یکی از مهم‌ترین مزیت‌های محصولات غذایی ارگانیک وجود طعم و مزه بهتر و طبیعی تر و خواص غذایی بیشتر این محصولات نسبت به محصولات تولید شده در سیستم زراعی رایج و محصولات اصلاح شده است.

در بسیاری از کشورهای صنعتی و پیشرفته دنیا در فروشگاه ها و سوپرمارکت ها معمولا با دو دسته از محصولات که دارای برچسب متمایز کننده ارگانیک و غیر ارگانیک هستند روبرو می شوید. اهمیت استفاده از محصولات کاملا طبیعی و ارگانیک در برخی از کشورها به اندازه­ای است که فروشگاه­های اختصاصی برای فروش این دسته از محصولات وجود دارد.

مواد غذایی ارگانیک به آن دسته از مواد غذایی گفته می شود كه عاری از هر گونه مواد شیمیایی و مصنوعی همچون آفت كش ها، سموم، نگهدارنده ها، كودهای شیمیایی و به طور کلی هر گونه آلاینده است.

براساس این مقدمه می توان گفت که در تولید و فرآوری این نوع محصولات، همه مراحل از کاشت تا برداشت با استفاده از نهاده‌های طبیعی همچون کود زیستی، کمپوست ها و حشرات سودمند است. در ابتدا این محصولات، تنها در فروشگاه‌های کوچک و یا در بازارهای محلی کشاورزان قابل دسترس بود و تنها شامل سبزی‌های تازه بود و اولین مصرف کنندگانی که از غذای ارگانیک استفاده می‌ شد، به دنبال غذایی بودند که بدون مواد شیمیایی، تازه و در حد امکان دارای کمترین مراحل فرایند؛ و چون آنها باید اقلام مورد نیاز خود را مستقیماً از کشاورزان خریداری می کردند بنابراین شعار «کشاورز خود را بشناس تا غذای خود رابشناسی» از اولین شعارهایی بود که به منظور ترویج مصرف غذاهای ارگانیک، باب شد. اما امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، محصولات ارگانیک، دیگر لوکس و خاص به حساب نمی‌آیند و در فروشگاه‌ها، انواع محصولات ارگانیک از میوه و سبزی گرفته تا مرغ، تخم مرغ و شیر را می‌توانید با برچسب ارگانیک و تنها اندکی گران‌تر از انواع معمولی، خریداری کرد.

یکی از تازه‌ترین مطالعاتی که درباره مقایسه خواص آنتی‌اکسیدانی گوجه ‌فرنگی‌های ارگانیک و معمولی انجام شده است نشان داد میزان مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل فلانوئیدها در انواع ارگانیک، دو برابر بیشتر از انواع معمولی است و این البته یک نتیجه خیره‌کننده است.

مزیت­های مواد غذائی ارگانیک و تفاوت آن با مواد غذائی غیر ارگانیک:

یکی از مهم‌ترین مزیت‌های محصولات غذایی ارگانیک وجود طعم و مزه بهتر و طبیعی تر و خواص غذایی بیشتر این محصولات نسبت به محصولات تولید شده در سیستم زراعی رایج و محصولات اصلاح شده است.

ارزش غذایی و ویتامین­ها در غالب محصولات ارگانیک بسیار بیشتر از محصولات سیستم رایج است. از این جمله می‌توان به محتوی بیشتر ویتامین­هایی مانند ویتامین B، ویتامین C، ویتامین E، لیکوپن و مواد معدنی همچون منیزیم، آهن و روی در محصولات باغی مانند گوجه فرنگی و وجود آنتی‌اکسیدان­ها و اسیدهای آمینه مفید در سایر محصولات اشاره کرد.

مواد غذایی ارگانیک حاوی آنتی اکسیدان بیشتری است. در مواد غذایی ارگانیک آنتی اکسیدان Phenolicبیشتر یافت می­گردد (50 درصد بیشتر از محصولات غیر ارگانیک). چراکه آفت کش­های مصنوعی تولید این مواد را در گیاهان کاهش داده اما کودهای حیوانی و آلی بکار رفته در کشاورزی ارگانیک تولید آنها را افزایش می­دهد.

