فواصل 4 تا 6 ساعت داده میشود. اگر چه این روش معایب خود را دارد و نیاز دارد به اینکه بیمار روزانه دو بار یا بیشتر به بیمارستان برود و می تواند پر استرس باشد اما به نظر میرسد که عوارض جانبی آن کمتر است و در بعضی تومورها این درمان موثرتر است . استفاده از روش رادیو تراپی چند قسمتی در حال حاضر رایج نیست اما برای بعضی از انواع سرطانها استفاده از آن در حال رواج است .
انواع دیگری از اشعه درمانی وجود دارند، که ممکن است بزودی در دسترس قرار گیرند.یک تکنیک که جراحی تخریبی با اشعه نامیده می شود اینطور است که در آن از وسایل ربوتی و نرم افزار تصویری برای هدف قرار دادن نواحی خاصی با امواج پر انرژی اشعه استفاده می شود. این روش در حال گسترش است . این وسیله ای است که قبلا فقط برای تومورهای سر و گردن در دسترس بود و اخیرا توسط FDA برای استفاده در هر قسمت بدن ، مورد تایید قرار گرفته است . اگر چه این تکنولوژی بسیار جدید است و بطور محدود استفاده می شوداما توانایی هدف قرار دادن نواحی کوچک با اشعه با شدت بالا مهم است ، زیرا باعث کاهش اثر اشعه روی نسوج سالم می شود .
52- چگونه باید برای اشعه درمانی آماده شوم ؟
درمان شما توسط انکولوژیست اشعه درمانی شما مورد نظارت قرار می گیرد او کسی است که تیمی از افراد در اختیار دارد تا در مراحل مختلف درمان کمک کنند: یک تکنسین اشعه که مطمئن می شود که ابزارها درست کار می کنند و اینکه دستگاهها مقدار مناسب اشعه می تابانند ، یک دوزیمتریست که با متخصص سرطان شناس و رادیو لوژیست برای محاسبه مقدار اشعه ای که باید تابانده شود کار می کند، یک متخصص پرتو درمان که شما را برای معالجه و راه اندازی ابزارهایی که کار اشعه درمانی را انجام می دهند،آماده می کند و در وضعیت مناسب قرار می دهد و یک پرستار اشعه که مراقبت شما را بر عهده می گیرد، به شما کمک می کند که در مورد درمان اطلاعاتی کسب نمایید و شما را در جهت کنترل عوارض جانبی راهنمایی می کند . این پرستار همچنین می تواند به سوالات شما یا اعضاء خانواده تان در مورد درمانتان پاسخ دهد .
قبل از شروع درمان، شما ممکن است در یک شبیه سازی ( یک تمرین درمان است که به تیم اجازه می دهد که دقیقا مشخص کنندکه می خواهند اشعه به کجا تابانده شود) شرکت کنید. پزشکان سابقه طبی شما را بررسی می کنند تا مشخص کنند که باید درمان را در کجا متمرکز کنند ، چه مقدار اشعه لازم است ، چند دوره درمان لازم دارید.آنها ممکن است اسکن کامپیوتری برای تعیین دقیقتر نقطه ای که باید درمان شود، انجام دهند. وقتی که محل درمان (ناحیه درمان ) مشخص شد، رادیوتراپیست ( متخصص درمان با اشعه ) محل یا محل های هدف را روی پوست شما، اغلب با جوهر، علامت می گذارد. چون لازم است که در طی درمان دراز بکشید ، تیم ممکن است وسایلی برای کمک به بی حرکتی شما تهیه کنند بخصوص اگر محل سرطان طوری باشد که لازم باشد شما در طی درمان در وضعیت ناراحتی دراز بکشید . شبیه سازی اغلب سی دقیقه تا دو ساعت طول می کشد .بنا براین شما را برای یک جلسه ی طولانی آماده می کنند .جلسات درمان واقعی کوتاهتر خواهد بود و حد اکثر یک تا پنج دقیقه طول می کشد.
53- وقتی اشعه درمانی دریافت می کنم چه اتفاقی می افتد ، آیا اشعه درمانی آسیب می رساند ؟آیا باعث می شود که احساس بیماری کنم؟
در طی جلسات درمان واقعی از شما می خواهند که لباس بیمارستان بپوشید، تامحلی که معالجه می شود، به آسانی دیده شود . متخصص اشعه درمانی جای شما را روی میز مشخص می کند ، صفحه ی محافظ را روی شما قرار می دهد تا از سلولها و اعضاء سالم محافظت کند و از هر شیوه یا وسیله ای استفاده می کند که به شما کمک کند که کاملا آرام بمانید . سپس درمان گر اتاق را ترک می کند، اما او می تواند شما را ببیند و از اتاقی در آن نزدیکی ها که دستگاههای مولد اشعه کار می کنند، با شما صحبت کند . احتمالا شما انتظار دارید دستگاهها را در اتاقی که کار می کند، ببینید-آنها توسط اشعه درمان از اتاق مجاور کنترل می شوند .
زمان لازم برای تابش اشعه فقط یک تا پنج دقیقه است و شما هیچ چیز احساس نمی کنید ، نمی شنوید، نمی بینید و یا بوی چیزی را احساس نمی کنید معالجه کاملا بی درد است و شبیه به عکسبرداری با اشعه x است . بهر حال اگر در طی معالجه در هر زمانی احساس ناراحتی یا ناخوشی کردید ، باید فورا به اشعه درمان اطلاع دهید . اگر لازم باشد معالجه متوقف می گردد . هر سوال دیگری که دارید یا هر نگرانی که ممکن است در مورد جلسات داشته باشید باید توسط اشعه درمان بر طرف گردد و راهنمایی شوید .
54- اثرات جانبی متداول در اشعه درمانی چیست ؟ چگونه می توانم با آنها کنار آیم ؟
اثرات درمان با اشعه متفاوت است و بستگی به میزان اشعه و سلامت عمومی جسمانی بیمار دارد . و آن عموما باعث عوارض جانبی کمی می شود و در برخی ازبیماران هیچکدام از عوارض آن دیده نمی شود. به شما لیستی از اثرات جانبی احتمالی توسط پزشک یا پرستاران داده خواهد شد . این مهم است که مطمئن شوید که پزشکتان از هر گونه دارویی که استفاده می کنید ، چه بدون نسخه و چه با نسخه ، و یا هر گونه حساسیتی که دارید ، آگاه است بنابراین او می تواند به شما کمک کند و اثرات جانبی را به حد اقل برساند . همچنین اگر علایم غیرهای مثل تعریق ، تب یا درد داشتید ، سریعا پزشک خود را مطلع کنید .
جدول 3- روش های تسکین مشکلات پوستی در طی درمان با اشعه
- قبل از استفاده از صابون ها ، لوسیونها ، دئودورانتها ، ضد آفتاب ، دارو ها ، عطرها ، لوازم آرایش، پودر تالک یا هر ماده دیگری در نواحی درمان شده ، از پزشک یا پرستارتان کسب اطلاع کنید که آیا این مواد پوست را تحریک خواهند کرد. از این مواد تا دو ساعت پس از درمان استفاده نکنید .
- لباسهای نخی نرم و گشاد بپوشید . از پوشیدن لباسهای چسبان و یا سفت در محل درمان شده خودداری کنید .
- هرگز پوست محل درمان را نخارانید و یا مالش ندهید .
- از چسباندن نوار چسب بر روی پوست ناحیه ی معالجه شده ، جلوگیری کنید .
- اگر بانداژ لازم بود از یک دستمال کاغذی استفاده کنید و از آن روی بخشهای دورتر ازمحل درمان شده استفاده کنید . پرستار شما می تواند در پوشیدن لباس به شما کمک کند، بنابراین می توانید از تحریک نواحی درمان شده پیشگیری کنید .
- هرگز از کیسه های یخ و گرم در نواحی اطراف محل درمان استفاده نکنید . فقط از آب ولرم برای استحمام استفاده کنید .
- از یک ماشین ریش تراش برقی برای تراشیدن نواحی درمان شده ، فقط پس از مشورت با پزشک یا پرستارتان ، استفاده کنید . مراقب باشید که از لوسیون یا مواد موبر در نواحی درمان شده استفاده نکنید .
- نواحی درمان شده را از تابش آفتاب مصون بدارید.
بیشتر عوارض جانبی پرتو درمانی جدی نیستند ، گر چه می توانند ناراحت کننده باشند . سوزش پوست ، سرخی ، خارش و علائم مشابه غالبا رایج ترین این عوارض می باشند . این علائم موقتی بوده و با گذشت حدود شش هفته بهبود می یابند و معمولا به وسیله ی تکنیکهای گفته شده در جدول 3 کاهش می یابند . همچنین ممکن است شما دچار تغییراتی کوچک و تقریبا طولانی شوید مانند تیره شدن پوست نواحی درمان شده و افزایش اندازه ی منافذ پوست .معمولا این دسته از تغییرات می توانند تا یک سال یا بیشتر بعد از درمان باقی بمانند .همچنین یک تغییر کوچک که شامل ایجاد نواحی قرمز کوچک بنام تلانژکتازی است ، ظاهر می شود . علت آن ناشی از اتساع و گرفتگی مویرگهای خونی پوست است . این لکه ها ممکن است کمرنگ شوند ولی تا آخر عمر باقی می مانند .
برخی از بیماران ممکن است که اشتهای خود را از دست بدهند و در طی اشعه درمانی مشکلاتی در هضم غذا داشته باشند و غیر عادی نیست که این دسته از بیماران چند پوند از وزن خود را در طول درمان از دست بدهند . خستگی هم تقریبا امری عادی می باشد . اما این خستگی را می توان با اقداماتی برطرف نمود . اول اینکه شما باید مطمئن باشید که تغذیه ی درستی دارید.اگر اشتهایتان کم شده ، باید در چیزی که می خورید دقت کنید ، زیرا ممکن است بخاطر فقر مواد غذایی انرژی تان را از دست بدهید.( سوال 59 را در مورد عوارض جانبی ببینید) . گاهی اوقات خستگی ناشی از تعداد گلوبولهای قرمز خون ، سلولهای سفید و پلاکت ها در خون می باشد که در طی درمان با اشعه کاهش می یابند و منجر به بهم خوردن تعادل رژیم غذایی می گردد . دومین روش برای غلبه بر خستگی که تا حدی هم تعجب انگیز است انجام تمرینات ورزشی ملایم ، مثل یک راه پیمایی کوتاه، است که می تواند احساس خستگی را تا حدی کاهش دهد . اگر خستگی خیلی شدید یا دائمی است شما می توانید از کسی بخواهید که در کار های روزمره مانند خرید و کارهای منزل به شما کمک کند . بعضی از بیماران از کار فرمایشان درخواست کارهایی با ساعت محدود می کنند یا در طی هفته هایی که تحت درمان قرار دارند ، مرخصی می گیرند . خستگی می تواند تا 4 تا 6 هفته بعد از اینکه معالجه به پایان برسد ، ادامه داشته باشد ، بنا براین مهم است که با دقت خودتان را هماهنگ کنید.اگرگرفتگی عضلات یا مشکلاتی در حرکت دادن بازوی نزدیک سینه ی مورد معالجه دارید، از پزشکتان درخواست کنید که تمرینات ورزشی برای کمک به کاهش مشکلتان به شما بدهد .
55- چه فرقی بین اشعه درمانی داخلی و اشعه درمانی خارجی است ؟
اشعه درمانی داخلی از اشعه درمانی خارجی هم از نظر راهی که اشعه به بدن می رسد و هم از نظر اثرات کلی درمان روی بدن متفاوت است . اشعه درمانی داخلی اجازه می دهد که دوز بالاتری از اشعه در یک محل بسیار خاص تابانده شود – اگر جراحی انجام نشده است ، به تومور تابانده می شود و اگر جراحی انجام شده است ،به محل اولیه ی تومور تابانده می شود . از اشعه درمانی داخلی می توان به تنهایی یا همراه با اشعه درمانی خارجی یا سایر درمانها استفاده کرد .
اگر پزشک شما از براکی تراپی یا اشعه درمانی بینابینی صحبت می کند او از یکی از انواع گوناگون اشعه درمانی داخلی صحبت می کند . روش های گوناگونی در منتقل کردن اشعه توسط اشعه درمانی داخلی وجود دارند. ایزو توپ های رادیو اکتیو مانند سزیوم ، ایریدیوم ، ید ، فسفر و پالادیوم در یک لوله سیمی یا سوند قرار می گیرند و از طریق جراحی در بدن قرار داده می شوند . این که چگونه این کار انجام می گیرد ، به اندازه ی تومور( اگر تومور هنوز از طریق جراحی برداشته نشده باشد ) و محل غده ، بستگی دارد . کاشت موقتی اغلب شایعترین روش در درمان سرطان پستان است .
هنگامی که اشعه درمانی داخلی بوسیله سوندیا کاشت جراحی صورت می گیرد، نیاز به بی حسی موضعی – و ماندن در بیمارستان در طی اشعه درمانی دارد . در مدتی که مواد رادیو اکتیو در حال فعالیت می باشد ، بایستی شما را از دیگران جدا کنند و افراد ملاقات کننده را محدود کنند به اینکه تا چه حد می توانند به شما نزدیک شوند و چه مدت می توانند نزد شما بمانند . پرستاران هم از صفحات محافظ سربی برای محافظت از خودشان استفاده می کنند . شما ممکن است مقداری حساسیت و سفتی در پستان درمان شده مشاهده کنید . این علائم وقتی کاشت خارج شود ، از بین خواهند رفت . خارج کردن کاشت با یک بی حسی موضعی است و فقط به یک ویزیت سر پایی نیاز دارد . حتی اگر شما رادیو تراپی خارجی نداشته اید ، می توانید دچار بعضی از عوارض جانبی که در سوال 54 آمده است ، بشوید . همانطور که در بالا اشاره شد، اگر هریک از عوارض جانبی تا پس از 6 هفته پس از درمان ادامه یابد و یا اگر دچار مشکلات شدیدتری شدید ، باید فورا به پزشک خود اطلاع دهید.
شیمی درمانی
56- شیمی درمانی چیست ؟
از لحاظ تخصصی ، شیمی درمانی به معنی استفاده از ماده ی شیمیایی به منظور درمان هر نوع بیماری می باشد . اگر شما از داروی سرماخوردگی برای تسکین زکام خود استفاده می کنید، شما دارید از شیمی درمانی استفاده می کنید ، اما بیشتر مردم شیمی درمانی را مرتبط به درمان سرطان می دانند و در این کتاب شیمی درمانی به معنی استفاده از داروهایی است که سلولهای سرطانی را می کشند ، خواه آنها در محل تومور اصلی باشند یا اینکه به محل دیگری از بدن سرایت کرده باشند .
