اشكال دارويي:
Tablet : 250mg
Tablet, Delayed Release: 500mg
Suppository: 500mg
موارد و مقدار مصرف:
الف) آرتريت روماتوئيد، استئوآرتريت و اسپونديليت آنکيلوزان.
بزرگسالان: از راه خوراکي 500-250 ميلي گرم دو بار در روز مصرف مي شود. روش ديگر، تجويز مقدار 250 ميلي گرم در صبح و 500 ميلي گرم به هنگام شب است. حداکثر ميزان مجاز mg 1500 بوده که براي دوره هاي محدود قابل استفاده است.
ب) درد خفيف تا متوسط؛ ديسمنوره اوليه.
بزرگسالان: از راه خوراکي، ابتدا مقدار 500 ميلي گرم مصرف مي شود و به دنبال آن 250 ميلي گرم هر 8 - 6 ساعت در صورت نياز. حداکثر مقدار مصرف روزانه نبايد از 25/1 گرم تجاوز کند.
پ) نقرس حاد.
بزرگسالان: از راه خوراکي، ابتدا 750 ميلي گرم ، و سپس 250 ميلي گرم در 8 ساعت تا رفع حمله صرف مي شود.
ت) آرتر يت روماتوئيد نوجوانان.
کودکان: مقدار mg/kg/day 10 در دو مقدار منقسم مصرف مي شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده، بروز آسم، کهير، برونکواسپاسم يا رينيت در بيماراني که آسپ يرين و ساير داروهاي ضدالتهاب غير استروئيدي مصرف مي کنند.
موارد احتياط
الف ) سابقه کهير غول آسا يا بيماري گوارشي، زخم گوارشي، در افراد مسن، بيماري قلبي - عروقي يا کليوي (ممکن است اين موارد را بدتر کند).
ب) از مصرف اين دارو در دوران بارداري (بخصوص در سه ماهه سوم ) خودداري شود ، زيرا ممکن است زايمان را طولاني کند.
پ) بيماران دچار نشانههاي شناخته شده «سه گانه» (حساسيت مفرط به آسپيرين، رينيت، پوليپهاي بيني، و آسم) در معرض خطر زياد حساسيت متقاطع با آسپيرين و بروز ناگهاني اسپاسم نايژه هستند.
ت) علائم و نشانههاي عفونت حاد (تب، درد عضلاني، اريتم) ممکن است با مصرف ناپروکسن پنهان بماند. بيماران در معرض خطر زياد عفونت (مانند بيماران ديابتي) بايد به دقت ارزيابي گردند.
ث) ممکن است خطر مننژيت آسپتيک را به ويژه در بيماران مبتلا به لوپوس و بيماريهاي بافت همبند افزايش دهد.
ج) NSAIDها ميتوانند منجر به افزايش خطر حوادث قلبي - عروقي ترومبوتيک شامل انفارکتوس حاد، و شروع يا تشديد هايپرتانسيون گردند.
چ) مصرف همزمان ايبوپروفن و احتمالاً ساير NSAIDها با آسپيرين مي تواند با اثرات محافظتي آسپيرين بر قلب تداخل کند.
عوارض جانبی دارو:
اعصاب مرکزي: سردرد، خواب آلودگي، ارتشاحهاي ريوي، هيجان، سرگيجه.
قلبي ـ عروقي: ادم محيطي، نارسايي احتقاني قلب (CHF)، هايپوتانسيون، طپش قلب.
پوست: خارش، بثورات پوستي، کهير، تعريق، اکيموز، راش.
چشم: اختلالات بينايي.
دستگاه گوارش: تهوع، درد اپي گاستر ، سوء هاضمه، استفراغ، يبوست، خونريزي گوارشي يا پرفوراسيون آن، خون نهفته در مدفوع.
ادراري ـ تناسلي: هماچوري، التهاب مثانه، شب ادراري، مسموميت کليوي.
خون: طولاني شدن زمان خونريز ي، آنمي آپلاستيک، نوتروپني، آگرانولوسيتوز، ائوزينوفيلي، هموليز، ترومبوسيتوپني
كبد: افزايش آنزيمهاي کبدي، نارسايي کبدي.
ساير عوارض: تنگي نفس ، اختلالات شنوايي، وزوز گوش، تشنگي.