این محصولات کمتر سمی هستند. محصولات ارگانیک سالم تر بوده و به بقایای آفت کش­های آلی کمتر آلوده می­باشند. همچنین این محصولات فاقد افزودنی­های غذایی بوده و طبعاً سالم­تر می باشند.

تولید کنندگان محصولات ارگانیک از استانداردها و دستورالعمل های بسیار سخت­گیرانه ای تبعیت می کنند که احتمال آلوده شدن این گونه محصولات به مواد شیمایی و سمی به حداقل ممکن می رسد. گواهی­نامه­های محصولات ارگانیک، به عنوان بیمه هایی است که در تولید این محصولات از مواد شیمیایی و سمی استفاده نشده است.

مواد غذایی ارگانیک خطر بیماری ها را کم می کند. خیلی از مراکز حفاظت محیط زیست در یافته اند که مواد شیمیایی موجود در آفت کش ها دارای اثرات سرطان زایی و بیماری زایی هستند. کشاورزی ارگانیک یکی از راه­های کاهش مصرف سموم شیمیایی و کم کردن این مواد به منابع آب، زمین و هوا است.

درجه بندی مواد غذایی ارگانیک:

اصطلاحاتی كه بــرای مواد غذایی ارگانیك استفاده می شود عبارتند از:

صد در صد ارگانیك: محصولاتی كه به طور كامل از تركیبات آلی (طبیعی) تشكیل شده اند.

ارگانیك: محصولاتی كــه 95 درصد متشكل از تركیبات آلی هسـتند.

تولید شده با مواد ارگانیك: محصولاتی كــه دارای حداقل 70 درصد مواد طبیعی باشند.

مواد غذایی كه كمتر از 70 درصد مواد طبیعی داشته باشند، جزو محصولات ارگانیك محسوب نمی شوند.

معایب مواد غذایی ارگانیك:

از معایب اصلی این گونه مواد غذائی هزینه بالای آنها نسبت به محصولات غذایی غیرارگانیك است كه این افزایش هزینه به دلیل عملیات گران تر كشاورزی، مقررات سخت دولتی و بازدهی كمتر محصول می باشد. از دیگر معایب این گونه محصولات این است كه در 5 درصد افراد ممكن است واكنش های آلرژیك ایجاد كنند، چراكه حتی برخی از سموم طبیعی و ارگانیك نیز مانند ریسین و استریكنین می توانند عوارضی را برای مصرف كنندگان ایجاد كنند. همچنین پروتئین برخی از مواد غذایی مانند بادام زمینی، لوبیای سویا، تخم مرغ، شیر و صدف ها به مایعات هضمی مقاوم هستند. همچنین درخصوص مصرف مواد غذایی ارگانیك گاهی گزارشاتی مبنی بر مسمومیت های غذایی مانند مسمومیت با گونه ای از اشرشیاكلی در اسفناج تازه دیده شده، همچنین جوانه های لوبیای خام ارگانیك نیز چند بار موجب بروز سالمونلا در افراد گردیده است.

وضعیت مواد غذایی ارگانیک در ایران:

در ایران محصولاتی از قبیل انار، آب انار، پسته‌ وحشی، زعفران، انجیر، گلاب، عسل، چای، برنج، سیب، روغن زیتون و برخی از محصولات غذایی دیگر به صورت ارگانیک ارائه شده است. کافی نبودن تأمین منابع مالی، شفاف نبودن آیین‌نامه‌ها و ضوابط همکاری با بخش خصوصی، نارسایی در تأمین نیازهای تحقیقاتی و نبود تعامل مثبت و سازنده بین بخش‌های تحقیقاتی و اجرایی از جمله مشکلات این بخش است. به نظر می‌رسد استقبال مردم از محصولات غذایی ارگانیک خوب است اما مشکلاتی مانند قیمت بالا و همچنین تنوع کم این محصولات باعث شده است که این مصرف آن‌ها آن‌چنان که باید در بین مردم رواج نداشته باشد.