((درمان کم خونی))

((اهداف درمان))

هدف از درمان کم خونی:افزایش ظرفیت حمل اکسیژن به وسلیه خون است که با افزایش گویچه های سرخ وافزایش سطح هموگلوبین دراین سلول ها صورت پذیراست.هدف دیگر،درمان علت زمینه ای ایجاد کم خونی است.درمانی که برای بیمارتجویز می شودبه نوع علت وشدت بیماریش ارتباط دارد.درمان ممکن است شامل مکمل های غذایی،تغییراتی در رژیم غذایی، دارو وسایرروش های درمانی ازجمله تعویض و تزریق خون وجراحی باشد.

((تغذیه ومکمل هایی غذایی))

برخی ازانواع کم خونی هابه دلیل سطح پایین ویتامین ها و یا آهن دربدن ایجاد می شود.سطح پایین ویتامین ها و یا آهن ممکن است به دلیل تغذیه نامناسب برخی ازبیماری ها ایجادشود.درمان این کمبودها با تجویز مکمل ویتامین و آهن تغییر نوع رژیم غذایی خواهد بود.

1)آهن(lron)  بدن برای ساخت هموگلوبین به آهن نیازدارد.آهن موجود درگوشت بسیارساده تراز آهن موجود درسبزی ها وسایر غذاها دربدن جذب می شود.برای درمان کم خونی ،پزشک ازشما می خواهد تا گوشت قرمز بیشتری و همچنین مرغ, بوقلمون و ماهی مصرف کنید.گاهی اوقات به صورت مکمل معدنی تجویزمی شود.معمولاً این قرص ها به صورت ترکیبی با مولتی ویتامین و سایرمواد معدنی مصرف میشودتا به جذب بهتر آن ها کمک شود.

برخی از غذاها نیز با آهن غنی شده اند؛یعنی آهن به آنها افزوده شده است که ازجمله در آن آهن وجود دارند عبارت است از:اسفناج و سایرسبزی های سبزتیره،بادام زمینی وکره بادام زمینی،تخم مرغ،عدس و لوبیا سایرحبوبات،میوهای خشک مانند هلو و زردآلو

2) ویتامین (vitamin C) ویتامینC به بدن کمک می کند تا آهن ،بیشتر جذب شود.بهترین ویتامینC،انواع سبزی ومیوه ها به گروه مرکبات است.میوهای تازه ،سبزی ها وآب میوه طبیعی معمولاً بیش ازانواع کنسروشده دارای ویتامین C هستند.میوهای گروه مرکبات عبارتنداز :پرتغال، گریپ فروت،نارنگی ومیوهای مشابه آن اگردارو مصرف می کنید ازپزشک خود دراین مورد که آیا می توانیدگریپ فروت مصرف کنیدیا نه سوال کنیدزیرا این میوه قدرت وتأثیربرخی ازداروها را کاهش می دهد.

سایر میوه های سرشار از ویتامین C عبارتند:

کیوی،انبه،زردآلو,توت فرنگی، هنداونه.سبزهای غنی ازویتامین Cنیزعبارتنداز :بروکلی:فلفل،گوجه فرنگی ،سیب زمینی،وسبزی های سبزرنگ مانند اسفناج.

3) (vitamin B₁₂) سطح پایین ویتامینB₁₂ ممکن است به کم خونی به نام کم خونی پرنیسیوز (pernicious anemia)منجرشود.این کم خونی بیشترهنگامی روی می دهد که بدن نتواند ویتامین B₁₂ را جذب کندوبا مکمل های ویتامین B₁₂عبارتنداز:فراورده های گوشتی (مرغ،ماهی،گوشت گاو و گوسفند)،تخم مرغ وفرآوردهای لبنیاتی(شیر،ماست وپنیر)

4) فولات (folate) فولات یاهمان اسیدفولیک ،شکلی ازویتامین B₁₂استیک درغذاها یافت می شود .بدن برای ساخت وحفظ سلول ها یجدید به این ماده نیازدارد .اسیدفولیک به ویژه برای زنان باردار اهمیت داردتا ازکم خونی درآنان پیشگیری کند و در رشد دستگاه عصبی جنین نیز کمک می کند.درکنار نان ،پاستا وبرنج غنی شده.

**سایرمنابع غنی از فولات عبارتنداز :اسفناج و سایر سبزی های برگ دارسبزه تیره،لوبیا،تخم مرغ،جگرگوسفند،موز ،پرتغال،آب پرتغال،برخی دیگراز میوه ها

5) داروها(medicines) درکنارآهن و ویتامین ها،پزشک ممکن است ازدارو نیزبرای درمان علل زمینه ای کم خونی استفاده کند یا تولیدگویچه های سرخ را افزایش دهد.

برخی از این داروها عبارتنداز :آنتی بیوتیک برای درمان عفونت ها،درمان هورمونی برای زنان بالغ وجوان که عادت ماهیانه قوی دارند.اریتروپویتین مصنوعی هورمونی که درکلیه هاساخته می شود وخون سازی را افزایش می دهد.داروهایی که ازتخریب گویچه های سرخ به وسلیه بدن انسان جلوگیری می کند

6)تزریق خون (Boold transfusion) خون از راه ورید به بدن تزریق می شود ولی این فرایندبه مراقبت دقیق خون تزریق شده وتطابق گروه خونی آن با گیرنده نیازمنداست.بیمارانی که براساس یک برنامه طولانی مدت خون دریافت می کنندبا یداز میزان آهن خون موردبررسی قرارگیرند .اگرمیزان زیادی آهن دربدن آها تجمع کند باید درمان لازم رادریافت کنند.

7)پیوند مغز واستخوان یاسلول بنیادی(bone morrow or Stem cell transplant )کم خونی های شدیدی چون کم خونی آپلاستیک که به دنبال نارسایی مغزدراستخوان درساخت گویچۀ سرخ ایجاد می شود گاهی با پیوند مغز استخوان ازراه ورید به بدن تزریق می شود.سلول بنیادی را می توان ازخون بندناف ،مغزاستخوان اعضای خانواده که گروه خونی مشابه داشته باشند ،تهیه کرد.سلوهای بنیادی مغزاستخوان به سلولهای خونی بالغ تمایزمی یابند.

8)جراحی(surgery) جراحی ممکن است برای مهار یا متوقف کردن خونریزی های شدید و تهدید کننده حیات که سبب کم خونی می شوند،لازم باشد .برای نمونه ،جراحی می تواند خونریزی زخم معده و یا سرطان روده بزرگ را کنترل کند.ممکن است برداشت طحال برای مهارتخریب گویچۀ سرخ درطحال لازم باشد .طحال،گویچه های سرخ از رده خارج شده را از بدن خارج می کند.طحال بزرگ شده یا بیمار بیش از آن که گویچۀ سرخ غیرطبیعی را از بدن خارج سازد،نوع طبیعی آن راخارج می سازد که سبب کم خونی خواهدبود.