نام ژنریک: Cyproheptadine
اشكال دارويي:
Tablet: 4mg
موارد و مقدار مصرف:
درمان نشانه‌هاي آلرژي، خارش، كهير سرما، التهاب آلرژيك ملتحمه، محرك اشتها 1، سردردهاي خوشه‌اي عروقي.
بزرگسالان: مقدار 4 ميلي گرم 4-3 بار در روز مصرف مي شود. حداكثر مقدار مصرف mg/kg/day 5/0 است.
كودكان 14-7 ساله: مقدار 4 ميلي گرم 3-2 بار در روز مصرف مي شود. حداكثر مقدار مصرف mg/day 16 است.
كودكان 6-2 ساله: مقدار 2 ميلي گرم 3-2 بار در روز مصرف مي شود. حداكثر مقدار مصرف mg/day 12 است.
همچنين اين دارو به طور تجربي براي تحريك اشتها و افزايش وزن بدن در كودكان استفاده شده است.
موارد منع مصرف:
داروهاي مهار كننده مونوآمينو اكسيداز (MAO) در مصرف همراه با سيپروهپتادين ممکن است باعث ايجاد توهم شوند.
مصرف همزمان با الكل و ساير داروهاي مضعف CNS مانند باربيتوراتها ، آرامبخش‌ها، داروهاي خواب آور و يا داروهاي ضد اضطراب، موجب بروز اثرات تجمعي تسكين بخش مي شود.
تداخل دارویی:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
مصرف سيپروهپتادين بايد 4 روز قبل از انجام آزمونهاي پوستي قطع شود. ضد هيستامينها مي توانند باعث جلوگيري، كاهش و يا پوشيده ماندن پاسخ مثبت در نتايج آزمونهاي پوستي شوند.
مکانیزم اثر:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
مصرف سيپروهپتادين بايد 4 روز قبل از انجام آزمونهاي پوستي قطع شود. ضد هيستامينها مي توانند باعث جلوگيري، كاهش و يا پوشيده ماندن پاسخ مثبت در نتايج آزمونهاي پوستي شوند.
فارماكوكینتیك:
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده نسبت به اين دارو و ضد هيستامين‌هاي ديگر با ساختمان مشابه، در دوران حملات شديد آسم (غلظت ترشحات نايژه‌اي را افزايش مي دهد)، بيماراني كه طي دو هفته قبل از سيپروهپتادين داروهاي مهار كننده مونوآمين اكسيداز(MAO) مصرف كرده‌اند. گلوكوم با زاويه باريک، انسداد پيلور- دوازدهه يا انسداد مثانه ناشي از هيپرتروفي پروستات يا باريك شدن گردن مثانه ( به دليل اثرات بارز ضد كولينرژيك اين دارو).
موارد احتياط:
الف) بيماري قلبي عروقي ، زيادي فشار خون يا پركاري تيروئيد ( خطر بروز طپش سريع قلب و تاكيكاردي وجود دارد )، بيماري كليوي، ديابت، آسم نايژه‌اي، احتباس ادرار، زخم‌هاي گوارشي تنگي دهنده.
ب) سيپروهپتادين نبايد در دوران بارداري ( بخصوص در سه ماهه آخر ) و يا طي شيردهي مصرف شود. ضد هيستامينها موجب تشنج و ساير واكنشهاي شديد بخصوص در شيرخواران نارس شده‌اند.
سایر اطلاعات:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: ضد هيستامين (آنتاگونيست گيرنده‌هاي H1).
طبقه‌بندي درماني: ضد خارش.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده B
ملاحظات اختصاصي :
سيپروهپتادين مي تواند موجب افزايش وزن بدن شود.
در بعضي از بيماران اثر تسكين بخش دارو طي 4-3 روز از بين مي رود.
مصرف در سالمندان: بيماران سالخورده به اثرات تسكين بخش اين دارو حساس تر هستند. اين بيماران بايد به آهستگي و به تدريج تغيير وضيت بدهند. بيماران سالخورده ممكن است با سهولت بيشتري از افراد جوان دچار سرگيجه يا كمي فشار خون شوند.
مصرف در كودكان: تحريك (آشفتگي، اغتشاش شعور، لرزش و توهمات) در كودكان شايع تر است و ممكن است كاهش مقدار مصرف ضروري باشد. مصرف سيپروهپتادين در نوزادان و شيرخواران نارس توصيه نمي شود. بي خطري و اثر دارو در كودكان زير 2 سال تاييد نشده است.
مصرف در شيردهي: ضد هيستامينهايي مانند سيپروهپتادين نبايد در دوران شيردهي مصرف شوند. بسياري از اين داروها در شير مادر ترشح مي شوند و شيرخوار را در معرض تهييج پذيري غيرمعمول قرار مي دهند. نوزادان نارس بخصوص در معرض خطر تشنج قرار دارند.
عوارض جانبي:
اعصاب مركزي: تحريك ، خواب آلودگي، سردرد، كسالت، تهييج، تحريك اشتها، آشفتگي، اغتشاش شعور، توهمات بينايي، آتاكسي، لرزش و اختلال در هماهنگي.
قلبي ـ عروقي: كمي فشار خون، طپش سريع قلب ، تاكيكاردي.
پوست: كهير، حساسيت به نور.
گوش، حلق، بيني و چشم: خشكي بيني و گلو ، تاري ديد، وزوز گوش.
دستگاه گوارش: خشكي دهان، يبوست، يرقان.
ادراري-تناسلي: احتباس و تكرر ادرار.
خون: كم خوني هموليتيك ، لكوپني، ترومبوسيتوپني، تحريك اشتها و آگرانولوسيتوز.
متابوليك: افزايش وزن بدن.
مسموميت و درمان:
تظاهرات باليني: تضعيف CNS (كاهش هوشياري ، آپنه و كلاپس قلبي- عروقي) و يا تحريك آن (بي خوابي، توهمات، لرزش يا تشنج)، نشانه‌هاي ضد كولينرژيك مانند خشكي دهان، برافروختگي پوست، مردمك ثابت و گشاد و نشانه‌هاي گوارشي بخصوص در كودكان شايع است.
درمان: عبارت است از واداشتن بيمار به استفراغ با شربت ايپكا( در بيمار هوشيار) و به دنبال آن مصرف ذغال فعال براي كاهش جذب دارو. در صورت هوشيار نبودن بيمار و يا مؤثر نبودن شربت ايپكا ، بايد معده را شستشو داد. مي توان كاهش فشار خون را با داروهاي بالا برنده فشار خون درمان و تشنج را با فنيتوئين يا ديازپام كنترل كرد. از مصرف داروهاي محرك بايد خودداري كرد.
