(( چگونه می توان از کم خونی پیشگیری کرد؟))
بسیاری از انواع کم خونی،به ویژه آنها که به علت کمبود آهن و یا ویتامین ها ایجاد می شوند، با مصرف غذاهای غنی از ویتامین ها وآهن ویا با مصرف داروهای مکمل قابل پیشگیری است. ازسایر انواع کم خونی می توان با درمان بیماری ها و علل زمینه ای چون خونریزی داخلی ویا تغییر داروهایی که سبب کم خونی می شوند پیشگیری ویا از ابتلا دوباره به آن جلوگیری کرد.بسیاری ازانواع کم خونی قابل پیشگیری هستند،اگر وتنها اگر هرعلامت ونشانه ای که درخوداحساس کردیم را به پزشک گزارش دهیم . این نکته بسیارمهم است که آزمایش های لازم تشخیصی وپیگیری برای بیمارانجام شوند. برخی ازانواع کم خونی های ارثی مبتلا هستید،بسیار مهم است که دربارۀ سابقۀ شخصی وخانوادگی بیمارهای خود با پزشکان گفتگوکنید تا درمان پیشگیرانه لازم شروع شود.
(( زندگی با کم خونی))
کم خونی، تقریبا درموارد ،قابل کنترل است.درمان می تواند به منافعی چون افزایش انرژی وسطح فعالیت بیمار منجرشود که سبب افزایش کیفیت زندگی وعمر طولانی تربیمارخواهد بود.بسیارمهم است که درصورت وجودهرعلامت ونشانه شک برانگیز کم خونی،به سرعت به دنبال راهکار تشخیصی و درمانی آن باشیم.با درمان ،کم خونی حاد را می توان دریک روز یادرطی یک دوره درمان کرد.اگر کم خونی به علت یک بیماری مزمن ویا ارثی است،اثرات آن می تواند همیشگی وبرای تمام طول عمر باشد.کم خونی شدید ویا ادامه دار که بدون درمان باقی بماند،حتی ممکن است،کشنده باشد.
((کودکان و نوجوان و کم خونی))
به دلیل رشد و نمو سریع دردوره نوزادی وکودکی ،نیاز بیشتر به آهن دراین دوران وجود دارد.غربالگری کم خونی درنوزدان زودرس وکم وزن که کمتراز6ماه دارند،توصیه می شود.اگرفرزندتان دچار کم خونی است،پزشک او باید تماس احتمالی با سرب وهمچنین عدم رعایت رژیم غذایی سالم رادر نظر داشته باشدو راهنمایی های لازم راارئه کند.والدین باید باپزشک فرزندشان درموردرژیم غذایی مناسب ومنابع غذایی غنی آهن ،ویتامین B12،C واسید فولیک صحبت کنند.مکمل های آهن راباید تنها وتنها با تجویز پزشک مصرف کردوشیوۀ تجویز ومصرف آن باید به دقت برای بیمارتوضیح داده شودوروشن باشد.نوجوان نیز درخطر ابتلا به انواع کم خونی ،به ویژه کم خونی فقرآهن هستندزیرا درسن جهش رشدی قرار دارند.غربالگیری های روتین کم خونی راباید از دوران نوجوانی آغازکردوپس ازآن بهتراست هر5سال یکبار آزمایش خون را تکرار کرد.کودکان ونوجوانان مبتلا به گروهی ازانواع خاص کم خونی بیشتر درمعرض ایجاد آسیب ویا عفونت هستند ،پزشک کودک شما می تواند دربارۀ محدویت های ویژه ای کهبرای آنان وجودارد،ازجمله شرکتنکردن درورزش هایی مانند فوتبال وورزش های رزمی که درآنها تماس با حریف زیاداست ،نکات لازم رابه شما گوشزد کند.
((مراقبت های پزشکی دوران بارداری و پس از زایمان درزنان))
درطول بارداری ،کم خونی می تواند به علت کمبودآهن و اسیدفولیک وتغییر درعلظت خون ایجادشود ،درطول 6ماهه نخست بارداری ،بخش مایع (پلاسما)خون زنان با سرعت بیشتری از تعدادگویچه های سرخ افزایش می یابدکه سبب رقیق شدن خون وکاهش عدد هماتوکریت می شود(هماتوکریت شاخص نشان دهنده پلاسما درخون است).زنان باردار باید درنخستین ویزیت دوران بارداری از نظر وجو کم خونی بررسی شوند و درپیگیری هایی بعد نیز درصورت نیاز ازاین نظر بررسی شوند.کم خونی شدید ،ریسک تولد نوزادنارس وکودک با وزن کم را افزایش می دهد.زنان ،پس از گذشت 4تا 6هفته پس اززایمان ،به ویژه اگرشرایط زیرا داشتند بایداز نظر وجوکم خونی بررسی شوند:- درسه ماهۀ پایانی دوران بارداری دچارکم خونی بوده اند.- حجم خون بسیاری را دربارداری ،زایمان وپس از آن ازدست داده اند – چندین زایمان انجام داده اند.
((سالمندان ))
کم خونی درسالمندان بیشترموارد به دلیل بیمارهای مزمن ،کمبود آهن وتغذیۀ نامناسب ایجادمی شود.کم خونی درسالمندان دربیشتر موارد با بیمارهای دیگر همراه است وبه همین دلیل ممکن است به علائم ونشانه های آن توجه لازم صورت نگیرد.
برای درمان کم خونی ایجاد شده به وسیلۀ سرطان یا بیمار های کلیه یا به دنبال درمان آنها ممکن است داروی اریتروپویتین که مشابه هورمون ترشح شده از کلیه است ،تجویز شود.پزشک ممکن است ازمکمل های آهن،ویتامین با اسید فولیک نیز استفاده کند.