شیمی درمانی برای سرطان پستان معمولا ترکیبی از داروهاست ، این داروها ممکن است از طریق دهان ، سرم وریدی یا تزریق داده شوند . مهم نیست که دارو چگونه داده می شود ، چون شیمی درمانی یک درمان سیستماتیک است ، بدین معنی که روی کل بدن تاثیر می گذارد. چون داروها از طریق جریان خون به تمام قسمتهای بدن فرستاده می شوند . از شیمی درمانی برای چندین منظور استفاده می شود : به منظور کوچک کردن تومور قبل از جراحی ، به منظور کاهش فرصت عود سرطان بعد از جراحی ، و نیز به منظور کاهش احتمال متاستاز ، از طریق کشتن سلولهای سرطانی که ممکن است از محل اولیه حرکت کرده باشند ، یا ترکیبی از این سه منظور .به طور کلی ،داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی دارای اثر سمی بر روی سلولها هستند . یعنی آنها برای آن دسته از سلولها که رشد سریع دارند چه سرطانی باشند چه غیر سرطانی ، به عنوان سم عمل می کنند .این داروها سلولهای در حال تقسیم را می کشند . این ویژگی مهم است زیرا یکی از ویژگیهایی که باعث ایجاد سرطان های بدخیم می گردد سرعت تولید سلولهای سرطانی است : توقف در تولید مثل منجر به توقف سرطان می گردد. به هر حال جنبه ی منفی این پیامد این است که در بدن تقسیم سریع سلولهای دیگری که سرطانی نیستند، هم توسط داروهای شیمی درمانی آسیب می بیند مثل سلولهای مو و مغز استخوان . به همین دلیل کل درمان معمولا در یک جلسه انجام نمی شود بلکه به صورت چرخه ای می باشد : یک دوره درمان به دنبال یک دوره استراحت صورت می گیرد ، سپس درمان دیگر و به همین منوال. چون سلولهای مغز استخوان به تولید سلولهای قرمز و سفید خون حساس هستند ، زمان استراحت به بدن اجازه می دهد که خود را با ساخت سلولهای جدید خونی ترمیم کند و هم چنین به بیمار استراحت میدهد همانطور که در سوال 57 توضیح داده شده است . شیمی درمانی، درمان مشکل و ناخوشایندی است و دوره تجدید قوا به آرام شدن بیمار و رهایی او از افسردگی یا خستگی عاطفی کمک می کند . دوره ی استراحت هدف دیگری هم دارد : چون همه ی سلولها هم زمان تقسیم نمی شوند ، تجویز شیمی درمانی به صورت دوره ای، ما را از این که درمان همه ی سلولهای سرطانی را از بین برده است ، و نه فقط سلولهایی را که در موقع درمان اولیه در حال تقسی بوده اند، مطمئن می کند .
بیشتر بیمارانی که شیمی درمانی دارند به صورت سرپایی در بیمارستان ، یا در مطب دکتر و یا در خانه شیمی درمانی می شوند . در موارد خیلی کم با توجه به اینکه چه نوع دارویی تجویز می شود و نیز با توجه به سلامت عمومی بیمار، ممکن است لازم باشد که بیمار درطی درمان در بیمارستان بماند.
57- چه داروهایی معمولا برای معالجه ی سر طان پستان استفاده می شوند و چگونه آنها را با سایر معالجات مقایسه می کنند ؟
داروهای مورد استفاده دردرمان سرطان پستان به چند دسته تقسیم می شوند : بعضی از این داروها رشد سلولهای سرطانی را متوقف می کنند، در حالی که سایر داروها سلولهای سرطانی را از تکثیر باز می دارند. هم چنین داروهای دیگر به پروتئین های سلولهای سرطانی وصل می شوند و باعث واکنش ایمنی می شوند – به عبارت دیگر آنها سلولهای سرطانی را نشاندار می کنند . تا سیستم ایمنی آنها را پیدا کرده و از بین ببرد . داروهایی که به عنوان ترکیبات آلکیلان ، آنتی بیوتیک های آنتراسیکلین یا آنتی متابولیت طبقه بندی شده اند ، رشد سلولی را از طریق مکانیسم های مختلفی مختل می سازند . ترکیباتی که به نام تاکسین شناخته شده اند – این نام به این علت است که از درخت پاسیفیک به نام تاکسوس بروی فولیا گرفته شده اند – روی سیکل تولید مثل سلولهای سرطانی اثرمی کنند و مانع تقسیم سلولی شده و باعث مرگ سلولی می شوند. ترکیبات بیولوژیک از اجزاء طبیعی بدن می باشند مانند فاکتورهای رشد ، که رشد سلولها را تحریک می کنند ، یا پادتن ها ، که بخشی از سیستم ایمنی هستند. در حال حاضر فقط یک ترکیب بیولوژیک پذیرفته شده که مستقیما روی سلولهای سرطانی اثر می کند، وجود دارد و آن منوکلونال آنتی بادی تراستوزوماب(هرسپتین Herceptin ) است که به سلولهای تومری دارای HER2 حمله می کند ( قسمت زیر را ملاحظه کنید ).
جدول 4 لیستی از داروهای مورد قبولFDA برای درمان سرطان پستان را ارائه میدهد . انتخاب دارو تا حد زیادی بستگی به نوع سرطان ، مرحله ی آن (stage ) و سلامت عمومی بیمار دارد . برای مثال ممکن است به یک بیمار جوانتر و سالم تر نسبت به یک بیمار پیرتر یا بد حال تر که بدنش نمی تواند سمیت داروهای استفاده شده را تحمل کند ، یک دوره درمانی تهاجمی تر داده شود که سمی تر است و عوارض جانبی بیشتری دارد . پزشکان اغلب برای درمان سرطان پستان از ترکیبی از داروها استفاده می کنند ، زیرا تجربه نشان داده است که با درمانهای ترکیبی میزان بقای طولانی مدت، بیشتر است . به خصوص در مواردی که سرطان مشخصه متمایز کننده ی خاصی ندارد، مانند تمایل به هورمون ها ، ترکیبی از داروهای مختلف می تواند تمام انواع سلولهای سرطانی را مورد هدف قرار دهد . استفاده از درمان چند دارويي همچنین باعث کاهش احتمال مقاوم شدن سرطان به هر رژیم تک درمانی میشود.وقتی که سرطان چنین مشخصاتی نداردآنها اولین انتخاب درمانی هستند:برای مثال حدود 25%سرطانها توسط تغییردرژن پروتئینhuman epidermal growth factor recertor2 (HER 2 ) مشخص می شوند و این باعث ایجاد کپی های متعددی از ژن می شود ( که تقویت ژن نامیده می شود). مقادیر زیادی پروتئینHER 2 در این سلولها تولید می شود( تظاهر بیش از حدHER 2 نامیده می شود ). چون پروتئین HER 2 یک گیرنده ی فاکتور رشد است ، می تواند تکثیر سریع را در سلولهای سرطانی تحریک کند . سرطانهای متاستاتیک پستان که HER 2 مثبت هستند بیش از همه با هرسپتین Herceptin ،که دارویی است که پروتئینHER2 را مورد هدف قرار می دهد ، درمان می شوند .
شماری از داروها در ترکیبات گوناگون برای درمان سرطان پستان استفاده می شوند. شایعترین داروهای مصرفی سیکلوفسفامید، متوتروکسات ، 5- فلورواوراسیل، دوکسوروبی سین، دوکتاکسل و پاکلی تاکسل هستند( برای جزئیات این داروها به جدول 4 مراجعه کنید ). اگر این داروها با شکست روبرو شوند ، داروهای دیگری جایگزین آنها می شوند یا اینکه این داروها همراه با درمانهای هورمونی مورد استفاده قرار می گیرند . عوارض جانبی که در جدول 4 ذکر شده است ، همیشه دیده نمی شوند عوارض جانبی تا حد زیادی بستگی به فرد ، دوز دارو و سایر عوامل دارد . در هر حال هر عارضه ای که رخ می دهد ، از جمله عوارضی که ممکن است که در این لیست ذکر شده یا نیامده باشند ، باید با پزشک خود در میان بگذارید ( سوال 58 را ببینید ) .
همچنین داروهای گوناگونی که کمکی adjuncts نامیده می شوند ، وجود دارند که مکمل رژیم شیمی درمانی می باشند . اگر چه آنها از نظر تخصصی داروهای شیمی درمانی نیستند ، چون آنها به خود سرطان حمله نمی کنند ، اما آنها بخشی از درمان هستند، چون آنها هم عوارض سرطان و هم عوارض در مان را کاهش می دهند مثل ترکیبات بیولوژیکی که به رشد سلولهای سفید خون کمک می کنند بعضی مانند لکوورین ( مشتقی از ویتامین اسید فولیک ) باعث افزایش عملکرد داروهای شیمی درمانی می شوند . لکوورین عملکرد 5- فلورواوراسیل را افزایش می دهد ، اما هم چنین می تواند اثرات جانبی متوتروکسات را تعدیل کند ، بنابراین از هر سه به شکل ترکیبی استفاده می شود .در بین شایعترین این عوارض ، همانطور که در سوال 41 به آن اشاره شد، متاستاز استخوانی و هیپرکلسمی ( برداشت تسریع شده ی کلسیم از استخوانها همراه با افزایش سطوح کلسیم در خون ) است .این حالت می تواند باعث درد استخوانی و افزایش احتمال شکستگی شود بخصوص در خانم های مسن تر، درمان استاندارد برای این حالت دارویی بنام پامی درونیت pamidronate است که توسط یک داروی جدید تر و موثرتر بنام اسید زولدرونیک جایگزین شده است ( جدول شماره 4 را ببینید ).
جدول 4- داروهای شیمی درمانی که در درمان سرطان پستان استفاده می شوند .
نام دارو
|
اثرات – عوارض جانبی شایع
|
ترکیبات آلکیلان
سیکلوفسفامید (cytoxan )
|
ترکیبات آلکیلان رشد سلولهای سرطانی را مختل می کنند و سپس آنها از بین می روند.
عوارض جانبی ممکن است شامل کاهش تعداد گلبولهای سفید خون و افزایش خطر بروز عفونت ، ریزش مو ، تهوع ، استفراغ ، از بین رفتن اشتها، زخم دهانی یا زخم لب ها ، اسهال و توقف سیکل های قاعدگی باشد . عوارض کمتر شایع: کاهش تعداد پلاکت (خفیف)با افزایش بروز خونریزی ، افزایش تکرر ادرار، خون در ادرار، تیره شدن بستر ناخنها ، جوش صورت، خستگی و در صورتی که حاملگی در طی مصرف سیکلوفسفامید رخ دهد، بروز اختلالات جنینی است.در مقادیر بالا می تواند باعث مشکلات قلبی شود.مشکلات سیستم ادراری و بعضی از سرطانهای ثانویه گزارش شده است .
|
آنتی بیو تیکهای آنتراسیکلین
دوکسوروبی سین ( آدریامایسین)
|
آنتراسیکلین هارشد سلولهای سرطانی را مختل می کنندو سپس آنها تخریب می شوند.
عوارض جانبی شامل کاهش تعداد گلبولهای سفید و افزایش احتمال بروز عفونت ، کاهش تعداد پلاکت و افزایش احتمال بروز خونریزی ، از بین رفتن اشتها ، تیره شدن بستر ناخن و چین های پوستی کف دست ، ریزش مو ، تهوع ، استفراغ ، اسهال و تغییر رنگ ادرار است . عوارض کمتر شایع: احتمالصدمه غیر قابل برگشتبه عضله قلب و جود دارد . دوکسوروبی سین می تواند باعث زخم های دهانی یا لبها و تغییرات شعاعی پوست شود . در صورتی که بیمار در طی درمان حامله شود ، اختلالات جنینی رخ می دهد.از شیر دادن باید در طول درمان با دوکسوروبیسین خودداری کرد.
|
اپی روبی سین ( Ellence )
|
به عنوان بخشی از درمان کمکی برای سرطان پستان زود رس با درگیری غدد لنفاوی استفاده می شود . عوارض جانبی شامل تهوع ، استفراغ ، اسهال زخم های دهانی ، (دهیدراتاسیون ( از دست دادن مایعات ) ،تب ، علایم عفونت ، درد ، سوزش یا گزگز شدن در محل تزریق ، ریزش مو ( معمولا پس ازختم درمان قابل برگشت است ) ، کاهش تعداد گلبولهای قرمز( کم خونی )، از بین رفتن موقت یا دایم سیکل های قاعدگی در خانم ها ، احساس خستگی ، گر گرفتگی ، بثورات پوستی یا خارش است. عوارض کمتر شایع :میتواند باعث اثرات حاد قبلی مانند آریتمی یا مشکلات طولانی مدت مانند بیماری احتقانی قلب شود . در زنانی که اپی روبی سین رابه عنوان یک درمان کمکی دریافت می کنند، مختصری افزایش احتمال بروز سرطان خون ناشی از درمان وجود دارد . اگر اپی روبی سین در طی حاملگی تجویز شود ممکن است باعث آسیب به جنین شود .
|
داروهای آنتی متابولیت
فلواوراسیل (5-FU )،آدروسیل ، فلورواوراسیل
|
آنتی متابولیت ها از طریق ممانعت از تولید اسید های نوکلئیک از تشکیلDNA وRNA درسلول ممانعت میکنندو بنابراین باعثاختلال در رشد سلولهای سرطانی می شوند.
عوارض جانبی شامل کاهش تعداد گلبولهای سفید ، افزایش احتمال بروز عفونت، کاهش تعداد پلاکت و افزایش احتمال بروز خونریزی ، خواب آلودگی و گیجی ،تیره شدن پوست و بستر ناخن ها ، خشکی پوست و پوسته پوسته شدن آن ، تهوع ، استفراغ ، زخم های دهانی و لبها ،ظریف شدن مو ، اسهال ، شکسته شدن ناخن ها و افزایش حساسیت به نور خورشید است .
عوارض کمتر شایع : تیره و سخت شدن وریدهایی که برای تجویز دارو مورد استفاده قرار گرفته اند ، کاهش اشتها ، سر درد ، ضعف ، درد های عضلانی . علایم قلبی نادر است اما در بیمارانی که بیماری عروق قلب دارند شایعتر است .
|
کاپسیتابین (Xeloda )
|
کاپسیتابین در بدن به 5FU تبدیل می شود. برای سرطانهایی که هم به پاکلیتاکسل و هم به آنتراسیکلین مقاوم است ، مورد استفاده قرار می گیرد . عوارض جانبی شامل اسهال ، تهوع ، استفراغ ، زخم های دهانی یا لب ها ، کرختی ، مور مور شدن ، خارش دستها و یا پاها ، قرمزی پوست ، بثورات جلدی ، خشکی ، خواب آلودگی یا گیجی ، کاهش تعداد گلبولهای سفید خون با افزایش احتمال عفونت ،کاهش تعداد پلاکت با افزایش احتمال بروز خونریزی، کاهش تعداد گلبولهای قرمز با افزایش احتمال بروز خستگی ، تحریک پوست . عوارض کمتر شایع : درد شکم ، یبوست ، سوزش معده پس از غذا ، تب ، احساس سوزن سوزن شدن در دست ها یا پا ، سر درد ، گیجی ، مشکلات به خواب رفتن تحریکات چشمی ، افزایش تستهای کبدی است . علایم قلبی نادر است اما در بیمارانی که بیماری عروق قلبی دارند ، شایعتر است .
|
متوتروکسات) MTX ، آمتوپترین ، فولکس (
|
عوارض جانبی شامل تهوع ( در دوز های بالا ) ، استفراغ ( در دوز های بالا ) ، زخم در دهان یا لب ها ، اسهال ، افزایش احتمال سوختگی با اشعه آفتاب ، بی اشتهایی ، سرفه ، تب، و علایم عصبی مانند سر درد یا تشنج است . می تواند باعث بی نظمی های قاعدگی و سقط شود . عوارض کمتر شایع : کاهش تعداد گلبولهای سفید خون با افزایش ریسک بروز عفونت ، کاهش تعداد پلاکت با افزایش ریسک خونریزی ، صدمه به کلیه ( در دوز بالا ) است . صدمه ی کبد، ریه واعصاب گاهی با متوتروکسات دیده می شود اما لکوورین کمکی بدترین عوارض جانبی را کاهش میدهد .
|
پادتن های منوکلونال ( ترکیبات بیولوژیک)
Trastuzumab
) هرسپتین )
|
پادتن های منو کلونال از طریق اتصال به یک پروتئین خاص سلولی عمل می کنند و این کار باعث ایجاد یک پاسخ ایمنی برای کمک به کشتن سلولهای سرطانی می شود . ترکیبات بیولوژیک آنهایی هستند که ، باعث تشویق یا پیشبرد پاسخ ایمنی بدن برای مبارزه با بیماری می شوند .