توجه: در صورت بروز حساسيت مفرط يا علائم و نشانههاي مسموميت کبدي، بايد مصرف دارو قطع شود.
مسموميت و درمان
تظاهرات باليني: خواب آلودگي، سوزش سردل، سوء هاضمه، تهوع و استفراغ.
درمان: معده را بايد بلافاصله با تحريک استفراغ توسط شربت ايپکا يا با شستشوي معده تخليه کرد. ذغال فعال از طريق لوله بيني - معدي به بيمار داده مي شود. درمانهاي علامتي و حمايتي (حمايت تنفسي و تصحيح عدم تعادل آب و الکتروليت) انجام شود. معيارهاي آزمايشگاهي و علائم حياتي بيمار به دقت پيگيري شوند. همودياليز بي تأثير است.
تداخل دارویی
مصرف همزمان با داروهاي ضدانعقاد و ترومبوليتيک (مشتقات کومارين، هپارين، استرپتوکيناز، يا اوروکيناز) ممکن است اثرات ضدانعقاد را تشديد کند. در صورت مصرف اين دارو با ساير داروهاي مهارکننده تجمع پلاکتي، مانند کاربني سيلين تزريقي، دکستران، دي پيريدامول، پيپراسيلين، سولفين پيرازون، تيکارسيلين، اسيد والپروييک، آسپيرين، ساليسيلاتها، يا ساير داروهاي ضدالتهاب ، ممکن است مشکلات خونريزي دهنده بروز کند.
مصرف همزمان با ساليسيلاتها، داروهاي ضدالتهاب ، الکل، کورتيکوتروپين، يا استروئيدها ممکن است سبب افزايش عوارض گوارشي، از جمله زخم و خونريزي شود . آسپيرين ممکن است فراهمي ز يستي ناپروکسن را کاهش دهد.
به دليل اثر پروستاگلاندينها بر روي متابوليسم گلوکز، مصرف همزمان ناپروکسن با انسولين يا داروهاي خوراکي کاهنده قند خون ممکن است اثرات کاهنده قند خون تشديد شود.
ناپروکسن مي تواند داروهايي را که به ميزان زيادي به پروتئين پيوند مي يابند از محلهاي پيوند جا به جا کند. در صورت مصرف همزمان با مشتقات کومارين، فني توئين، وراپاميل يا نيفديپين ممکن است مسموميت بروز کند.
در صورت مصرف همزمان با ترکيبات طلا، ساير داروهاي ضدالتهاب ، يا استامينوفن ممکن است مسموميت کليوي افزايش يابد.
ناپروکسن ممکن است کليرانس کليوي متوترکسات و ليتيم را کاهش دهد.
اين دارو ممکن است اثربخشي باليني داروهاي کاهنده فشار خون و مدرها را کاهش دهد. مصرف همزمان آنها ممکن است خطر مسموميت کليوي را افزايش دهد.
مکانیزم اثر
مصرف همزمان با داروهاي ضدانعقاد و ترومبوليتيک (مشتقات کومارين، هپارين، استرپتوکيناز، يا اوروکيناز) ممکن است اثرات ضدانعقاد را تشديد کند. در صورت مصرف اين دارو با ساير داروهاي مهارکننده تجمع پلاکتي، مانند کاربني سيلين تزريقي، دکستران، دي پيريدامول، پيپراسيلين، سولفين پيرازون، تيکارسيلين، اسيد والپروييک، آسپيرين، ساليسيلاتها، يا ساير داروهاي ضدالتهاب ، ممکن است مشکلات خونريزي دهنده بروز کند.
مصرف همزمان با ساليسيلاتها، داروهاي ضدالتهاب ، الکل، کورتيکوتروپين، يا استروئيدها ممکن است سبب افزايش عوارض گوارشي، از جمله زخم و خونريزي شود . آسپيرين ممکن است فراهمي ز يستي ناپروکسن را کاهش دهد.
به دليل اثر پروستاگلاندينها بر روي متابوليسم گلوکز، مصرف همزمان ناپروکسن با انسولين يا داروهاي خوراکي کاهنده قند خون ممکن است اثرات کاهنده قند خون تشديد شود.
ناپروکسن مي تواند داروهايي را که به ميزان زيادي به پروتئين پيوند مي يابند از محلهاي پيوند جا به جا کند. در صورت مصرف همزمان با مشتقات کومارين، فني توئين، وراپاميل يا نيفديپين ممکن است مسموميت بروز کند.