(( چگونه می توان ازکم خونی پیشگیری کرد؟))
بسیاری از انواع کم خونی،به ویژه آنها که به علت کمبود آهن ویا ویتامین ها ایجاد می شوند، با مصرف غذاهای غنی ازویتامین ها وآهن ویا با مصرف داروهای مکمل قابل پیشگیری است. ازسایر انواع کم خونی می توان با درمان بیماری ها وعلل زمینه ای چون خونریزی داخلی ویا تغییر داروهایی که سبب کم خونی می شوند پیشگیری ویا از ابتلا دوباره به آن جلوگیری کرد.بسیاری ازانواع کم خونی قابل پیشگیری هستند،اگر وتنها اگر هرعلامت و نشانه ای که درخوداحساس کردیم را به پزشک گزارش دهیم . این نکته بسیارمهم است که آزمایش های لازم تشخیصی وپیگیری برای بیمارانجام شوند. برخی ازانواع کم خونی های ارثی مبتلا هستید،بسیار مهم است که دربارۀ سابقۀ شخصی وخانوادگی بیمارهای خود با پزشکان گفتگوکنید تا درمان پیشگیرانه لازم شروع شود.
(( زندگی با کم خونی))
کم خونی،تقریبا درموارد ،قابل کنترل است.درمان می تواند به منافعی چون افزایش انرژی و سطح فعالیت بیمار منجرشود که سبب افزایش کیفیت زندگی وعمر طولانی تربیمارخواهد بود.بسیارمهم است که درصورت وجود هر علامت و نشانه شک برانگیز کم خونی،به سرعت به دنبال راهکار تشخیصی ودرمانی آن باشیم.با درمان ،کم خونی حاد را می توان دریک روز یادرطی یک دوره درمان کرد.اگر کم خونی به علت یک بیماری مزمن و یا ارثی است،اثرات آن می تواند همیشگی و برای تمام طول عمر باشد.کم خونی شدید و یا ادامه دار که بدون درمان باقی بماند،حتی ممکن است،کشنده باشد.
((کودکان ونوجوان وکم خونی))
به دلیل رشد ونمو سریع دردوره نوزادی وکودکی ،نیاز بیشتر به آهن دراین دوران وجود دارد.غربالگری کم خونی درنوزدان زودرس وکم وزن که کمتراز6ماه دارند،توصیه می شود.اگرفرزندتان دچار کم خونی است،پزشک او باید تماس احتمالی با سرب و همچنین عدم رعایت رژیم غذایی سالم رادر نظر داشته باشدو راهنمایی های لازم راارئه کند.والدین باید باپزشک فرزندشان درموردرژیم غذایی مناسب ومنابع غذایی غنی آهن ،ویتامین B12،C واسید فولیک صحبت کنند.مکمل های آهن را باید تنها و تنها با تجویز پزشک مصرف کرد و شیوۀ تجویز و مصرف آن باید به دقت برای بیمارتوضیح داده شودوروشن باشد.نوجوان نیز درخطر ابتلا به انواع کم خونی ،به ویژه کم خونی فقرآهن هستندزیرا درسن جهش رشدی قرار دارند.غربالگری های روتین کم خونی راباید از دوران نوجوانی آغازکرد و پس ازآن بهتراست هر5سال یکبار آزمایش خون را تکرار کرد.کودکان ونوجوانان مبتلا به گروهی ازانواع خاص کم خونی بیشتر درمعرض ایجاد آسیب ویا عفونت هستند ،پزشک کودک شما می تواند دربارۀ محدویت های ویژه ای کهبرای آنان وجودارد،ازجمله شرکتنکردن درورزش هایی مانند فوتبال وورزش های رزمی که درآنها تماس با حریف زیاداست ،نکات لازم رابه شما گوشزد کند.
((مراقبت های پزشکی دوران بارداری وپس از زایمان درزنان))
درطول بارداری ،کم خونی می تواند به علت کمبود آهن واسیدفولیک و تغییر درعلظت خون ایجادشود ،درطول 6ماهه نخست بارداری ،بخش مایع (پلاسما)خون زنان با سرعت بیشتری از تعدادگویچه های سرخ افزایش می یابدکه سبب رقیق شدن خون وکاهش عدد هماتوکریت می شود(هماتوکریت شاخص نشان دهنده پلاسما درخون است).زنان باردار باید درنخستین ویزیت دوران بارداری از نظر وجو کم خونی بررسی شوند ودرپیگیری هایی بعد نیز درصورت نیاز ازاین نظر بررسی شوند.کم خونی شدید ،ریسک تولد نوزادنارس وکودک با وزن کم را افزایش می دهد.
زنان ،پس از گذشت 4تا 6هفته پس اززایمان ،به ویژه اگرشرایط زیرا داشتند بایداز نظر وجوکم خونی بررسی شوند:
- درسه ماهۀ پایانی دوران بارداری دچارکم خونی بوده اند
- حجم خون بسیاری را دربارداری ،زایمان وپس از آن از دست داده اند
- چندین زایمان انجام داده اند
((سالمندان ))
کم خونی درسالمندان بیشترموارد به دلیل بیمارهای مزمن ،کمبود آهن وتغذیۀ نامناسب ایجادمی شود.کم خونی درسالمندان دربیشتر موارد با بیمارهای دیگر همراه است وبه همین دلیل ممکن است به علائم ونشانه های آن توجه لازم صورت نگیرد.
برای درمان کم خونی ایجاد شده به وسیلۀ سرطان یا بیمار های کلیه یا به دنبال درمان آنها ممکن است داروی اریتروپویتین که مشابه هورمون ترشح شده از کلیه است ،تجویز شود.پزشک ممکن است ازمکمل های آهن،ویتامین با اسید فولیک نیز استفاده کند.