تراستوزوماب در 30-25 درصد موارد سرطانهای پستان به پروتئین HER2 می چسبد . عوارض شامل تب ، لرز ، گر گرفتگی، خستگی ، سر درد و کاهش فشار خون است که عوارض معمولا در ارتباط با اولین اتفوزیون رخ می دهد و معمولا دارای شدت خفیف تا متوسط است . درد عمومی بدن ، سرفه ، سینوزیت ، تهوع ، استفراغ و اسهال هم رخ میدهد و اغلب خفیف هستند . عوارض کمتر شایع: کاهش سلولهای خونی و افزایش بروز عفونت ، به خصوص وقتی که
|
|
همراه سایر ترکیبات شیمی درمانی تجویز می شود ، دیده می شود. بطور غیر شایع واکنش های شدید آلرژیک دیده شده است . تجویز هرسپتین با بروز مشکلات قبلی همراه بوده است . به خصوص وقتی که به تنهایی تجویز شده باشد ( 5-7 در صد بیماران ) و اما اغلب وقتی که همراه با رژیم های آنتراسیکلین / سیکلوفسفامید تجویز شود . مشکلات قلبی همراه با هرسپتین عموما قابل برگشت است .
|
TAXanes
Docetaxel
|
تاکسان ها تقسیم سلولی را مختل کرده و باعث مرگ سلولی می شوند .
اغلب جهت درمان سرطان هایی که به آنتراسیکلین پاسخ نداده اند یا عود کرده اند ، استفاده می شود . عوارض جانبی شامل کاهش گلبولهای سفید خون ، افزایش احتمال بروز عفونت ، کاهش پلاکت و افزایش ریسک خونریزی ، نازک شدن مو یا ریزش مو ، اسهال، خستگی ، از بین رفتن اشتها ، تهوع ، استفراغ ، بثورات جلدی است. عوارض کمتر شایع : زخم دهانی یا لبها ، تورم مچ پاها یا دستها ، افزایش وزن ناشی از احتباس آب ، گزگز و یا مورمور پاها در اثر تحریک یا صدمه ی اعصاب محیطی، دردهای عضلانی است . واکنش حساسیت به دارو نادر است و اغلب میتوان باتجویز استروئید قبل از درمان ازآن پیشگیری کرد .
|
paclitaxel
|
عوارض جانبی شامل کاهش گلبولهای سفید خون همراه با افزایش احتمال بروز عفونت و خستگی ، گزگز و مورمور دستها و یا پاها در اثر صدمه یا تحریک عصب محیطی ، درد عضلانی و استخوانی برای سه روز، ریزش مو ، تهوع ، استفراغ ، اسهال خفیف و زخم های دهانی خفیف است و عوارض کمتر شایع : واکنش آلرژیک : بثورات پوستی ،گر گرفتگی ، افزایش ضربان قلب ، خس خس ، تورم صورت است. مشکلات موقت قلبی مانند کند شدن ضربان قلب در 30% موارد یا کمتر دیده می شود که اغلب شدید نیست .
|
Adjuncts
لکوورین
|
یک ویتامین است که برای مرتفع کردن عوارض متوتروکسات و یا بهبود اثر fu 5 استفاده می شود . لکوورین عوارض کمی دارد اما استفاده آن همراه با fu 5 گاهی می تواند باعث تشدید عوارض جانبی این دارو شود .
|
Pamidronate (Aredia)
Zoledronate (zometa )
|
هر دو دارو برای درمان هیپرکلسمی مصرف می شوند . اسیدزولدرونیک جدیدتر است و ترکیب قویتری است و ممکن است جایگزین پامیدرونیت شود.هردو دارو عوارض جانبی مشابهی دارند که شامل تب کوتاه مدت ( 24 تا 48 ساعت پس از تزریق ) ، درد محل تزریق ، تحریک وریدی که تزریق از آن طریق انجام شده است می باشد . عوارض کمتر شایع : تهوع ، یبوست ، کم خونی ، کاهش اشتها . در موارد مصرف اسیدزولدرونیک فعالیت کلیه باید تحت نظر باشد .
|
ترکیبات ضد تهوع
Granisetron
Dolasetron
ondansetron
|
آنتاگونیت های سروتونین فعالیت سروتونین را در مغز مهار می کنند و از این طریق مانع رفلکس تحریک استفراغ می شوند .
عوارض جانبی آن اغلب خفیف است . اما گاهی با بعضی از داروهای ضد استفراغ ، واکنش های شدید عاطفی رخ میدهد. در صورت بروز عوارض با پزشک خود تماس بگیرید .
|
58- من داستانهای وحشتناکی در مورد شیمی درمانی شنیده ام . چه عوارضی وجود دارند و چه چیز باعث آنها می شوند؟
شیمی درمانی عوارض جانبی زیادی دارد.تعدادی از شایعترین آنها در جدول شماره 4 آورده شده اند . داروهایی که برای شیمی درمانی استفاده می شوند ، عموما سلولهایی را که رشد سریع دارند ، مورد هدف قرار می دهند ، بنابراین مو، مغز استخوان و مخاط دهان ، بینی و دستگاه گوارش معمولا بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند . اگر چه عوارضی جانبی در طی دوره ی شیمی درمانی شایع است ، اما بیماران باید به اطلاع پرستارانشان برسانند که در طی جلسات درمان چه احساسی دارند ، چون بسیاری از این عوارض جانبی را می توان درمان کرد ( سوال 59 را ببینید) .
ریزش مو(طاسی)از شناخته شده ترین عوارض جانبی می باشد.هم چنین عوارض جانبی شامل حالت تهوع ، استفراغ ، گر گرفتگی ، زخم های دهان و اضافه وزن می باشد . یک عارضه جدی تر ( که وضوح کمتری دارد ) و بطور شایع رخ میدهد، کاهش انواع مختلف سلولهای خونی است . چون شیمی درمانی سلولها ی مغز استخوان را که برای تولید سلولهای خون لازم هستند ، از بین می برد ، این مشکل رخ میدهد. اگر چه این عوارض غیر قابل دیدن هستند، اما آنها تاثیر قابل توجهی روی سلامتی بیمار می گذارند . برای مثال کاهش گلبولهای سفید می تواند آمادگی بیمار را به عفونت افزایش دهد ، بنابراین مهم است که بیماران در دوره ی شیمی درمانی از خودشان مراقبت کنند تا دچار سرماخوردگی و عفونت نشوند . از دست دادن پلاکت می تواند مانع لخته شدن خون شود ، بنابراین احتیاطات مشابه در مقابل بریدگیها و جراحات هم مهم می باشند . مانند درمانهای سایر سرطانها ، نوع و شدت عوارض جانبی به اینکه چه دارویی تجویز شده است و سلامت عمومی بیمار ، بستگی دارد . علاوه براین ، بعد از این که معالجات شیمی درمانی تمام شود ، بیشتر عوارض برطرف می شوند و موها دوباره می رویند .
در زنانی که قبل از دوره یائسگی هستند ، داروهای شیمی درمانی می تواند باعث شود که دوره قاعدگی بطور موقت و یا برای همیشه متوقف شود . اگر چه چنین یائسگی زود رس عمومیت ندارد ، معهذا فقدان قاعدگی الزاما بدین معنی نیست که شما نمی توانید در حین شیمی درمانی حامله شوید . بروز حاملگی شایع نیست ، ولی اتفاق می افتد . از آنجایی که شیمی درمانی برای تقسیمات سلولی سمی است، بی نهایت مهم است که احتیاط کنید که در طی شیمی درمانی ، حامله نشوید . چون اگر شما در دوره ی شیمی درمانی حامله شوید ، احتمالا داروها باعث نقایص جنینی می شوند . اگر شما در هنگام تشخیص بیماری حامله هستید ، برای سلامت فرزندتان حیاتی است که پزشکتان را هر چه زود تر آگاه کنید . به طوری که او بتواند رژیم درمانی ای را انتخاب کند که حداقل آسیب را به جنین وارد کند ، با توجه به اینکه جنین در چه مرحله ای از تکامل است ، بعضی از رژیم های شیمی درمانی می توانند بدون خطر بروز نقایص جنینی به کار برده شوند . برای بحث بیشتر در مورد سرطان پستان و حاملگی سوالات 82 و84 را ببینید .
در همه رژیم های درمانی ، شما یک گزارش کتبی را که همه عوارض جانبی ممکن در آن قید شده است ، دریافت خواهید کرد و از شما می خواهند که فرم رضایت نامه را امضاء کنید و در آن تصدیق می کنید که به شما این اطلاعات داده شده و در مورد آن با پزشکتان صحبت کرده اید و این که می خواهید که معالجه ادامه یابد . هنگامی که شما این ورقه را پر می کنید ، در پرسیدن سوالاتی در مورد تاثیرات این داروها بروی بدنتان تردید نکنید . شما نباید این فرمها را پر کنید ، مگر اینکه مطمئن شوید که از چیزهایی که انتظار می رود ، آگاه هستید . داروهای ویژه می توانند اثرات جانبی دیگری داشته باشند که شدیدتر از عوارضی است که در جدول آمده است . اما خوشبختانه این عوارض ، شایع نیستند . پزشک شما ، شما را از نظر بروز این عوارض معاینه می کند و اگر شما علایمی از آنها را نشان دهید ، درمان شما را تغییر خواهد داد .این بی نهایت مهم است که بگذارید که پزشک یا پرستار از هر تغییری که در وضع جسمانی تان در طی شیمی درمانی پیش می آید ، آگاه شود ، بنابراین او می تواند به طور صحیح اوضاع شما را ارزیابی کند .
انستیتوملی سرطان ، کتابچه هایی در مورد شیمی درمانی تهیه کرده است که هم به صورت چاپی و هم به صورت اینترنتیon line در دسترس است. (ضمیمه را ببینید).هم چنین تعدادی راهنماهای on line که در مورد شیمی درمانی بحث می کنند، وجود دارند. مراکز مختلف از جمله انجمن سرطان آمریکا ، حتی پایگاه داده ها data base برای توصیف داروهایی که در معالجه سرطان استفاده می شوند ، فراهم کرده اند که محلی است که شما می توانید دنبال داروهایتان بگردید و اطلاعات ویژه ی فراوانی کشف کنید . اینها و راهنماهای مشابه ارزش نگاه کردن را دارند تا تصویر جامعی از چیزی که احتمالا از شیمی درمانی انتظار دارید ، بدست آورید .
59- چگونه عوارض جانبی شیمی درمانی می توانند معالجه شوند ؟
عقیده رایج در مورد شیمی درمانی این است که بیمارانی که شیمی درمانی می شوند، از حالت تهوع و استفراغ شدید ، از دست دادن مو ، درد و خستگی رنج می برند. در این تابلو حقایقی وجود دارند : حالت تهوع و استفراغ، ریزش مو ، درد و خستگی، عوارض جانبی شایع بعضی از رژیم های شیمی درمانی می باشند و برای برخی زنان، مخصوصا آنهایی که سرطان پیشرفته دارند، این عوارض جانبی می تواند، ضعیف کننده باشد . معهذا روی این علایم خیلی تاکید شده است که مایه ی تاسف است ، چون باعث می شود که بسیاری از بیماران در دریافت یک دوره درمان ، که می تواند زندگیشان را طولانی تر کند یا نجات دهد تردید پیدا کنند . بله ، برخی بیماران شیمی درمانی را مشکل می یابند ولی این مهم است که به خاطر داشت که بیشتر بیماران چنین عکس العملهای سختی را نسبت به داروهای شیمی درمانی تجربه نمی کنند و یا تعدادی اصلا عکس العمل ندارند و هنگامی که شما نتیجه شیمی درمانی را مشاهده می کنید ، به معنای خلاصی کلی بدن از سرطان است ، و این ارزش داشتن احساس بد براي چند هفته را دارد0
تهوع - استفراغ
حالت تهوع و استفراغ موضوعی نیست که بیشتر مردم به آن اهمیت بدهند و در مورد آن بحث کنند ولی آن چیزی است که بیماران سرطانی باید یاد بگیرند که با آن کنار بیایند . این علایم تقریبا در 50 درصد بیمارانی که تحت شیمی درمانی برای سرطان می باشند ، اتفاق می افتد . بهترین راه برای برخورد با این مشکل این است که از آن اطلاع داشته باشید. وآن به معنی دانستن این است چگونه علایم را دسته بندی کنید. شبکه ی گسترده ی ملی سرطان راهنمایی هایی را برای بیماران منتشر می کند ( ضمیمه را ببینید )،که در آن 5 نوع مختلف حالت تهوع و استفراغ را شرح می دهد:شروع حاد، شروع با تاخیر ، پیشاپیش، قطع و وصل و علاج ناپذیر . تهوع استفراغ با شروع حاد معمولا چند دقیقه تا چند ساعت پس از شیمی درمانی رخ می دهد و بدترین زمان آن 5 تا 6 ساعت پس از درمان اتفاق می افتد .علایم در عرض 24 ساعت پایان می گیرند. استفراغ تاخیری بیش از 24 ساعت پس از شیمی درمانی شروع می شود . بطور شایع با سیس پلاتین ، کاربوپلاتین ، سیکلو فسفامید و دوکسوروبیسین رخ میدهد . اما زمان و مدت آن بستگی به داروی خاص دارد . تهوع واستفراغ پیشاپیش در اثر تجارب قبلی تهوع ، آموخته شده است . وقتی که بیمار برای دوز بعدی شیمی درمانی آماده میشود، دچار تهوع و استفراغی می شود که قبلا تجربه کرده بود.تهوع و استفراغ قطع و وصل علی رغم درمان پیشگیری کننده رخ میدهد و به درمانهای اضافه نیاز دارد . در حالی که استفراغ علاج ناپذیر ، پس از یک یا دو دوره شیمی درمانی ایجاد می شود و بیمار به داروهای ضد استفراغ پاسخ نمی دهد .
معمولاً بسته به نوع علایم ، داروهای مختلفی که ضد استفراغ نامیده می شود، تجویز می شوند . بعضی از شایعترین انواع ضد استفراغ ها در جدول چهار آمده اند، همه ی اینها مثالهایی از یک گروه دارویی بنام آنتاگونیست های سروتونین هستند، که روی مراکز مغزی درک احساس تهوع ، اثر می گذارند داروهای ضد استفراغ معمولاً در زمانهای خاصی تجویز می شوند و این به زمانی که شما قرص شیمی درمانی خود را می خورید ، بستگی دارد : بنابراین مهم است که از زمان درمان بعدی تان آگاه باشید . علاوه بر این برخی تکنیک های دیگر شامل طب سوزنی و روشهای مشابه آن ، در کنترل تهوع موثر می باشند ( سوال 66 را ببینید ).