در صورت مصرف همزمان با ترکيبات طلا، ساير داروهاي ضدالتهاب ، يا استامينوفن ممکن است مسموميت کليوي افزايش يابد.
ناپروکسن ممکن است کليرانس کليوي متوترکسات و ليتيم را کاهش دهد.
اين دارو ممکن است اثربخشي باليني داروهاي کاهنده فشار خون و مدرها را کاهش دهد. مصرف همزمان آنها ممکن است خطر مسموميت کليوي را افزايش دهد.
فارماكوكینتیك
جذب: از دستگاه گوارش به سرعت و به طور کامل جذب مي شود. اثر اين دارو طي 4-2 ساعت به اوج مي رسد.
پخش: به ميزان زيادي به پروتيئن پيوند مي يابد. از جفت عبور کرده و در شير ترشح مي شود.
متابوليسم: در کبد متابوليزه مي شود.
دفع: از طريق ادرار دفع مي شود. نيمه عمر آن 10 تا 20 ساعت مي باشد.
سایر اطلاعات
طبقهبندي فارماكولوژيك: ضدالتهاب غير استروئيدي.
طبقهبندي درماني: مسکن غيراپيوئيدي، ضدتب، ضدالتهاب.
طبقهبندي مصرف در بارداري: رده C (در سه ماهه سوم، رده D)
نکات قابل توصيه به بيمار
1- از مصرف همزمان ناپروکسن با داروهاي بدون نسخه خوددار ي کنيد.
2- در صورت بروز علائم احتمالي مربوط به عوارض جانبي، فوراً به پزشک اطلاع دهيد.
3-هر 3-2 روز وزن خود را اندازه گيري کنيد. در صورت افزايش وزن يک و نيم کيلو يا بيشتر طي يک هفته به پزشک اطلاع دهيد.
4-تا مشخص شدن اثرات CNS دارو ، هنگام انجام فعاليتهايي که نياز به هوشياري دارند ، احتياط کنيد.
5- جهت کاهش اثرات گوارشي، دارو را با غذا، شير، يا ترکيبات آنتي اسيد مصرف کنيد.
مصرف در سالمندان
1- بيماران بالاي 60 سال نسبت به عوارض جانبي دارو (به و يژه سميتهاي گوارشي) حساس تر هستند.
2- اثر اين دارو بر پروستاگلاندينهاي کليه ممکن است موجب احتباس مايعات و ادم شود. اين امر ممکن است در سالمندان، بخصوص بيماران مبتلا به CHF، قابل توجه باشد.
مصرف در كودكان: بي ضرر ي مصرف ناپروکسن در کودکان کوچکتر از دو سال ثابت نشده است.
مصرف در شيردهي: از آنجا که ناپروکسن در شير مادر ترشح مي شود، نبايد آن را در دوران شيردهي تجويز کرد.
ملاحظات اختصاصي
علاوه بر ملاحظات مربوط به تمام ضدالتهابهاي غير استروئيدي، رعايت موارد زير نيز توصيه مي شود:
1- کمترين مقدار مصرف مؤثر دارو تجويز شود.
2- رفع درد معمولاً طي دو هفته بعد از شروع درمان شروع مي شود.
3- براي جلوگيري از آسيبهاي ناشي از اثرات احتمالي بر CNS، اقدامات ايمني صورت گيرد.
4- وضعيت تعادل مايعات پيگيري گردد. علائم و نشانه هاي احتباس مايعات، بخصوص افزايش قابل توجه وزن، پيگيري شود.
لازم است تستهاي عملکرد کبدي، کليوي، CBC و زمان خونريزي در طي درمان درازمدت کنترل شود.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
ناپروکسن و متابوليتهاي آن ممکن است با 5- هيدروکسي ايندول استيک اسيد (5-HIAA) و 17- هيدروکسي کورتيکواستروئيد ادرار تداخل کند. اثرات فيزيولوژيک ناپروکسن ممکن است به افزايش زمان خونريزي منجر شود (اين حالت ممکن است تا چهار روز بعد از قطع مصرف دارو ادامه يابد) ؛ غلظت سرمي کراتينين و پتاسيم، BUN، و ترانس آميناز سرم نيز ممکن است افزايش يابد.