تعریف
یک بیماری شایع در دهان است که ضایعات دردناک نکروتیک در مخاط دهان، زبان و لثه به بار می آورد.
علل و عوامل خطرساز
علت آن ناشناخته است ولی ممکن است خودایمنی باشد. دوره آن حدود یک هفته است و اغلب پس از آن بدون درمان هم بهبود مییابد. اتیولوژی آفت عود کننده دهانی، دقیقاً مشخص نیست اما مواردی به عنوان علل زمینه ساز برای آن معرفی شده‌اند؛ مانند زمینه ارثی، استرس، اختلالاتایمونولوژیک، عوامل هورمونی، کمبودهای تغذیه‌ای و نقایص خونی، سیگار و حساسیتهای غذایی.
علائم و نشانه ها
علائم آفت محدود به دهان هستند و بیمار علائم عمومی (مانند تب) ندارد. علامت اصلی درد یا سوزش در محل آفت است. ممکن است درد با بعضی غذاها و آشامیدنی ها (مانند اسیدها ) تشدید شود. با بهبود زخم درد نیز کاهش مییابد.
درمان بیماری
آفت خودبخود خوب می‌شود و معمولاً نیازی به درمان ندارد. برای آفت اگر درمانی صورت بگیرد معمولاً به دو منظور زیر خواهد بود:
۱ – کاستن از درد و التهاب و استرس
۲ – جلوگیری از اضافه شدن عفونت ثانویه به آن
به نظر می رسد ویتامین ب۱۲ در درمان آفت عود کننده موثر باشد (۲). دهانشویه هایی مانند بنزیدامین، دیفن هیدرامین، میرتوپلکس و کلرهگزیدین نیز ممکن است به کار روند. تغییر خمیردندان و قطع مصرف سیگار نیز می‌تواند مفید باشد.
رایج‌ترین درمان‌هایی که در این خصوص توصیه می‌شود شامل موارد زیر هستند:
۱- رعایت بهداشت دهان
۲- استفاده از مواد محافظ موضعی(Orabase) حاوی استروئیدهای موضعی همچون تریامسینولون یا Flucinolone یا Clobetasol.
۳- استفاده از آنتی‌بیوتیک موضعی همچون کلرهگزیدین، بنزیدآمین یا پرسیکا
۴- استفاده از آنتی‌بیوتیک موضعی مانند کپسول‌های ۲۵۰ میلی گرمی تتراسایکلین در cc۵ سرم فیزیولوژی حل شده به صورت دهانشویه
۵- رفع کمبودهای ویتامینی و املاح سرمی همچون ویتامین B۱۲، آهن و اسید فولیک و پرهیز از غذاهای آلرژی زا
۶- استفاده از داروهای بی حس کننده موضعی همچون لیدوکائین و یا دیفن هیدرامین
بهترین درمان برای آفت دهان استفاده از داروهای گیاهی مانند مریم‌گلی و عصاره گل میخک می‌باشد زیر تاثیر آن بسیار سریع در حد ۲ الی ۵ دقیقه است.
۸- شست‌وشوی دهان با محلول آبلیمو-نــمک به صورت هر روز دو یا سه مرتبه، می‌تواند مدت آفت‌ها را کاهش دهد.
پیشگیری
کمبود عنصر روی در افراد مبتلا به آفت عود کننده گزارش شده است. توصیه می‌گردد افرادی که مرتباً و به تعداد زیاد آفت می‌زنند و یا آفت آنها بزرگ بوده و التیام ضایعات زمان زیادی طول می‌کشد، جهت شناسایی عامل و بیماریهای زمینه‌ای مستعد کننده تحت معاینات و آزمایشات کامل تری قرار گیرند.