چیزهای دیگری نیز در زندگی روزمره ی شما وجود دارند که می توانید انجام دهید تا این علایم را محدود سازید . بیمارستان Royal Marsden یک مرکز سرطان اصلی در انگلستان است که به بیماران خود مطالب جدول 5 را پیشنهاد می کند .
جدول 5- خوردن و نوشیدن برای جلوگیری از حالت تهوع
- · اگر شما احساس بیماری می کنید ، احتمالاً متوجه می شوید که یک پیاده روی کوتاه بعد از غذا و خوردن غذا در یک اتاق با دستگاه تهویه خوب به شما کمک می کند . لباسهای گشاد و راحت بپوشید .نیم ساعت قبل از غذا یک قرص ضد استفراغ بخورید .
- · اگر شما استفراغ کرده اید ، احتمالاً متوجه می شوید که این بدترین وقت برای خوردن است . یک قرص آنتی اسید بمکید . این کار ممکن است مانع سوزش اسیدی شود که بدنبال استفراغ ایجاد می شود .
- · اگر برای مدت طولانی هیچ غذایی را نگه نمی دارید ، شما باید این را با پزشکتان در میان بگذارید ، چون ممکن است نیاز داشته باشید که بعضی از مکمل های لازم به شما داده شود .
- · اینک مقدارد زیادی مایعات بنوشید ، مهم تر از این است که سه وعده غذا در روز بخورید . سعی کنید جرعه جرعه بنوشید . مایعات سرد مثل آب و نوشیدنیهای ملایم را به آرامی از طریق نی بنوشید . مایعات گاز دار مثل سودا و نوشابه گاز دار غیر الکلی کاملاً نشاط آور هستند .
- · چای های لیمو ، نعناع یا زنجبیل طعمی مطبوع دارند و همجچنین نشاط آور هستند . دو تای آخر احتمالاً به از بین رفتن حالت تهوع کمک می کنند.این کار ممکن است به نخوردن قهوه که طعمی تند دارد و ممکن ا ست باعث شود که شما تشنه تر شوید ، کمک کند . از الکل بپرهیزید چون می تواند باعث از دست رفتن آب بدن شود .
- ممکن است شما فکر کنید مکیدن قطعات یخ ممکن است به تازه شدن دهانتان کمک کند ، این قطعات میتوانند با شربت و آب میوه طعم دار شوند . خرد کردن یخ ممکن است که باعث شود ، نوشیدنی بیشتر لذت آور شود . برخی از افراد پی می برند که مکیدن آب نبات های با طعم لیمو یا نعناع ، حالت تهوع را کاهش می دهد .
- شاید نیاز باشد که اوقات غذا خوردنتان را تغییر دهید و به مقدار کم ، دفعات مکرر غذاهای سبک بخورید . به آرامی غذا بخورید و غذایتان را خوب بجوید . بعد از غذا به حالت نشسته و یا حالت نیم نشسته ، به جای دراز کشیدن ، استراحت کنید . ممکن است شما احساس کنید که خوردن غذاهای سبک در روز شیمی درمانی ، به جلوگیری از حالت تهوع کمک می کند یک یا دو ساعت قبل و بعد از شیمی درمانی غذا نخورید .
- غذاهای سرد یا غذاهایی که در حالت معمولی سرو می شوند مثل ساندویچ ، معمولاً حال شما را کمتر خراب می کنند ، همچنین از غذاهای شیرین ، ادویه دار و چرب پرهیز کنید از غذاهای ملایم مثل غلات ، نان و یا بیسکویت ساده ( کراکرها ) مصرف کنید . نان برشته خشک یا بیسکویت زنجبیلی ممکن است به آرام کردن معده تان کمک کند .
- سعی کنید که از طریق دهانتان نفس بکشید . چون بوی غذا غالباً باعث می شود که حالت تهوع بدتر شود . از غذاهایی با بوی تند پر هیز کنید . وقتی حالت تهوع دارید از دوستان و بستگان خود بخواهید که غذا را آماده کنند و بکشند .
ریزش مو :
از دست دادن مو یک عارضه ی جانبی رایج شیمی درمانی می باشد . اگر چه ریزش مو از لحاظ جسمی دردناک نیست و یا تهدید کننده حیاط نیست اما می تواند باعث رنج و اندوه زیادی در میان خانم ها شود . زیرا از دست دادن موهایشان باعث می شود که آنها احساس کنند زیبایی و جذابیت جنسی شان را از دست می دهند . ریزش مو معمولاً حدود یک هفته و نیم تا سه هفته پس از شروع معالجات ایجاد می شود و معمولاً به ریزش کامل مو در سرتاسر بدن ختم می شود . هنگامی که شما موهایتان را از دست می دهید ، باید به خاطر داشته باشید که پوست سر خیلی حساس خواهد شد. پوست سر عادت ندارد که بدون پوشش و حفاظ باشد . شما باید تا وقتی که موهایتان دوباره رشد کند، اقدامات بیشتری در حمایت از پوست سرتان در مقابل نور خورشید یا پوشاک زبر ، مانند کلاه های پشمی داشته باشید . خبر خوب این است که موها معمولاً دوباره به همان ضخامت و سالمی موقعی که معالجه را شروع کردید، رشد خواهند کرد . اگر چه ممکن است از نظر ساختار تغییر کنند . در اکثر زنان موها به محض اینکه معالجه تمام شود ، شروع به رشد مجدد می کنند و حتی در بعضی زنان در حالی که هنوز شیمی درمانی ادامه دارد ، موهایشان شروع به رشد مجدد می کنند .در حال حاضر هیچ درمانی برای ریزش مو وجود ندارد . بعضی از محققین در حال تحقیق در مورد داروهای موضعی برای جلوگیری از ریزش مو هستند و هم اکنون تعدادی از درمانهای آزمایشی نوید بخش بوده اند اما برای معالجه کلینیکی آماده نیستند . سوال 90 را برای اطلاعات بیشتر در مورد ریزش مو ببینید .
درد
درد یکی دیگر از عوارض جانبی رایج درمان سرطان می باشد و در هر سه نوع معالجه وجود دارد . جراحی توام با درد می باشد ، برش به داخل یا اطراف عصب بافت، به آن آسیب می رساند ، مخصوصاً اگر در شما جداسازی وسیع غده لنفی انجام شده است ، درد هشدار بدن به شما نسبت به آن جراحت است . هنگامی که انتهای عصب ها دوباره زنده می شوند و یا التهاب کاهش می یابد ، درد معمولاً ساکت می شود . در اشعه درمانی و شیمی درمانی ، درد معمولاً مبهم و خفیف و ناراحت کننده است . اما می تواند به صورت حملات بسیار شدید طغیان درد باشد . درمان درد با داروهای قوی می تواند عوارض جانبی خاص خود را داشته باشد . بعضی مسکن ها باعث خواب آلودگی ، گیجی یا عوارض جانبی ناراحت کننده ای می شوند و مخصوصاً بعضی از داروهای قوی اگر بطور صحیحی استفاده نشوند ، می توانند اعتیاد آور شوند. با این وصف در کل ترس از این عوارض مبالغه آمیز است . و مانع چاره اندیشی موثر در مورد درد می شوند . بنابراین مهم است که شما بخوبی متوجه شوید که چگونه باید از پس درد برآیید . برای اطلاعات بیشتر در مورد کنترل درد سوالات 88 و 89 را ببینید .
خستگی
بیماران سرطانی غالباً خستگی را تجربه می کنند . خستگی یک عارضه جانبی پیچیده است . چون عوامل زیادی وجود دارند که در احساس خستگی سهیم می باشند . گاهی اوقات همانطور که در جدول شماره 4 نشان داده شده است ، خستگی عارضه جانبی داروهای شیمی درمانی می باشد . آن همچنین عارضه جانبی رایج اشعه درمانی هم هست . حتی خستگی می تواند در نبود هر کدام از این درمانهای ادجوان اتفاق بیفتد . اگر چه استراحت که به نظر میرسد راه حل مشخص قطعی خستگی است، گاهی بیشتر صدمه می زند تا اینکه خوب باشد . با استراحت خیلی زیاد سطح انرژی شما واقعاً کاهش می یابد . پس چگونه باید به طرز صحیحی با خستگی کنار آمد ؟
برعکس علایم دیگر، خستگی عارضه ی جانبی است که غالباً توسط دارو درمان نمی شود ولی از طریق تنظیم رژیم غذایی و روش زندگی معالجه می شود . دلیل آن ساده است : خستگی علامتی است که می آید و می رود و زمان شروع و مدت آن قابل پیش بینی نیست و معمولاً فعالیت بدن در کوشش برای بهبود را منعکس می کند . بر خلاف تهوع یا ریزش مو ، خستگی یک علامت اختلال در کار بدن نیست به جز مواردی که ناشی از کاهش تعداد سلولهای خونی باشد . خستگی یک واکنش طبیعی به ساخته شدن مجدد سلولهای صدمه دیده است بهبود جراحات و جنگ با بیماری همه در مدتی که بیمار تحت درمان است ، رخ میدهد . تا وقتی که شما تحت درمان هستید تمام سیستمهای بهبودی بدن شما با قدرت تمام در حال بهبود صدمه ای که در اثر سرطان و درمان ایجاد شده است ، می باشند. خستگی که شما احساس می کنید علامت این است که شما به استراحت و تغذیه خوب برای حمایت از این کوشش نیاز دارید . بهبود خستگی با استفاده از محرک ها در دراز مدت مفید است خستگی بدن را بیشتر مستعد عفونت های فرصت طلب می کند . بنابراین به جز وقتی که سلولهای خون کاهش یافته است – چیزی که پزشک در طی درمان شما مشاهده می کند – خستگی علامتی نیست که با دارو درمان شود ، اما علامت این است که شما باید راههایی را برای پرکردن مجدد ذخایر انرژی بدن خود پیدا کنید . سوال 60 بعضی از روشهای فائق آمدن برخستگی را نشان میدهد . سایر منابع حل این مشکل در ضمیمه آمده است .
عوارض جانبی زیاد دیگری وجود دارند که آنقدر زیاد است که نمی توان آنها را اینجا لیست کرد . ما فقط 4 تا از شایعترین آنها را مورد توجه قرار داده ایم . برای اطلاعات بیشتر در مورد برطرف کردن عوارض جانبی شما می توانید هر یک از منابعی را که در ضمیمه آمده است بررسی کنید . عوارض جانبی و کیفیت زندگی ، جزء مهمترین مواردی است که بیماران سرطانی با آن مواجه می شوند بنابراین منابع زیادی برای رفع این مشکلات وجود دارند.بحث بیشتر در مورد کیفیت زندگی در زیر خواهد آمد .
60- برای خستگی چکار کنم ؟ چرا بعضی از روزها انرژی بیشتری دارم و بعضی روزها کمتر ؟
خستگی نباید بر زندگی شما حاکم شود . شما نیاز دارید که بدانید که چگونه انرژیتان را برای انجام دادن وظایف ضروری روز به روز تنظیم کنید . ممکن است چند هفته ای طول بکشد تا موفق شوید که بدانید چگونه خود را هماهنگ کنید .اما هنگامی که فهمیدید، که چه مقدار انرژی روز به روز لازم دارید ، می توانید فعالیت هایتان را با محدودیت های تعیین شده به وسیله فرایند بهبودی هماهنگ کنید . چیز گیج کننده در مورد خستگی این است که همیشگی نیست . بعضی روزها کاملاً احساس خستگی می کنید ، تا این حد که حتی نفس کشیدن هم خسته کننده می شود . روزهای دیگر هم حالتان به همان خوبی روزهای قبل از تشخیص بیماری خواهد بود . مهذا بعضی روزها تمام صبح را با احساس خیلی بدی خواهید گذراند . اما به محض اینکه برای معاینه به مطب دکتر می روید ، ناگهان حالتان خوب می شود . بخشی از این تغییرات عجیب در سطوح انرژی مربوط به عملکرد آدرنالین است . وقتی که بطور ناگهانی با یک حادثه مهم یا استرس زا ، مثل رفتن به نزد پزشک روبرو می شوید ، بدن شما با این هورمون عکس العمل نشان می دهد تا بدن شما را با این عکس العمل آماده کند. مهم نیست که حادثه خوب یا بد باشد . هر نوع هیجانی باعث عکس العمل در بدنتان می شود و بعداً این هجوم آدرنالین را به صورت ضعف ماهیچه ها و خستگی احساس خواهید کرد. این تغییرات غیر منتظره انرژی کاملاً طبیعی است اما ناگهانی بود نشان می تواند خیلی عذاب آور باشد .
همانطورکه در بالا گفته شد استراحت و خواب خیلی مهم هستند . دستگاه های بدن شما در حال فعالیت هستند و نیاز به استراحت و تجدید قوا دارند . اما استراحت و خواب زیاد نتیجه عکس می دهد : احساس خستگی شما بیشتر خواهد شد نه کمتر. این پیامد از حالت شرطی خارج کردن) deconditioning) نامیده می شود ، که شما هر قدر وقت بیشتری را در رختخواب می گذرانید آب کمتری را در بدنتان نگه می دارید که باعث خستگی ، ضعف و سرگیجه می شود . قلب و سیستم قلب و عروق خیلی تحت تاثیر این مسئله قرار می گیرند و شما ممکن است موقعی که پس از مدت طولانی از رختخواب بلند می شوید ، احساس سر گیجه و تنگی نفس کنید .واضح است که اگر قبلاً تجربه از حالت شرطی خارج کردن را داشته باشید ، نخواهید توانست که ناگهان فعالیت کنید . اما اگر شما از رختخواب به یک صندلی نقل مکان کنید ، مایعات زیادی بنوشید و حرکات ورزشی آرامی که شما را در تحرک نگه دارد – مثل بافتنی، مواظبت از حیوان خانگی یا تمرینات ورزشی آرام و کندی در صندلی – انجام دهید، شما می توانید اثرات از حالت شرطی خارج شدن را خنثی کنید .
تغذیه راه دیگری برای مبارزه با خستگی است ، مخصوصاً وقتی که مشکل در رابطه با تعداد کم سلولهای قرمز خون ( کم خونی ) باشد . پزشک شما تعداد سلولهای خونی شما را کنترل خواهد کرد شما می توانید اگر نیاز به توصیه هایی در مورد چگونگی از بین بردن خستگی با تغذیه دارید ، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید . اما رژیم غذایی یا مکمل های گیاهی را بدون اطلاع پزشکتان شروع نکنید – حتی مکمل های رایج – زیرا ممکن است با معالجاتی که دارید انجام میدهید ، تداخل داشته باشند ( به سوال 66 برای اطلاع بیشتر در مورد مکمل ها رجوع کنید ) متخصص تغذیه ای که به تیم شما معرفی شده ، به شما راهنمایی هایی برای بهترین تغذیه ی ممکن در طول درمان ارائه می دهد . و شاید هم کلاً رژیم غذایی شما تغییر کند . بسیاری از آمریکایی ها حتی کمتر از حد ایده ال غذا می خورند و حتی به این مسئله واقف نیستند اما این مسئله را به صورت خود انکاری در نیاورید . این رژیم ، رژیم کم کردن وزن نیست بلکه کاری عکس آن است . اگر شما غذاهای ناسالم خاصی را مطبوع می پندارید ، بروید و آنها را بخورید .فقط سعی کنید که غذاهای غیر مغذی را با میوه ها و سبزیجات و غذاهای دیگر که متخصص تغذیه تان توصیه نموده ، متعادل کنید . انواع غذاهایی را که می توانند باعث حالت تهوع شوند ، به خاطر بسپارید ( همانطور که در سوال 59 در بالا لیست شده) ، و سعی کنید که از آنها اجتناب نمایید . و در عوض به غذاهایی روی آورید که دارای مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی مثل میوه ها و مخصوصاً سبزیجات و کربوهیدرات های مرکب است . مثل همه ی نان های گندمی یا کراکرها.
