نارسایی قلبی
نارسایی قلب به معنای کاهش توانایی قلب در پمپ کردن خون است. نارسایی قلب به معنای ایست کار قلب یا حمله قلبی نیست (البته افرادی که نارسایی قلب دارند، اغلب سابقه حمله قلبی در گذشته داشتهاند). نارسایی قلب را نارسایی احتقانی قلب (CHF) نیز مینامند. احتقان به معنی تجمع مایعات در بدن به علت کاهش توانایی پمپاژ خون توسط قلب است.
علت نارسایی قلب چیست؟
نارسایی قلب علل مختلفی دارد. بعضی اوقات علت دقیقی برای آن یافت نمیشود. شایعترین علل نارسایی قلب در زیر ذکر شده است:
• بیماری عروق کرونر (عروق قلب): در این بیماری خونرسانی به قلب به صورت جزئی یا کامل مسدود میشود.
• مشکلات عضله قلب (کاردیومیوپاتی)
• فشار خون بالا
• مشکلات دریچههای قلب
• ضربان غیرطبیعی قلب (آریتمی)
• استفاده از مواد سمی (مانند الکل یا مواد مخدر)
• بیماری مادرزادی قلبی
• دیابت
• بیماریهای غده تیروئید
علایم نارسایی قلب چیست؟
بعضی از افراد مبتلا به نارسایی قلب، علایم کمی از خود نشان میدهند. در زیر علائمی که ممکن است در افراد مبتلا به نارسایی قلب دیده شود، ذکر شده است:
• تنگی نفس (خصوصا زمان راهرفتن، بالا رفتن از پلهها یا فعالیت)
• تنگی نفس هنگام درازکشیدن
• کاهش اشتها
• تنگی نفس ناگهانی شبانه که باعث بیدار شدن از خواب میشود
• خستگی یا ضعف عمومی (شامل کاهش توانایی در ورزش کردن)
• تورم پا
• تورم شکم
• ضربان قلب سریع یا نامنظم
• افزایش وزن ناگهانی (5 درصد یا یک کیلوگرم در روز برای 3 روز پیاپی)
• سرفه و خسخس سینه بهطور مزمن
• تهوع
در صورت بروز هر یک از این علایم به پزشک مراجعه کنید، خصوصاً اگر سابقه بیماری قلبی دارید.
چگونه پزشک تشخیص میدهد که بیمار مبتلا به نارسایی قلب است؟
پزشک سوالاتی در مورد علایم بیماری و سابقه پزشکی از بیمار میپرسد. سپس بیمار را معاینه میکند و ممکن است تستها و آزمایشات زیر را درخواست کند:
• آزمایش خون
• آزمایش ادرار
• عکس قفسهسینه
• نوار قلب (ECG)
• اکوکاردیوگرام قلب
• رادیونوکلید ونتریکولوگرافی
نوار قلب فعالیت الکتریکی قلب را ضبط میکند. بهوسیله نوار قلب میتوان مشکلات ریتم قلب یا آسیب قلب را تشخیص داد. در اکوکاردیوگرام قلب، پزشک میتواند به وسیله امواج صوتی شکل قلب را ببیند. در این تست پزشک میتواند چگونگی پمپاژ قلب وضعیت دریچه های قلبی و برخی دیگر از مشخصات قلب را بررسی کند.
در رادیونوکلید ونتریکولوگرافی، مقدار خیلی کمی از ماده رادیواکتیو به داخل خون تزریق میشود. این ماده به سمت قلب حرکت میکند. بهوسیله دوربین مخصوصی پزشک میتواند پمپاژ قلب را مشاهده کند. ماده رادیواکتیوی که در این تست استفاده میشود بیضرر است و پس از اتمام تست، بهطور کامل از بدن دفع میشود.
چه درمانهایی برای نارسایی قلب نیاز است؟
درمان نارسایی قلب برای پمپاژ بهتر قلب و رفع علایم کمک کننده است، اما بیماری نارسایی قلب بهطور کامل بهبود نمییابد. بخش مهمی از درمان شامل بهبود عوامل ایجاد کننده نارسایی قلب است، مانند کاهش فشارخون و اصلاح دریچههای قلب. همچنین، درمان شامل تغییر روش زندگی و مصرف دارو نیز میباشند. در اینجا مواردی که باید با پزشکتان مشورت کنید را ذکر میکنیم.
• رژیم غذایی: پزشک به شما توصیه خواهد کرد که مقدار نمک مصرفی را کاهش دهید و غذاهای کم چرب و کم کلسترول مصرف نمایید.
• ورزش: بیشتر بیماران مبتلا به نارسایی قلب همچنان میتوانند ورزش کنند، اما پزشک میزان و نوع ورزش را به شما خواهد گفت.
• وزن: در صورت نیاز، پزشک به شما خواهد گفت که وزنتان را کاهش دهید.
• حمایت خانواده: خانواده نقش مهمی در حمایت و درمان شما دارند.
چه داروهایی تجویز میشود؟
داروهای مختلفی برای درمان نارسایی قلب تجویز میشود. بر اساس علایم شما، پزشک داروهای مناسب را تجویز میکند.
انواع مختلف داروها که معمولاً برای درمان نارسایی قلب تجویز میشود به شرح زیر است:
• مهارکننده های آنزیمهای مبدل آنژیوتانسینACE این داروها باعث بازماندن عروق میشوند، در نتیجه فشارخون کاهش مییابد و خون بهتر جریان مییابد
• مدرها (دیورتیک): این داروها مقدار دفع ادرار را افزایش میدهند و از تجمع مایعات در بدن جلوگیری میکنند. همچنین این داروها باعث کاهش تجمع مایعات در ریهها میشوند و در نتیجه تنفس راحتتر میشود.
• مسدد های گیرنده های بتا: این داروها باعث کاهش فشارخون و کاهش ضربان قلب میشوند. همچنین این داروها جلوی ایجاد برخی مشکلات ریتم قلبی را میگیرند.
• دیگوکسین (دیژیتال): این دارو با افزایش قدرت انقباض قلب، باعث پمپاژ بهتر قلب میشود. ممکن است پزشک در صورت مشاهده علایم دیگر و یا بروز عوارض جانبی با این داروها، داروی دیگری نیز تجویز کند.
زمانی که برای درمان نارسایی قلب دارو مصرف میکنید، نیاز است که برای بررسی میزان پتاسیم خون و عملکرد کلیه، آزمایش خون بدهید. زمان انجام آزمایش خون بستگی به داروهای مصرفی شما دارد. بسیاری از بیماران بدون بروز هیچ مشکلی این داروها را مصرف میکنند. با اینحال، در صورت بروز عوارض جانبی حتماً به پزشک اطلاع دهید. خیلی مهم است که داروها را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف نمایید.
چه مواقعی نیاز است که به پزشک مراجعه کنیم؟
ابتدا، نیاز است که هر هفته به پزشک مراجعه کنید تا میزان پاسخ به دارو بررسی شود. پس از اینکه پزشک داروهای شما را تعیین کرد و حال عمومی شما بهتر شد، میتوانید تعداد مراجعات را کمتر کنید.
چه مواقعی با پزشک تماس بگیریم؟
در صورت بروز هر یک از علایم مذکور باید به پزشک اطلاع دهید. مشکلات جدی قلبی و ریه میتوانند باعث بروز علایمی مشابه نارسایی قلب شوند. همچنین باید برای بررسی شرایط و داروهایتان با پزشک در تماس باشید
منبع : وزارت بهداشت