«نقرس بیماری است که منجر به حملات شدید وناگهانی درد، قرمزی، گرمی وتورم (التهاب) دربعضی از مفاصل می شود.»
این بیماری معمولا درهرزمان ، معمولا یک مفاصل راکه غالباً مفصل بزرگ انگشت شست پا است ،درگیرمی کند.همچنین این بیماری می تواند مفاصل دیگری ازجمله زانو، مچ پا، مفاصل کف پا،مفاصل کف دست،مچ دست وآرنج را گرفتارکند.درموارد نادری هم مفاصل شانه،لگن یاستون مهره ها درگیر می شود.
نقرس معمولاً ازمفصلی به مفاصل دیگرسرایت نمی کند.اگرشما در یکی از مفاصل خود دچار نقرس باشید،لزوماً درمفصل دیگری نیز گرفتارنقرس نخواهید شد.
نقرس معمولاً درسه مرحله تظاهر پیدامی کند:
- درد وتورم ناگهانی مفصل که معمولاً5 تا 10روز طول می کشد.
- فروکش کردن علائم که مدتی به طول می انجامدوبه دنبال آن حملات دیگری آغازمی شود.
- اگر پس ازچند سال درمان صورت نپذیرد وبه دنبال چندین دوره حمله حاد،تورم وخشکی ودردخفیف تا متوسط به صورت پایدار دریک چند مفصل باقی می ماند. نقرس ، هرشخص رابه صورت خاصی گرفتارمی کند بعضی فقط یک حمله راتجربه می کنند وپس ازآن ازاین بیماری رهایی می یابند.افراد دیگری هستند که دچار حملات متعدد ودرد طول کشیده صدمه به مفصل می شوند.هیچ درمان قطعی برای نقرس وجود ندارد اما این بیماری با دارو به خوبی کنترل می شود.درمان صحیح وکافی به شما کمک می کند تا از شرحملات وصدمه دراز مدت مفصل درامان بمانید.
حملات حاد
حملات نقرس معمولاً بسیارسریع اتفاق می افتند.اولین حمله عموماً شب هنگام اتفاق می افتد.شما با حال خوش به بستر می روید اما درنیمه های شب با درد شدید از خواب بیدار می شوید.درطی هر حمله ممکن است نشانه های زیردیده شود:
- تورم و درد شدید وناگهانی مفصل
- پوست قرمز یا ارغوانی براق دراطراف مفصل
- درد شدید به هنگام لمس در محدودۀ مفصل
در ابتدا حملات نقرس کوتاه کم تعداد هستند.معمولا یک هفته یا در همین حدود طول می کشند و سپس به کلی از بین می روند. اگر بیماری با دارو کنترل نشود،حملات با تکرار بیشتر ومدت طولانی تر رخ می دهند.حملات مکرر نقرس باعث آسیب دیدن مفصل درگیر می شود. بعداز هرحمله ممکن است بیماردرجاتی ازسفتی وخشکی محدویت حرکت درمفصل را تجربه کند.
عوامل زیر می توانند محرک شروع نقرس باشند:
- نوشیدن نوشابه های الکل دار
- خوردن مقادیر زیاد از غذاهی مشخص
- جراحی
- بیماری ناگهانی وشدید
- رژیم های غذایی سنگین برای لاغری
- آسیب مفصل
- شیمی درمانی
درد وتورم ناشی از نقرس به دلیل کریستال های اسید اوریکی که درمفصل رها می شوندایجاد می شود.اسید اوریک ناشی ازمتابولیسم پورین ها دربدن است،پورین نها درمواد غذایی وجود دارند.اسیداوریک معمولا در خون حل شده و ازطریق کلیه ها به وسیله ادار دفع می شود.دربیمارن مبتلا به نقرس سطح اسید اوریک به حدی بالاست که کریستال های آن در مفاصل وبافتهای دیگررسوب می کند.همین مسئله باعث التهاب مفصل (سینوویوم) می شود.
تشکیل توفوس ها
پس از سالهای متمادی کریستال های اسید اوریک درمفاصل وبافتهای اطراف شکل می گیرنداین کریستال ها به شکل رسوبات بزرگی که توفوس نامیده می شودبه صورت تورم هایی زیرپوست دیده می شود درمی آیند.توفوس ها اغلب درداخل یا نزدیک مفاصل دچاردرگیری شدید ، رو یا کنار آرنج ،روی انگشتان وشست ودرکناره خارجی لاله گوش یافت می شوند اگرتوفوس درمان نشوند به مفصل آسیب شدیدی وارد می کنند.
مشکلات دیگر
کریستال های اسیداوریک می توانند داخل کلیه ومجاری ادرای ومثانه،سنگ ایجاد کنند. عوامل زیادی باعث تشکیل این رسوبات می شوند.اگرمایعات به میزان کافی نوشیده نشوند باعث تشکیل این رسوبات می شود.چرا که نوشیدن زیاد مایعات می تواند باعث حل شدن این رسوبات درادرارشود.همچنین این قضیه می تواند به دنبال بیمارهای سوخت سازی بدن مانند عدم توانایی درکاستن ازمیزان اسیدی بودن ادرار رخ دهد.
درموارد دیگر،رژیم غذایی که باعث افزایش اسیداوریک بدن می شوند می توانند تشکیل سنگ در کلیه را تسهیل کنند اگر پزشک شما به تاثیر رژیم غذایی مشکوک شود ممکن است از شما درخواست نمونه متعدد برای آزمایش ادرار کند.این آزمایش می تواند میزان اسید اوریکی که دربدن شما می سازد ،معین کند.این آزمایش ها از آن جهت سودمند هستند که می توان افرادی راکه درمعرض خطر تشکیل سنگ های کلیوی به دلیل زیادی اسید اوریک درخون هستند را پیدا کرد. نقرس بیماری است که می تواند با فشارخون بالا یا ضعف کارکردکلیه همراه باشد.پزشک شما چنین اجتمالاتی را درشما جستجو خواهد کرد.
گرد آوری :دکتر بابک بدایت
دکتر آرش بدایت
استاد ناظر :دکتر علی جواد زاده (فوق تخصص بیماری های روماتولوژی)
انتشارات :تیمورزاده
( ادامه دارد )