موقع خرید به هرم غذایی ( سوال 8 را ببینید ) به عنوان یک راهنما مراجعه کنید تا مطمئن شوید به انواع غذاهایی که برای یک رژیم متعادل لازم است ، دسترسی دارید . همیشه بخاطر داشته باشید که مقدار زیادی مایعات بنوشید و از کافئین ، الکل و غذاهای چرب و ادویه دار پرهیز کنید . اگر حالت تهوع یا اسهال مشکل ساز شود از سیستم BRAT استفاده کنید – موز ، برنج ساده ،سیب یا سس سیب و نان برشته شده ( نان سوخاری )- اینها همه غذاهایی است که دستگاه گوارش بیمار را تسکین می دهند ، در حالی که در همان زمان مواد مغذی لازم را به بدن می رسانند . منابع زیادی وجود دارند که به شما برای برنامه ریزی رژیمتان کمک خواهند کرد ، ضمیمه را ببینید.
با تقسیم کردن فعالیتهایتان در طی روز و استراحت های مکرر به هر نحوی شده انرژیتان را حفظ کنید . تا آنجایی که امکان دارد کار هایتان را در حالت نشسته انجام دهید. سعی کنید که صندلی تاشوی سبکی داشته باشید و وقتی که بیرون از خانه و مشغول انجام کاری هستید ، اگر ناگهان خسته شدید ، می توانید روی آن بنشینید و استراحت کنید . تقویت کننده های انرژی را بیابید فعالیتهایی که از آن لذت می برید و نیاز به تلاش زیادی ندارند مثل گوش کردن به موسیقی ، خواندن ، تماشا کردن پرنده یا نگاه کردن به عکس ها و تصاویر . از دوستان یا اعضاء خانواده بخواهید که مسئولیت کار هایی که انرژی زیادی می خواهند را به عهده بگیرند مثل کارهای خانه ، لباسشوئی و مراقبت از بچه ها .
همانطور که به حد و اندازه ی سطوح انرژیتان عادت می کنید ، خواهید توانست از تغییرات شدید انرژی روز به روز جلوگیری کنید . به هر حال اگر شما در خوابیدن مشکل دارید یا خود را در وضعیت طاقت فرسایی می بینید و یا خستگی دائم دارید ، با اعضای تیم تان مخصوصاً با متخصص تغذیه تان و با پرستار سرطان شناسی ( انکولوژی ) مشورت کنید . آنها می توانند به بهترین وجه ممکن شما را راهنمایی کنند . برای اطلاع از منابع دیگر در مورد خستگی به ضمیمه مراجعه کنید .
61- کار آزمایی بالینی چیست ؟ آیا باید به فکر پیوستن به کارآزمایی بالینی باشم ؟
چندین نوع کار آزمایی بالینی وجود دارد . بعضی از آنها هدفشان پیدا کردن راههایی بهتر برای غربالگری و جلوگیری از سرطان است در حالی که بعضی دیگر در جستجوی درمان های جدیدی هستند و بعضی دیگر راههایی را برای بهبود کیفیت زندگی بیماران سرطانی مورد مطالعه قرار میدهند . این بحث فقط به کارآزمایی درمانی مربوط می شود .
کار آزمایی های درمانی برای آزمایش میزان موثر بودن درمانهای جدید انجام می گیرند. خواه داروهای جدید برای سرطان باشند و خواه ترکیباتی از داروهای شناخته شده و یا شیوه های جدید جراحی و یا پر تو درمانی و یا حتی شیوه های جدید درمانی مثل ژن درمانی . اگر چه چنین معالجاتی معمولاً یا با آزمایشگاههای تحقیقاتی مستقل صورت می گیرند که در ارتباط با دانشگاه ها یا بیمارستانهاست و یا با شاخه های تحقیقاتی شرکت های دارویی سرو کار دارند اما نظارت بر این فرآیند توسط اداره ی دارو و غذای دولت آمریکا (FDA) کنترول می شود . این معالجات معمولاً در بین حیوانات آزمایشگاهی انجام خواهد شد زیرا قبل از اینکه دارو در انسان آزمایش شود، می خواهند بدانند که حیوانات چگونه از خود عکس العمل نشان می دهند . این کار معالجاتی را که خطرناک یا سمی هستند ، از دور خارج می کند . آزمایشات مربوط به انسان به صورت یک سری اقدامات که مرحله ( فاز ) نامیده می شوند ، دنبال می شوند . نتایج حاصله از هر فاز ، می بایستی قبل از توسعه ی آزمایشگاهی دارو به مرحله بعدی، توسطFDA مورد بررسی قرار گیرد .
در آزمایشات فاز I دارویی که در مطالعات حیوانات موثر تشخیص داده شده برای اولین بار در انسانها، مورد آزمایش قرار می گیرد . در کل این مطالعات فقط شمار کوچکی از بیماران را شامل می شود و بر دو سوال تمرکز دارند : اولاً چه تکنیکی برای تجویز دارو بهترین می باشد و ثانیاً چه مقدار دارو بدون ایجاد اثرات جانبی غیر قابل تحمل در انسان موثر می باشد .
اگر دارو در فازI نتایج خوبی را نشان دهد ، به فاز II آزمایشات می رسد که این فرایند با شمار بزرگتری از بیماران ادامه می یابد . بررسی های فاز II ، این آزمایشات را جهت تعیین عملکرد موثر دارو بهبود می بخشد و این کار شاید با تمرکز روی نوع خاصی از سرطان که دارو برای آن مفید باشد ، صورت گیرد .
آزمایشات فاز III یک دارو را در مقابل معیار ( استاندارد ) موجود مراقبت پزشکی می سنجد . در کل حتی اگر دارو موثر باشد ، چنانچه اثر آن کمتر و عوارض جانبی بیشتری نسبت به داروی موجود داشته باشد ، منطقی نیست که تولید آن را ادامه دهیم . این آزمایشات معمولاً شامل تعداد زیادی از بیماران می شود و گاهی اوقات از طریق کلینیک ها و مطب های پزشکانی که مایل به شرکت کردن می باشند ، صورت می گیرد. اگر دارو از این مرحله از آزمایش بگذرد برای بررسی و تایید نهایی به FDA ارائه می گردد .
چندین دلیل خوب برای شرکت در کار آزمایی بالینی وجود دارد . به یک دلیل اگر شما شرکت کنید ، توسط پزشکان معالجی مورد مراقبت قرار می گیرید که این پزشکان با جدیدترین اطلاعات در مورد معالجه سرطان آشنایی دارند. وضعیت شما به دقت کنترل می شود . اگر دارو و یا شیوه ی درمانی که تست می شود سودمند باشد، شما می توانید جز ء اولین کسانی باشید که از آن بهره مند می شوید . کار شما می تواند زمینه را برای استفاده وسیع تر در افراد بیشتری که مبتلا به سرطان پستان هستند ، فراهم آورد. بویژه اگر به خوبی به معالجات تایید شده پاسخ نمی دادید یک کارآزمایی بالینی به شما یک گزینه می دهد که بهتر از داروهایی که در بازار است ، عمل می کند .
اما همچنین خطرات و موانعی وجود دارد . داروها و راهکار های جدید ممکن است دارای عوارض جانبی و یا خطراتی باشند که برای پزشکان ناشناخته است و یا نسبت به شیوه های موجود کم اثر تر باشد . حتی اگر دارو و یا راهکاری خوب عمل کند ، ممکن است برای شما خوب نباشد ، زیرا همه بیماران به یک نسبت در مقابل معالجات از خود عکس العمل نشان نمی دهند و هدف از این آزمایشات این است که به دارویی دست یابند که برای اکثریت، موثر واقع شود نه همه ی مردم . این امکان وجود دارد که معالجه شما را در وضعیت بدتر قرار دهد ، نه بهتر . و نیز هیچگونه تضمینی وجود ندارد که شما واقعاً از درمان جدید استفاده کنید : زیرا در اکثر آزمایشات یک گروه از بیماران تجربی ( گروه آزمایش ) را که درمان جدید می گیرند با گروهی از افراد مشابه که « کنترل » نامیده می شود و پلاسبو و قرص های قند ( دل خوش کنک ) و یا معالجات استاندارد را می گیرند ، مقایسه می کنند . لازم است که شما به دکتر خود بیشتر مراجعه کنید زیرا او دقیقاً می تواند پیشرفت شما را کنترل کند و هر گونه انحراف از رژیم و مقررات ممکن است به این معنی باشد که شما از آزمایش خارج شده اید . بنابر این در برخی از روش ها ، پیوستن به کار آزمایی بالینی ممکن است زندگی شما را مشکل تر سازد و شما می توانید تصمیم بگیرید که آیا این مشکلات ارزش نفع بالقوه را دارد یا خیر . برای هر گونه تصمیم گیری برای شرکت در کارآزمایی بالینی باید با پزشک خود بحث کنید. با دقت آزمایشات موجود را از طریق اینترنت مورد تحقیق قرار دهید ( سرویس آزمایشات سرطانی NCI مکان خوبی برای شروع می باشد ) و یا تحقیق از طریق کتابخانه . بسیاری از نتایج آزمایشات در مجلات پزشکی به چاپ می رسند ، بنابراین تحقیق فاز I و یا فاز II داروهای مورد استفاده در درمان سرطان شما، شما را به مرحله III آزمایش سوق می دهد . اگر تحقیقی را که برای درمان شما مناسب به نظر می آید پیدا کردید ( طرح تحقیقاتی به منظور اینکه چگونه دارو داده شود و به چه کسی داده شود ) ، مطمئن شوید که آیا شما مناسب برای مصرف دارو هستید . برای مثال اگر پروتکل برای افرادی که در مرحله قبل از یائسگی هستند مناسب است و شما بالای هفتاد سال دارید ، شما صلاحیت استفاده از آن دارو را ندارید . اگر شما متقاضی شرکت در کار آزمایی بالینی هستید و در خواست شما پذیرفته می شود از شما خواسته می شود که فرم رضایت نامه را امضاء نمایید. این فرم به شما اطلاعات فراوانی راجع به تحقیق شما و اثرات مربوطه و مزایا و مضرات آن می دهد .فوراً آن را امضاء نکنید ، سعی کنید اول آن را با دقت مطالعه کنید ، با پزشک خود و اعضاء خانواده آن را مورد بحث قرار دهید و از تیم تحقیق هر سوالی را که ممکن است برایتان پیش آید، بپرسید . مهم نیست تا چه حد ساده و احمقانه بنظر برسد . کآر آزمایی بالینی چیزی نیست که دست کم گرفته شود و لازم است که محققین بدانند که شما کاملاً می فهمید که وارد چه کاری می شوید .
درمان هورمونی
62- مفهوم هورمون درمانی چیست ؟
در سوال 10، بطور خلاصه توضیح دادیم که بعضی از سرطان ها در حضور استروژن سریع تر رشد می کنند . این سرطان ها استرو ژن رسپتور مثبت (+ ER ) نامیده می شوند . سرطان هایی وجود دارند که بطور مشابه به پروژسترون جواب می دهند( پروژسترون رسپتور مثبت یاPR + ) ،و سرطان هایی نیز هستند که به هر هورمونی پاسخ می دهند ( پروژسترون+ PR /+ER ( . زمانیکه تشخیص سرطان پستان برای شما گذاشته شد، تست های آزمایشگاهی دقیقی باید انجام گیرد تا مشخص شود آیا سرطان برای رشد خود وابسته به هورمون است یا نه . اگر تومور وابسته به هورمون باشد ، سلول های سرطانی حتی پس از جراحی یا رادیو تراپی در صورت وجود هورمون در بدن شما ممکن است به رشد خود ادامه دهند . هدف از درمان هورمونی ( که منظورهمان درمان درون ریز است)،ایجاد خط سوم دفاعی بدن است، که با مهار هورمونی های طبیعی بدن ، از دسترسی باقیمانده سلولهای سرطانی به آنها جلوگیری می کند. مطالعات نشان می دهند درمان هورمونی در بیماران سرطانی که سلولهای سرطانی آنها وابسته به هورمون است ، سبب افزایش طول عمر بیماران می شود . استفاده از درمان هورمونی در سرطانهایی که وابسته به هورمون نیستند ، معمولا اثر کمی دارد و لذا بکار نمی رود . جدول 6 لیست رایجترین درمانهای هورمونی و اثرات آنها را نشان می دهد .
در اینجا چگونگی کار ارائه می شود . گیرنده ها و هورمونهای مربوطه مانند قطعه های یک پازل بهم متصلند. فقط آن دسته ازهورمونها که بدرستی شکل گرفته اند، می توانند با گیرنده جفت شوند و پروژسترون نمی تواند بر توموری که فقط+ ER است تاثیر بگذارد ، یا بالعکس . چون شکل شیمیایی آن برای گیرنده غلط است . برای اینکه یک تومور سریعتر رشد کند ، هر گیرنده باید با قطعه هماهنگ پازل جفت شود .( مثل استروژن در تومورهای + ER ). هورمون درمانی بدنبال یکی از این دو مورد می باشد : میزان استروژن موجود را به منظور جفت شدن با گیرنده ی + ER پایین آورد ، چون گیرنده های خالی زیادی در تومور وجود دارد که استروژن تمایل به جفت شدن با آنها دارد ، و یا شکل هورمون را تقلید کند و فضای درون گیرنده را پر کند ، چون با این کار از جفت شدن استروژن با گیرنده جلوگیری می کند .
چندین نوع دارو وجود دارد که به منظور رسیدن به این اهداف استفاده می شوند . متداولترین روش برای مهار تولید هورمونهای بدن ، از طریق دو رده ی دارویی می باشد:تعدیل کنندههای انتخابی گیرنده استروژن (SERM ) ومهارکننده های آروماتاز ( به جدول 6 مراجعه کنید) . گروهSERMمتشکل از داروهایی است که برای مهارکردن هورمونها ، با اتصال به گیرنده ها عمل می کنند. متداولترین داروی تجویزی از این دسته تاموکسیفن می باشد، که اغلب به عنوان قدم اول در هورمون درمانی مورد استفاده قرار می گیرد ( به سوالات 63 و 64 در مورد تاموکسیفن مراجعه کنید ) . مهار کننده های آروماتاز ، آنزیمی را که آروماتاز نامیده می شود و در تولید استروژن در بافت خارج تخمدان نقش اساسی دارد، مهار کرده و با این کار مقدار استروژن موجود برای رشد تومور را کاهش میدهند . معمولا در ابتدا درمان با تاموکسیفن شروع می شود و مهار کننده های آروماتاز دومین خط دفاعی هستند،اماتحقیقات اخیر باعث شده که مجددا روش های قدیمی آزمایش شوند(به سوال 63 مراجعه کنید) .
