پسوریازیس :
یکی از شایع ترین بیماری های پوستی، بیماری پسوریازیس است که به آن پسوریازیس یا صدف می گویند .
این بیماری مسری نیست و علایم آن شامل ضایعات پوستی ضخیم و قرمز با پوسته های سفید نقره ای است که معمولا پلاک پسوریازیس گفته می شود و می تواند هر قسمتی از بدن را درگیر کند. ولی بیشتر در سر، آرنج، زانو و کمر دیده می شود و در بزرگسالان شایعتر است.
متاسفانه در کشور ما آمار دقیقی از شیوع این بیماری وجود ندارد، اما حدود ۲ تا ۵ درصد از جوامع مختلف درگیر این بیماری هستند. جهت آشنایی با علایم، حالات مختلف این بیماری، تشخیص و درمان های موجود ادامه مطلب را از دست ندهید.
علائم پسوریازیس:
در شروع پسوریازیس ابتدا یک برجستگی قرمز روی پوست مشاهده می کنید که به مرور بزرگتر و ضخیم تر می شود و سپس پوسته پوسته می شود. این ضایعات ممکن است بهم برسند و سطح بزرگتری از پوست را گرفتارکنند.
این ضایعات ممکن است خارش دار و اذیت کننده باشند و با خاراندن و کندن خونریزی کنند.
آرتریت پسوریازیس:
در بعضی افراد مبتلا به پسوریازیس (بیشتر در سنین 30 تا 50 سال) آرتریت رخ می دهد. یعنی ورم و التهاب و محدودیت حرکت در مفاصل اتفاق می افتد.
پسوریازیس ناخن:
نیمی از افراد با پلاک پسوریازیس، پسوریازیس ناخن هم دارند. رنگ ناخنها به زرد مایل به قرمز تغییر می کنند. ناخنها شکننده می شوند و سوراخ، فرورفتگی و یا شیار در سطح‌شان دیده می شود. تقریبا هر کسی که پسوریازیس ناخن داشته باشد درگیری پوست هم دارد.
علت پسوریازیس چیست؟
محققین هنوز علت اصلی این بیماری را نمی دانند، ولی آن را نوعی اختلال در سیستم ایمنی می دانند. به این معنی که در فرد مبتلا به پسوریازیس سیستم ایمنی بدن او به سلولهای پوست حمله می کند و بدن طی چند روز شروع به ساخت پوست جدید می کند. درحالیکه در حالت طبیعی این عمل تقریبا 4 هفته طول می کشد و این پوست جدید در واقع همان بثورات پسوریازیس هستند.
چه عواملی باعث تشدید بیماری پسوریازیس می شود؟
- آسیبها و عفونتهای پوستی
- استرسهای روحی
- بعضی از داروها
- سیگار
- الکل
تشخیص پسوریازیس:
با معاینه پوست، مو، ناخن و پوست سر می توان پسوریازیس را تشخیص داد. ولی ممکن است نمونه برداری هم برای تایید تشخیص انجام شود. اگر تورم و درد مفاصل هم وجود داشته باشد عکس برداری از مفاصل و آزمایش خون نیز ممکن است درخواست شود.
درمان:
اگر پسوریازیس خفیف تا متوسط داشته باشید، استفاده از کرم و پماد باعث کم شدن التهاب، خارش و رشد سلول می شوند.
بعضی ازین کرمها شامل استروئید، مرطوب کننده ها، سالیسیلیک اسید، رتینوئید، کلسیپوترین (فرمی از ویتامین دی) و تار (coal tar) می باشد. شامپوهای تار برای پسوریازیس سر کاربرد دارند.
فوتو تراپی:
اگر پسوریازیس متوسط تا شدید باشد، فتوتراپی UVB کمک کننده است. در این درمان پوست مبتلا در معرض نور فرابنفش قرار می گیرد.
پووا PUVA فرمی از فتوتراپی است که در آن داروی پسورالن و نور UVA استفاده می شود. فوتو تراپی UVB و PUVA به درمان پسوریازیس کمک می کنند. عوارض فوتوتراپی شامل سردرد، تهوع، خستگی و سرطان پوست است.
داروهای بیولوژیک:
روش درمانی جدیدی که با استفاده از سلولهای زنده مسیر سیستم ایمنی بدن را تغییر می دهند. این داروها بصورت قرص یا آمپول می باشند و سیستم ایمنی بدن را مهار می کنند. پس می توانند ریسک عفونتها را زیاد کنند.
درمان با لیزر:
لیزرها تحول جدیدی در فتوتراپی هستند. با کمک آنها نور به ضایعات تابانده می شود و پوست سالم آسیب نمی بیند و عوارض و ریسک سرطانزایی کمتری نسبت به فتوتراپی دارند.
درمان دارویی:
ممکن است درمانهای خوراکی که هدفشان سیستم ایمنی بدن است توسط پزشک تجویز شود. مثل متوترکسات و سیکلوسپورین. هردو عوارض مهمی دارند. پس حتما نظارت پزشک در زمان مصرف این داروها باید وجود داشته باشد.
داروی دیگری که می توان در پسوریازیس شدید استفاده کرد رتینوئید خوراکی است که جدیدترین آن به اسم اتزلا Otezla و (apremilast) می باشد. این دارو نیز عوارضی دارد ولی پیگیری کمتری لازم دارد.
درمانهای طبیعی:
آفتاب گرفتن به میزان خیلی کم در محل ضایعات کمک کننده است. ولی میزان زیاد و یا آفتاب سوختگی پسوریازیس را بدتر می کند و ریسک سرطان پوست را افزایش می دهد. آلوئه ورا، روغن درخت چای و حمام جو دوسر خارش را کم می کنند. در حال حاضر رژیم غذایی تایید شده ای که به درمان پسوریازیس کمک کند وجود ندارد.
استرس ها را رها کنید:
استرس باعث بدتر شدن پسوریازیس می شود. پس هرچه که باعث آرام شدن شما و رهایی از استرس می شود باعث بهتر شدن علائمتان می شود. کارهایی مثل یوگا، تنفس عمیق، پیاده روی و...
زندگی با پسوریازیس:
معمولا پسوریازیس زندگی اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد و اعتماد به نفس را کم می کند. اما نباید باعث شود که از فعالیتهای اجتماعی و یا قرار ملاقاتها و مصاحبه های کاری فرار کنید.
شاید بعضی اوقات خودتان را در خانه حبس کنید. ولی توصیه می کنیم به روابط و فعالیتهایی که دوست دارید بپردازید. گوشه گیری باعث استرس و افسردگی می شود که بیماریتان را بدتر می کند. از حمایتهای خانواده و دوستانتان بهره بگیرید. اگر احساس افسردگی می کنید، با پزشک یا مشاورتان در این مورد صحبت کنید.