در برخی موارد در خانم ها قبل از یائسگی ، ارگانهایی که تولید هورمون می کنند مثل تخمدانها با عمل جراحی برداشته می شوند، تا سطح استروژن را در بدن کاهش دهند . این کار اوفورکتومی (برداشت تخمدان) نامیده می شود .
هر روشی که برای معالجه سرطان بکار رود ، هدف یکسان است : استروژن را از دسترس سلولهای سرطانی خارج کند . چون سلولهای سرطانی برای رشد خود نیازمند به استروژن هستند . اگر این هدف بدست آید ، سلولهای سرطانی می میرند ، و رشد تومور آهسته یا متوقف می شود . این کار قبل از جراحی بخصوص در بیمارانی که سرطان هایی با رشد سریع دارند، ولی درحال حاضر به دلایلی نمی توانند عمل جراحی کنند ، مفید است . اما درمان هورمونی بیشتر در بیمارانی بکار می رود که تومورآنها قبلا برداشته شده است ، و در حال حاضر برای جلوگیری از رشد و یا بازگشت مجدد سلولهای سرطانی استفاده می شود . این روش همچنین در بیمارانی بکار میرود که سرطان در بدنشان منتشر شده باشد، بخصوص در مناطقی مثل استخوانها و کبد که براحتی با جراحی یا پرتو درمانی معالجه نمی شود .
رده سوم از درمانهای هورمونی با داروی فولوسترانت ( فاسلودکس ) مشخص میشود ، که در آوریل2002 توسطFDA برای درمان سرطان پستان تائید شده است . این دارو به عنوان کاهنده تعدیلی گیرنده استروژن شناخته میشود . برخلاف مهار کننده های آروماتاز یا آنتی هورمونها که تولید هورمون در بدن را مهار می کنند ، یا هورمونها را قبل از آنکه به گیرنده های توموری متصل شوند متوقف می کنند ، کاهنده های تعدیلی گیرنده های استروژنی به گیرنده های استروژنی تومور حمله کرده و آنها را نابود می کنند و اجازه اتصال گیرنده ها به هورمون استروژن را نمی دهند . این اختلاف بسیار حائز اهمیت است ، زیرا برخی از بیماران نسبت به روشهای دیگر هورمون درمانی مقاوم می شوند . اگر استفاده از روش درمانی اخیر موفقیت آمیز باشد ، می تواند به عنوان یک روش جایگزین برای درمان سرطان های پیشرفته که به درمان هورمونی رایج پاسخ نمی دهند ، بکار برود . آسترازنکا تهیه کننده داروی فوق الذکر ، اخیرا این دارو را با یک مهار کننده آروماتاز بنام آناستروزول و تاموکسیفن مقایسه کرده است، به منظور اینکه داروی موثر تر را تشخیص دهد .
63- پزشک می گویدبهتر است من تاموکسیفن مصرف کنم. این دارو چیست ؟ آیا تاموکسیفن عوارض جانبی دارد ؟
تاموکسیفن متداولترین دارویی است که جهت درمان هورمونی سرطان پستان در مراحل اولیه و پیشرفته بکار می رود . این دارو بیشتر از 20 سال است که برای درمان
بیماران با سرطان پستان پیشرفته ، جهت کاهش و یا توقف رشد تومور و همچنین به عنوان درمان ثانویه یا کمکی برای پیشگیری از عود بکار میرود . ( به
جدول 6- درمانهای هورمونی که در درمان سرطان پستان استفاده شده اند .
مورد استفاده برای
|
اثرات / نوع
|
نام دارو ،نام تجاری نام شرکت سازنده
|
خط اول درمان درسرطان پستان پیشرفته در زنان یائسه،خط دوم درمان بدنبال شکست در درمان با تاموکسیفن
|
مهار کننده آروماتاز ، پیشگیری از تولید استروژن در غدد آدرنال .
|
آناستروزول
آریمیدکس
آسترازنکا
|
مورد استفاده برای درمان سرطان پستان پیشرفته در زنان یائسه ای که بیماری آنها علیرغم درمان با تاموکسیفن پیشرفت کرده است .
|
مهار کننده آروماتاز ، پیشگیری از تولید استروژن در غدد آدرنال .
|
اگزمستان
آرومالین
فارماسیا یوپی جان
|
خط اول درمان در زنان یائسه باگیرنده هورمونی مثبت یا بارسپتور هورمونی نا مشخص موضعی، یا سرطان پستان منتشر شده
|
مهار کننده آروماتاز ، پیشگیری از تولید استروژن در غدد آدرنال .
|
لتروزول
(فمارا )
نوآرتیس
|
درمان ER یا سرطان با رسپتور نا مشخص
|
عامل هورمونی :اختلال درباند شدن استروژن به رسپتورها ، همچنین با اتصال به رسپتورهای استروژنی، مستقیما سلولهای سرطانی رااز بین می برد .
|
مژسترول استات
( مگیس )
بریستول – مایرزاسکوئیب
|
در زنان با DCIS ،بدنبال جراحی پستان و تابش اشعه به پستان بکار میرود . تاموکسیفن جهت کاهش خطر سرطان پستان تهاجمی بکار می رود. همچنین برای پیشگیری از سرطان پستان در زنان با خطر بالا بکار میرود.(به سوالات 12،63، 64 مراجعه کنید ).
بهر حال درسال 2002،FDA اعلام کرد که استفاده از تاموکسیفن جهت کاهش خطر سرطان پستان ، میتواند خطر سرطان رحمی، حملات مغزی و آمبولی ریه را بالا ببرد.
|
عامل هورمونی :
به رسپتورهای استروژنی متصل میشود. استروژن را از دسترس سلولهای سرطانی خارج می کند.
|
تاموکسیفن ستیرات
( نولوادکس )
آسترازنکا
|
درمان سرطان منتشر شده در زنان یائسه باER یا تومورهایی با رسپتور نا شناخته .
|
عامل هورمونی :
به رسپتورهای استروژنی متصل میشود ، استروژن را از دسترس سلولهای سرطانی خارج می کند
|
تورمیفن سیترات
( فارستن )
اوریون
|
سوالات 65 در مورد درمانهای کمکی مراجعه کنید ) . این دارو به عنوان درمان کمکی در مراحل اولیه بیماری پس از برداشت تومور ، بکاررفته و همچنین نشان داده شده که در پیشگیری از سرطان پستان در زنان با خطر بالا نتایج چشمگیری داشته است . کاربرد این دارو یکی از هیجان انگیزترین روشها بوده ، اما تاموکسیفن ، مانند هر درمان سیستمیک دیگری ، بربافت هایی غیر از پستان نیز اثر میگذارد ، که تمام این اثرات مفید نیستند . در ماه می 2002 ، FDA علامت « هشدار روی جعبه » ( نشان دهنده یک مسئله قابل توجه) را برای زنان مصرف کننده تاموکسیفن در نظر گرفت ، تا نگرانی خود را از بابت سرطان رحم ، حملات مغزی و آمبولی ریه در زنان با خطر بالا یا زنان باDCIS که تاموکسیفن مصرف کرده اند، ابراز کند . در تعداد کمی از بیماران که در طول شیمی درمانی تاموکسیفن مصرف میکنند، لخته شدن خون گزارش شده است . این لخته ها می توانند سبب حملات مغزی ، حملات قلبی یا مرگ شوند . این خطرات باید در مقابل مزایای که تاموکسیفن دارد ، سنجیده شود . تاموکسیفن علاوه بر خواص ضد سرطانی، کلسترول خون را کاهش داده و روند پوکی استخوان را کند میکند . این فوائد بویژه در زنانی که در دوره یائسگی هستند، مهم است .
تحقیقات اخیر در خصوص استفاده از آناستروزول که مهار کننده آروماتاز است، نشان دهنده ی برتری آن نسبت به تاموکسیفن می باشد. عملکرد این دارو بر علیه سرطان مشابه تاموکسیفن است ، اما موثرتر است، اثرات جانبی کمتری دارد و نگرانی کمتری از مصرف دراز مدت آن وجود دارد . بدین ترتیب در صورتی که از مصرف تاموکسیفن نگران هستید ، می توانید با پزشک خود در مورد راههای دیگر درمان صحبت کنید . در هر صورت اگر تاموکسیفن برای شما تجویز شد ، خواه برای درمان سرطان ، خواه جهت پیشگیری ، با پزشک سرطان شناس خود در خصوص هر گونه نگرانی که ممکن است داشته باشید صحبت کنید، و پزشک متخصص زنان و همچنین پزشک مراقبت های اولیه خود را از دارویی که می خورید آگاه کنید ، تا در صورت بروز علائم هشدار دهنده ی مربوط به سرطان رحم یا مشکلات لخته شدن خون ،از آنها مطلع باشند . شما بایستی مرتبا تحت معاینه لگن قرار بگیرید و پزشک خود را در جریان هر نوع خونریزی نا منظم یا درد قرار دهید.
64- سالها پیش،قبل از کاربرد تاموکسیفن برای درمان سرطان ، عمل جراحی وسیع پستان انجام داده ام ، آیا در حال حاضر می توانم تاموکسیفن را مصرف کنم ؟
تاموکسیفن در پیشگیری از عود سرطان ، تاثیرات قابل توجهی داشته است . در بین شرکت کنندگان در کارآزمایی پیشگیری از سرطان پستان که توسط مرکز ملی سرطان کشور اداره میشود، دیده شده که استفاده از تاموکسیفن منجر به کاهش تقریبا 50 درصدی تشخیص سرطانهای تهاجمی و غیر تهاجمی پستان در زنان با ریسک بالا میشود . کسی که قبلا مبتلا به سرطان بوده ، در گروه زنان با خطر بالا قرار می گیرد، و زنی که 20 سال پیش سرطان داشته ( زمانی که هنوز تاموکسیفن به عنوان درمان سرطان بکار نمی رفته است )، در خطر بالا قرار دارد ، چون سن بیشتری دارد . مزایای تاموکسیفن برای زنانی که در مرحله بعد از یائسگی هستند، بسیار زیاد است . اما استفاده از این دارو بایستی در شرایط فردی مورد توجه قرار گیرد. ممکن است به زنانی که در معرض حملات قلبی یا مغزی ناشی از اختلالات لخته شدن خون هستند ( بجز موارد مشخص عود ، نظیرDCIS یا LCI در بافت باقیمانده پستان) ، اشتباهاً توصیه شود که از تاموکسیفن به عنوان یک داروی پیشگیری استفاده کنند . قبل از استفاده از تاموکسیفن به عنوان داروی پیشگیری، باید خطر عود سرطان ، در مقابل خطر ناشی از دیگر عوامل تهدید کننده سلامت را با پزشک معالج در میان بگذارید . همانطور که در سوال 63 بیان شده ، داروهای جایگزین در حال پیشرفت هستند،بنابراین اطمینان پیدا کنید که قبل از تصمیم گیری در مورد روشهای درمانی مختلف،تمام احتمالات را با پزشک خود مورد بحث و گفتگو قرار داده اید .
65- منظور از درمان کمکی چیست ؟ آیا منظور همان درمان جایگزین است ؟
درمان کمکی ، درمانی است که بعد از معالجه ی اولیه به منظور افزایش شانس درمان بکار میرود . درصورت وجود سرطان پستان، درمان اولیه معمولا جراحی است، که گاهی همراه با پرتو درمانی می باشد. درمان کمکی ممکن است شیمی درمانی، پرتو درمانی یا هورمون درمانی باشد .گاهی درمان کمکی قبل از درمان اولیه شروع می شود، که این کار درمان کمکی نوین (neoadjuvant therapy) نامیده می شود، اما هدف همان هدف روش قبلی است : این روش برای تکمیل درمان اولیه به منظور افزایش شانس درمان بکار می رود .نوع درمان کمکی با توجه به مرحله و نوع سرطان انتخاب میشود . درمان های کمکی و کمکی نوین تقریبا همیشه شامل داروها یا درمان های استاندارد می باشند .
هدف از این بحث این است که منظور از درمان کمکی ، روشهایی است که از یک ماده برای تغییر در فیزیولوژی بدن استفاده کنیم . تکنیک های ذهنی شامل تصویر سازی ذهنی[1]، تفکر[2] ، عبادت[3] ،بعداًدرسوال91بررسی خواهدشد . درمان جایگزینی ) درمانهایی که بجای درمان طبی استاندارد بکار میروند)و درمان مکمل(درمانهایی که همراه با درمان طبی استاندارد بکار میروند )، شامل انواعی از درمانهای غذایی، گیاهی، ویتامین ها، مکمل ها و درمانهای سنتی از قبیل طب سوزنی می باشد. این درمانها در بین مردم محبوبیت فزاینده ای پیدا کردند و بسیاری از آنها بر اساس روشهای درمانی سنتی که صدها سال قدمت دارند ، مورد استفاده قرار گرفته اند. اما آیا این درمانها واقعاً موثر هستند یا نه ، بستگی به درمانی دارد که شما انتخاب می کنید . بعضی از درمانهای جایگزین ، چیزی غیر از کلاهبرداری نیستند ، آنها از ترسها و تمایلات بیماران سوء استفاده می کنند . این درمانها ممکن است ضرری نداشته باشند ( اگر چه بعضی از عوامل گیاهی ، در عین حال که موثر نیستند ، می توانند به شما آسیب برسانند، و شما بیخودی پول خود را خرج می کنید ) . فقط بعضی از این روشهای غیر استاندارد ، موثرند اما نه به اندازه درمانهای استاندارد. برای اطلاعات بیشتر در خصوص درمانهای جایگزین به سوال 66 مراجعه کنید .
66- آیا داروهای گیاهی یا درمانهای جایگزین برای سرطان پستان و عوارض جانبی آن وجود دارد ؟
ممکن است ما بیشتر با داروهای جدید غربی آشنا باشیم ، اما بسیاری از مردم، روز بروز جذب روشهای درمانی به شیوه” فلسفه جایگزین “ در درمان بیماریها می شوند.این روشها شامل : روشهای آسیای جنوب شرقی ، هومیوپاتی و روشهای ناچروپاتی طبی می باشند . اگر چه عده ای نسبت به موثر بودن این روشهای درمانی شک دارند ، اما برخی از داروهای گیاهی و تکنیک های مورد استفاده در روش های جایگزین ، خواص درمانی خوبی داشته اند . تا بحال داروها و درمانهای جدید زیادی جهت درمان سرطان ارائه شده ، مشکل است که از کجا شروع کنیم: همه چیز از غضروف کوسه ماهی گرفته تا عصاره چای سبز، ویتامین c تا ملاتونین پیشنهاد شده است . برای بیمار سرطانی نگران ، پیدا کردن یک راه درمانی موثر و یا راهی برای برخورد با اثرات جانبی در این لیست گیج کننده است . مطالعه اخیر در مورد بیماران سرطانی نشان داده که حدود 80 درصد از بیماران به امید اثرات بهتر این رژیم و یا کاهش اثرات جانبی درمانهای استاندارد ، این درمانها را همراه با روشهای درمانی استاندارد استفاده کرده بودند . متاسفانه تعداد زیادی از بیماران در این مطالعه بدون اجازه پزشک ، از روشهای درمانی جایگزین استفاده می کردند و از اثرات جانبی آنها هنگامی که با شیمی درمانی تداخل پیدا می کرد رنج می بردند.این در حالیست که بسیاری از پزشکان نسبت به درمانهای جایگزین محتاطانه برخورد می کنند . البته بخشی از این مشکل بخاطر این است که پزشکان فراموش می کنند از آنها بپرسند آیا از درمانهای جایگزین استفاده می کنند یا خیر. بیماران نیز فکر نمی کنند که باید این موضوع را به اطلاع پزشک معالج خود برسانند . بنابراین مهمترین نکته در هر بحث مربوط به درمانهای جایگزین این است : دکتر معالج خود را قبل از استفاده از درمانهای جایگزین مطلع سازید . طب سنتی آسیایی برای بسیاری از مردم جذاب است ، بدلیل اینکه یک رویکرد همه جانبه در برابر بیماری دارد . از دیدگاه این طب، بیماری محصول تعادل نامناسب و یا اختلال در انرژی های حیاتی است که ذهن، جسم ، روح و احساس را بهم ربط می دهند . برای معالجه این عدم تعادل از تکنیکهای طب سنتی آسیایی از جمله طب سوزنی ، طب گیاهی ، ماساژ اورینتال و کی گانگ که مبتنی بر تنفس کنترل شده و تعمق و تفکر می باشد ، استفاده می شود .
هومیوپاتی و ناچروپاتی نیز نمونه هایی از سیستم طب جایگزین می باشند . هومیوپاتی در سیستم طب غربی غیرمتعارف است و براین اصل استوار است : ” بیماری، خود ، خود را درمان میکند“ . بعنوان مثال : ماده ای که میزان زیادی از آن سبب بیماری می شود ،در مقادیرکم، همان بیماری را معالجه می کند. طب ناچروپاتی از این منظر به بیماری نگاه میکند: در هنگام بیماری ، فرآیند هایی که توسط آنها ، بدن بطور طبیعی خود را معالجه میکند، از تعادل خارج می شوند ، و بجای درمان بیماری باید بر بازگشت سلامتی( تعادل ) تاکید کرد . پزشکان ناچروپاتی مجموعه ای از روش های درمانی را بکار می برند از جمله : رژیم و تغذیه بالینی ، هومیوپاتی ، طب سوزنی ، طب گیاهی ، هیدروپاتی (استفاده از آب با طیفی از دماها و روش های کاربردی)، دستکاری روی نخاع و بافت های نرم، درمانهای فیزیکی مستلزم جریانات الکتریکی، اولتراسوند، نور درمانی ، مشاوره درمانی و فارماکولوژی.
لیست درمانهای مکمل وجایگزین آنقدرطولانی است که نمی توان بخوبی در مورد آنها صحبت کرد،اما چند روش معالجه و درمان وجود داردکه نشان داده در بهبود علایم سرطان و اثرات جانبی آن موثرهستند. این درمانها در زیر مورد مطالعه و بحث قرار می گیرد.
برای اطلاعات بیشتر در خصوص درمانهایی که در اینجا صحبت نشده، به سایت اینترنتی انستیتوهای مراکز ملی بهداشت برای طب جایگزین و طب مکمل مراجعه کنید، چون در بر گیرنده تمام اطلاعات در خصوص درمانهای جایگزین مختلف می باشد ( به قسمت ضمیمه مراجعه کنید ).
طب سوزنی
ثابت شده که چند روش درمانی جایگزین برای کاهش اثرات جانبی خاصی مثل سرگیجه ، خستگی و درد، موثر هستند. یکی از مهمترین آنها ، طب سوزنی است . طب سوزنی یک نوع درمان چینی است که از 2500 سال پیش مورد استفاده قرار می گرفته است و نحوه کاربرد آن استفاده از سوزن های باریک است که در نقاط خاصی از پوست فرو برده می شود . در سال 1997 بعد از مطالعه این روش درمانی ، انستیتوهای ملی بهداشت نتیجه گرفتند که طب سوزنی می تواند تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی را کاملا خوب کند . برای پی بردن به این نکته که آیا این شیوه درمان میتواند درد ناشی از برخی روشهای درمانی سرطان را بهبود بخشد یا نه ، احتیاج به تحقیقات بیشتری می باشد.
اثر طب سوزنی در کنترل تهوع بخوبی ثابت شده است و بعضی از شرکتهای بیمه مبادرت به پرداخت پول برای معالجات طب سوزنی نموده اند . اگر شما به طب سوزنی به عنوان درمانی برای تهوع علاقمندید ، با پزشک خود مشورت کنید . او ممکن است لیستی از درمانگرهای مورد تایید در منطقه شما را در اختیارتان بگذارد . در غیر این صورت آکادمی طب سوزنی آمریکا لیستی از درمانگران معتبر کشور و همچنین قوانین حاکم بر اجرای آن در ایالت شما و اطلاعات مربوط به چگونگی انجام طب سوزنی را دراختیارتان می گذارد . برای آگاهی از AAMA ، میتوان به قسمت ضمیمه مراجعه کرد .
تکنیکهای ذهنی – جسمی – روحی
روشهایی وجود دارند که با استفاده از حاکم کردن قدرت ذهن و روح بر بدن ، به درمان بیماری کمک می کنند. این روشها شامل: تفکر (meditation )، تصور هدایت شده ( imaging) و عبادت ( prayer) می باشند. این روشها شکل های متفاوتی دارند که در اینجا نمی توانیم همه را بصورت لیست ارائه کنیم . روشی که هر فرد از بین روشهای ذهنی – جسمی – روحی انتخاب میکند ، مختص همان فرد است . آیا این روشها موثر هستند؟ بستگی به این دارد که شما چه انتظاری از آنها دارید ؟ مطالعات نشان داده اند که این روشها بر کاربران آنها مخصوصاً در رابطه با کیفیت زندگیشان تاثیرات مثبتی دارند. روشهای ذکر شده آرامش ، دید مثبت بیشتر ، و احساس کلی سلامت را ارتقاء می دهند وهمانگونه که در سوال 91 مطرح شده تمام این احساسات می تواند سبب افزایش فعالیت سیستم ایمنی و بهبودی سریعتر شود. اما این روشها زمانیکه با درمانهای استاندارد ، مثل شیمی درمانی و پرتو درمانی بکار روند ، به بهترین نحو عمل می کنند . بسیاری از پزشکان ، بیماران خود را به استفاده از این روشها به عنوان درمانهای کمکی، و نه معالجات اصلی اولیه ، تشویق و ترغیب می کنند.
طب گیاهی و مکمل ها
چندین روش درمانی بصورت طب گیاهی و طب مکمل وجود دارند که گفته می شود برای درمان سرطان پستان مفید هستند، و روشهای دیگری نیز هستند که روی اثرات جانبی درمان های استاندارد تاثیر می گذارند . بسیاری از این روشها در جوامع سنتی سابقه طولانی مصرف دارند. و در حقیقت طب سنتی و طب گیاهی اغلب منشاء ترکیبات دارویی در دارو سازی مدرن هستند . متاسفانه تعداد کمی از این درمان های گیاهی شناخته شده ، مورد آزمایش علمی قرار گرفته اند اما این بدان معنا نیست که بی تاثیرند . مطالعات اندکی که روی درمانهای گیاهی صورت گرفته نشان میدهند که بعضی از آنها واقعاً اثرات مثبتی دارند . مسئله مهم این است که بجز دارو سازان گیاهی مجرب ، فقط تعداد محدودی از مردم ،خواص دارویی گیاهان گوناگون و اثرات کامل آنها در بدن را می دانند . ضمنا ارتباط علمی محدودی بین داروسازان گیاهی و پزشکان دررابطه با اثرات متقابل این درمانها با درمانهای استاندارد وجود دارد .بدتر از آن ، دسترسی آسان به مکمل ها ، به بیماران اجازه می دهد خود سرانه ویتامین ها ، داروهای مکمل و گیاهانی را که بخوبی نمی شناسند ، مصرف کنند . داروهای مکمل تا کنون حتی از سویFDA مورد بررسی قرار نگرفته اند ، بنابراین هیچ نظارتی از نحوه ساخت و ترکیب داروها با مارکهای مختلف ، مقدار مواد فعال و یا درجه خلوص مواد تشکیل دهنده وجود ندارد. بطور خلاصه ، هیچگونه ضمانتی وجود ندارد که شیشه دارویی را که از قفسه دارو خانه بر می دارید ، از نظر محتوا همان چیزی باشد که تصورمی کنید. حتی اگر سعی کنید داروهای خود را از مواد تازه تهیه کنید شاید دچار دردسر شوید، بخصوص اگر در مورد نحوه ساخت و استفاده از گیاهان آگاهی نداشته باشید . اینکه شما یک کتاب باز کنید و سرسری مطالبی را بررسی کنید ، یا در اینترنت جستجوکنید، دانش وآگاهی محسوب نمی شود . استفاده درست از گیاهان دارویی کار خیلی پیچیده و مشکلی می باشد و در موردی که به میزان زیاد یا نا صحیح از گیاهان استفاده کنید، ممکن است خود را شدیداً بیمار کنید. بخصوص اگر همزمان در حال دریافت داروهای شیمی درمانی نیز باشید . بخاطر داشته باشید که در طی درمان سرطان ، سیستم های طبیعی بدن تحت فشار شدید قرار دارند ، و شما اگر نیت خوبی هم داشته باشید ، با مصرف ناآگاهانه یک داروی تکمیلی و یا گیاهی خود را درمعرض خطر قرارمی دهید . هرگز درمانی را بدون دستور پزشک معالج خود شروع نکنید .
گفته شده بعضی از داروهای گیاهی که مورد مطالعه قرار گرفته اند،اثرات خوبی داشته اند.به عنوان مثال دو گیاه بنام های گل پامچال و گل گاوزبان که عموماً starflower نامیده می شوند در اروپا ، از قرون وسطی تا کنون برای مشکلات قبل از قاعدگی مثل درد پستان مورد استفاده قرار گرفته است . این دو دارو حاوی ماده ای بنام اسیدلینولنیک گاما ( GLA ) ، یک اسید چرب امگا-6 می باشند ، که این ماده می تواند با محدود کردن رشد رگهای خونی ، مانع گسترش تومورهای بد خیم شود . مرحله ی اول مطالعاتGLA در انگلستان، نشان میدهد این ماده اثر تاموکسیفن را در بعضی از اشکال سرطان پستان تقویت می کند . دیگر گیاهان دارویی رایج و درمانهای طبیعی در درمان اثرات جانبی مثل تهوع یا افسردگی بکار میروند.به عنوان مثال ریشه زنجبیل برای درمان تهوع موثر است ، در حالیکه st - john’s Wort به عنوان درمان طبیعی افسردگی خفیف پذیرفته شده است. ضمناً گیاه دوم تاثیر بدی روی بعضی از داروهای شیمی درمانی از قبیل آنتراسیکلین و اتوپوزاید دارد. دیده شده که دیگر داروهای رایج سرطان ، از قبیل دارواش (MISTLETOE ) اثرات کمی در بهبود سرطان دارند ، اما گیاهانی نیز وجود دارندکه سبب تحریک پاسخ سیستم ایمنی میشوند، مثل: اکیناسه (echinacea ) ، عصاره گل مخروطی (coneflower )، که از بهترین آنها می باشند و گیاهان دیگری مثل سیر (garlic) که آنتی بیوتیک های طبیعی هستند. زمانیکه سیستم ایمنی بدن در مقابله با سرطان بیشتر از حد معمول تحت فشار قرار می گیرد ، این گیاهان دارویی می توانند بدن را در مقابل عفونت های فرصت طلب حفظ کنند . با وجود این هر دو گیاه دارای معایب بالقوه ای هستند : اثر تحریکی اکیناسه روی سیستم ایمنی ، کوتاه مدت است، استفاده دراز مدت از این گیاه ، عملکرد سیستم ایمنی را کاهش می دهد ، و یا سیر ، که مانع لخته شدن خون میشود ( این کار برای جلوگیری از سکته مغزی و یا لخته شدن خو ن مفید است ) ، اما اگر بخواهید عمل جراحی انجام بدهید و یا در دوران نقاهت یک عمل جراحی باشید ، سیر داروی خوبی نیست، لذا این مسئله اهمیت دارد که داروهای گیاهی را قبل از مصرف همراه با درمان استاندارد، بطور کامل بررسی کنید.
اگر شما معمولا از داروهای گیاهی برای درمان بیماریهای جزئی استفاده می کنید ، لازم به ترک اینکار نیست . همانطور که قبلا نیز ذکر شد ، این داروها اغلب اثرات سودمندی دارند . اما استرس بیماری بقدری مهم است که قبل از استفاده از داروهای همراه با درمانهای استاندارد ، بهتر است با پزشک، دکتر دارو ساز و یا دارو ساز گیاهی آموزش دیده ، مشورت کنید . برای پیدا کردن یک عطار ، باید با متخصص داروهای گیاهی در فروشگاه مواد غذایی طبیعی صحبت کنید ، یا به مکانی که تخصص در طب هومیوپاتی دارد ، سری بزنید .
67- اگر درمان موثر واقع نشود چه اتفاقی می افتد ؟ اگر سرطان مجدداً عود کند چه اتفاقی می افتد ؟
بطور کلی ، اگر یک روش درمانی ، رشد سرطان را مهار نکند ، تیم پزشکی آن را به روش دیگری تغییر می دهند، و در صورت لزوم به روش دیگر و دیگری رو می آورند. به همین ترتیب ، اگر سرطان عود کند ، تیم پزشکی از جایی شروع می کند که با آن تومور اولیه را درمان کرده است (جراحی ، پرتو درمانی ، شیمی درمانی) ، اما ممکن است شیوه متفاوتی از هر کدام یا همه ی درمانها اتخاذ نماید. به عنوان مثال: اگر تومور اولیه با برداشتن توده(Lumpectomy) و پرتو درمانی خارجی درمان شده باشد، به هنگام عود ، شاید از برداشتن کامل پستان و شیمی درمانی استفاده شود . اگر در معالجات اولیه از شیمی درمانی استفاده شده است ، ممکن است برای بار دوم ( عود ) روش شدیدتری بکار رود ، همه اینها به این بستگی دارد که عود سرطان چه تظاهراتی دارد .
اگر چه سرطان پیشرفته و یا عود سرطان را میتوان با موفقیت و با استفاده از درمانهای استاندارد معالجه کرد ، اما این حقیقت را نمی توان کتمان کرد ، که با هر عود یا پیشرفت سرطان در هر مرحله ، خطرات بیشتر می شوند . بعد از دوره های مکرر درمان سرطان ، شاید نیاز به تجدید نظر در اهداف خود داشته باشید . آیا واقعاً می خواهید به امید از بین بردن سرطان ، شیمی درمانی و پرتو درمانی را که سبب فشارهای جسمی و روحی به شما و خانواده تان می شود ، ادامه دهید ؟ یا ترجیح می دهید مراقبتهای تسکین دهنده (palliative care) ،که کوششی برای رهایی ازشکایات ناشی از سرطان وبالا بردن کیفیت زندگی تا حد امکان است ،را دنبال کنید ؟
بحث و جدل پیرامون هردو روش وجود دارد، بعضی از مردم ، احساس می کنند هرگونه کوتاهی در بدست آمدن درمان کامل ، به معنی دلسرد شدن و تسلیم در برابر سرطان است ، بنابراین تا جائیکه ممکن است به مبارزه ادامه میدهند . این شیوه در نهایت ، منجر به طولانی تر شدن زندگی و یا گاهاً علاج قطعی می شود ، بخصوص اینکه ، پیوسته روشهای درمانی و داروهای جدید برای سرطان بوجود می آیند . بنابراین هر زمان که بعضی از بیماران در خصوص درمانهای متعارف به آخر خط میرسند، روش درمانی جدیدی در افق ظاهر می شود که سبب بیشتر شدن طول زندگی مبتلایان به سرطان میشود.جنبه منفی قضیه ، این است که شما ، خانواده و مراقبت کنندگان از شما، در طول هر دوره درمانی تحت فشار مداوم قرار می گیرید . اگر چه روشهایی برای کاهش فشار وجود دارد ، اما نمی توانید بطور کامل از آن خلاص شوید ( به سوال 80 مراجعه کنید ) .
حفظ روحیه مبارزه میتواند همه را ضعیف کند . برای بعضی افراد ، این تلاش و کوشش ارزش ندارد ، یعنی ترجیح می دهند که مرگ زودرس را بپذیرند ، اما در مدت زمانیکه برایشان با قیمانده است ، زندگی با کیفیت خوبی داشته باشند.گاهی فکر نکردن به مرگ ، سبب آرامش می شود و می تواند زندگی شما و عزیزانتان را پر بار کند . اگر مرگ مقدر شده باشد ، می توانید به آن فکر نکنید و به زندگی خود بپردازید.شما با دانستن این مسئله که وقتتان محدود است باید حد اکثر استفاده را از زندگی ببرید و اجازه ندهید که نگرانی هایتان ادامه یابد .
فکر نکنید مجبورید این تصمیم را به تنهایی بگیرید : با خانواده خود ، یک روحانی، مشاور و یا علی الخصوص تیم مراقبت بهداشتی خود صحبت کنید . چون شایدآنها بتوانندراهی برای کمک به کاهش فشارهای مربوط به درمان پیدا کنند .مطمئن باشید که هنوز راههای متعددی وجود دارد... .
نکات مهمی که در این فصل به آن اشاره شده است :
- · اگر شما سرطان دارید ، نباید مدت زیادی برای شروع درمان، صبر کنید .
- · به خود آموزش دهید : اگر بدانید که منتظر چه چیزی هستید ، وقتی که با آن روبرو شوید کمتر استرس زا خواهد بود .
- · ماستکتو می / لامپکتومی : برداشتن نسج سرطانی و مقداری از نسوج اطراف آن و گاهی شامل برداشتن غدد لنفاوی و سیستم لنفاوی مجاور هم می شود .
- · تکه برداری از Sentinel node : اضافه کردن رنگ در طی جراحی پستان برای پیدا کردن محل اولین غده لنفاوی که به ناحیه سرطانی چسبیده است و سپس غده برداشته شده و تکه برداری می شود تا مشخص شود که آیا سلولهای سرطانی در آن وجود دارند .
- · برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل : برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل در طی جراحی اولیه است سپس غدد توسط یک آسیب شناس بررسی می شوند تا مشخص شود که آیا سلولهای سرطانی وجود دارند.
- · پرتو درمانی : استفاده از اشعه x با انرژی بالا برای کشتن سلولهای سرطانی و استحاله ی تومورها .
- · شیمی درمانی : استفاده از ترکیبات ( داروهای) شیمیایی برای درمان سیستمیک سرطان .
- · درمان هورمونی : درمانی که اثرات هورمون بر روی سرطان هارا مسدود می کند( به آن درمان درون ریز یا آندوکرین نیز گفته می شود ) .
- · سرطان دارای گیرنده ی استروژنی : سرطانی که اگر در معرض هورمون استروژن قرار گیرد سریعتر رشد می کند .
- · سرطان دارای گیرنده پروژسترونی : سرطانی که اگر در معرض هورمون پروژسترون قرار گیرد سریعتر رشد می کند .
- تظاهر بیش از حد HER2 : یک خصوصیت ژنتیکی بعضی از سرطان هاست که در آن یک تغییر در ژنHER2 باعث تولید مقادیر زیادی از پروتئین HER2 می شود .
- Stage مرحله : بطور عددی مشخص می کنیم که سرطان تا کجا پیشرفت کرده است .
- گرید بافت شناسی : مشخص می کند که سرطان تا چه حد ، کند یا سریع ، در حال رشد است و از یک مرحله به مرحله دیگر پیش می رود .
- درمان کمکی ( ادجوان ) : درمانی که پس از درمان اولیه داده می شود تا شانس بهبود را افزایش دهد و درمانی است که مانع عود سرطان می شود .
- سرطان راجعه : بیماری که علی رغم درمان اولیه باز گشته است .
- ژنیکولوژیست : یک متخصص در بهداشت زنان .
- متخصص تغذیه : یک متخصص بهداشت که در رشته خاص تغذیه آموزش دیده است و می تواند در مورد انتخاب غذاهایی که می خورید ، راهنمایی کند .
- رادیولوژیست : پزشک متخصص که می تواند بیماری را با استفاده از پرتو درمانی معالجه کند .
- انکولوژیست سرطان شناس :یک متخصص سرطان که در تعیین درمانهای انتخابی کمک می کند .
- · انکولوژیست طبی : به انکولوژیست نگاه کنید .
- انکولوژیست جراح : متخصصی که در برداشتن تومورهای سرطانی با جراحی آموزش دیده است .
- انکولوژیست اشعه : یک متخصص سرطان که مقدار اشعه درمانی لازم را مشخص می کند .
- جراح پلاستیک : یک متخصص جراح که هر روش باز سازی راکه لازم باشد، انجام خواهد داد.
- اسکن استخوان : اشعه ی X است که علائم متاستاز در استخوان ها را نشان می دهد .
- هیپرکلسمی: از دست رفتن تسریع شده ی کلسیم در استخوانها که منجر به افزایش سطوح مواد معدنی در گردش خون می شود و علایمی مثل تهوع و گیجی ایجاد می کند .
- ضایعات استئولی تیک : حفرات کوچک در استخوان .
- استنوپروز ( پوکی استخوان ) : از رفتن تراکم استخوان .
- ماستکتومی کامل ( ساده ) : جراح تمام پستان را بر می دارد اما غدد لنفاوی را خارج نمی کند .
- ماستکتومی رادیکال (ریشه ای) تغییر یافته : جراح پستان را بر می دارد ، بعضی از غدد لنفاوی زیر بازو و غدد عضلات سینه را نیز بر می دارد.
- ماستکتومی ریشه ای (Halsted radical mastectomy) : برداشتن هر دو عضله قفسه سینه و پستان و غدد لنفاوی.
- لامپکتومی : فقط تومور و بخش کوچکی از نسج طبیعی پستان برداشته می شوند و پستان سالم باقی می ماند .
- ماستکتومی نا کامل : یک لامپکتومی است .
- ماستکتومی قطعه ای : برداشتن تومور ، مقداری از نسج طبیعی پستان اطراف آن و قسمت پوشاننده ی عضلات قفسه ی سینه در زیر تومور .
- تخریب با اشعه : استفاده از جریان با فرکانس بالا برای ایجاد گرما در تومور برای سوزاندن سلولهای تومورال و مرگ آنها . این کار بدون نیاز به برش و باز کردن پستان و خارج کردن تومور انجام می شود .
- شما حق دارید که هر سوالی داشتید ، بکنید .
- در ن ها : لوله های پلاستیکی و بطری های مکنده است لوله از زیر محل برش عبور داده می شود تا به یک بطری در خارج از بدن شما برسد .
- لمفادم : حالتی است که بدنبال برداشتن یا صدمه ی غدد لنفاوی درطی جراحی، مایع لنف در نسوج تجمع میابد و با عث می شود که اندام یا ناحیه ی درگیر متورم شود .
- طرف مقابل contralateral : طرف مخالف .
- دو طرفه Bilateral : هر دو طرف
- یک طرفه Unilateral : یک طرف
- باز سازی لاتیسیموس دورسی : عضله لاتیسیموس دورسی ( عضله ی پشت و عضله ی زیر شانه ) که بدنبال ماستکتومی، جهت ایجاد پستان جدید مورد استفاده قرار می گیرد .
- فلپ عضله ی رکتوس عرضی ( TRAM ) : یک عضله ی شکم است که همراه با پوست و چربی روی آن به ناحیه ی متاستا تیک منتقل می شود و شبیه یک پستان ، شکل داده می شود .
- باز سازی با فلپ گلوتئال : یک تکنیک بازسازی پستان است که در آن بخشی از پوست ، چربی و عضله گلوتئال باسن برداشته می شود و روی محل ماستکتومی پیوند می شود .
- لمفادم ثانویه : حالتی است که در آن مایع لنف بدنبال برداشتن یا صدمه ی غدد یا عروق لنفاوی ، در نسوج تجمع می یابد .
- لمفادم حاد : یک حاد موقت است که کمتر از 6 ماه طول می کشد و در آن پوست وقتی که لمس شود فرو می رود اما در لمس نرم باقی می ماند.
- لمفادم مزمن : لمفادمی است که بیشتر از 6 ماه طول بکشد .
- پرتو درمانی خارجی : درمانی است که در آن اشعه از مواد و رادیواکتیو خارج از بدن می آید و توسط ماشین روی پستان متمرکز می شود .
- پرتو درمانی : نه شما رادیواکتیو خواهید شد و نه تهدیدی برای اطرافیان خود خواهید بود .
- اشعه درمانی حین عمل : یک دوز اشعه مستقیماً به محل تومور بلافاصله پس از جراحی خارج کردن تومور داده خواهد شد .
- پرتو درمانی منقسم : دوز روزانه اشعه در مقادیر کمتر به فواصل 6-4 ساعت تقسیم می شود .
- تخریب جراحی با اشعه : استفاده از وسایل ربوتیک و نرم افزارهای تصویری برای هدف قرار دادن نواحی خاصی با پرتوهای اشعه پر انرژی .
- دوزیمتریست : با انکولوژیست و فیزیک دان اشعه کار می کند تا مقدار اشعه ای را که باید خارج شود محاسبه کند .
- پرتو درمان : بیماران را برای درمان با اشعه در وضعیت خاصی قرار می دهد و وسیله ای را که اشعه از آن خارج می شود ، حرکت می دهد .
- پرستار اشعه : در پرتو درمانی و مراقبت از بیمار همکاری می کند و به بیماران در مورد درمان آموزش می دهد و در برطرف کردن عوارض جانبی کمک می کند .
- تلانژکتازی : نواحی کوچک قرمزی که روی پوست ظاهر می شوند و ناشی از اتساع عروق خونی پوست است .
- سلولهای قرمز خون : سلولهای خونی با عمل حمل اکسیژن به نسوج .
- سلولهای سفید خون : سلولهای موجود در خون که عملشان مقابله با عفونت است .
- پلاکت ها : اجزاء خونی که در لخته شدن خون و ترمیم زخم کمک می کنند .
- براکی تراپی : یک نوع از پرتو درمانی داخلی است .
- اشعه درمانی بینابینی : یک نوع از پرتو درمانی داخلی است .
- سیتوتوکسیک : توانایی کشتن سلولهای با رشد سریع سرطانی و غیر سرطانی از طریق جلوگیری از تقسیم آنها .
- تقویت ژنی : یک افزایش در تعداد کپی های ژنی که می تواند به تولید مقادیر بیشتر پروتئین آن منجر شود .
- Adjuncts : انواعی از داروهایی که شیمی درمانی را کامل می کنند .
- عوارض جانبی : بیشتر عوارض جانبی قابل درمان هستند .
- تهوع ،استفراغ با شروع حاد : معمولاً چند دقیقه تا چند ساعت پس از شیمی درمانی ایجاد می شود.
- تهوع استفراغ تاخیری : بیش از 24 ساعت پس از شیمی درمانی ایجاد می شود .
- استفراغ علی رغم درمان: علی رغم درمان استفراغ رخ می دهد و به درمانهای اضافی نیاز دارد .
- استفراغ مقاوم : بیمار به درمان ضد تهوع پاسخ نمیدهد .
- ضد تهوع : داروهای ضد تهوع .
- خستگی : خستگی یک واکنش طبیعی به فشار ساختن مجدد سلولهای صدمه دیده است .
- آدرنالین : هورمونی است که در اثر یک واقعه مهم یا پر استرس آزاد می شود و بدن را برای واکنش جنگیدن آماده می کند .
- Deconditioning از حالت شرطی خارج کردن : خستگی و ضعف و گیجی ایجاد شده ناشی از استراحت و خوابیدن به مدت طولانی .
- کم خونی Anemia : پایین بودن شمارش سلولهای قرمز خون
- فازهاPhases ( مرحلهها ): مراحلی است که در آن کار آزمایی بالینی دنبال می شود.
- پلاسبو Placebo : قرص های شکر
- پروتکل Protocol : برنامه تحقیقاتی برای اینکه دارو چگونه و به چه کسی داده شود .
- فرم رضایت نامه : فرآیندی است که توسط آن به بیمارانی که در مطالعه بالینی شرکت می کنند قبل از دریافت درمان ، تمام اطلاعات در دسترس داده می شود .
- · گیرنده استروژن مثبت : سرطانهایی که در حضور استروژن سریعتر رشد می کنند.
- · درمان هورمونی : درمانی که فعالیت هورمونها را روی گیرنده های تومور محدود یا مهار میکند .
- درمان اندوکرین: به درمان هورمونی مراجعه کنید.
- SERM: داروهایی که با اتصال به گیرنده های استروژنی ، از جفت شدن این هورمونها با سلولهای سرطانی پیشگیری می کنند.
- مهار کننده های آروماتار : داروهایی که با مهار آنزیم آروماتاز ، استروژن را در بدن مهار میکنند.
- کاهنده تعدیلی رسپتور استروژنی : دارویی که به گیرنده های استروژنی تومورحمله کرده و با تخریب آنها از جفت شدنشان با استروژن جلوگیری میکند .
- درمان کمکی نوین : این درمان قبل از شروع درمان اصلی بکار میرود .
- درمانهای جایگزین : درمانهایی که بجای درمانهای طبی استاندارد بکار میروند .
- درمانهای مکمل : مهار ت هایی که همراه با درمانهای استاندارد بکار میروند.
- طب جایگزین : بسیاری از مردم بطور روز افزون جذب روشهای درمانی به شیوه فلسفه جایگزین در درمان بیماری می شوند .
- طب سوزنی : یک روش درمان چینی که از سوزنهای باریک برای فرو بردن در نقاط خاصی از پوست استفاده می شود .مطالعات نشان داده اند که روشهای ذهنی – جسمی – روحی تاثیرات مثبتی بر کاربران آنها دارند.
- مراقبتهای تسکینی : مراقبتهایی که برای رهایی از شکایات سرطان و حفظ کیفیت زندگی در بالاترین حد ممکن بکار می روند ، بدون اینکه بدنبال علاج قطعی سرطان باشند.
مترجم : دکتر فریبا الماسی نوکیانی
ادامه دارد ......