تعریف
کراتوز اکتینیک، منطقه مطرح کوچک بر روی نواحی از پوست است .برخی از کراتوز اکتینیکها ممکن است به نوعی از سرطان پوست تبدیل شود.کراتوز اکتینیک معمولا بر روی صورت، پوست سر، پشت دست ها، قفسه سینه، یا مکان هایی که اغلب در تابش آفتاب قرار دارند وجود داشته باشند.در واقع ناحیه کوچکی از آسیب پوستی در اثر آفتاب که یک ضایعه پیش سرطانی محسوب میگردد. این عارضه پوست نواحی در معرض آفتاب به ویژه پوست سر، صورت، گوشها، لبها، بازوها و دستها را مبتلا میسازد.
علل و عوامل خطرساز
مواجهه طولانی مدت با اشعه آفتاب (ممکن است سالها پس از مواجهه شدید با آفتاب بروز کند)
علاوه بر این برخی افراد بیشتر در معرض خطر هستند مثلا کسانی که مشاغلی مرتبط با کار در محیط باز نظیر کشاورزی یا ورزشهایی در محیط سرباز انجام میدهند یا افراد دارای پوست روشن که کمتر در کمتر در معرض آفتاب بودهاند یا کسانی که دارای ضعف دستگاه ایمنی در اثر بیماری یا دارو هستند
علائم و نشانه ها
لکههای پوستهدار قهوهای یا قرمز رنگ در نواحی در معرض آفتاب. این لکه ها بدون درد هستند.
درمان بیماری
مهمترین و اصلیترین درمان برای این بیماری به حداقل رساندن مواجهه مستقیم با آفتاب و پیگیریهای طبی هر 6 ماه یکبار به منظور تشخیص و درمان زودرس سرطانهای پوست است؛ اما یادتان باشد خود کراتوز با درمان ناپدبد خواهد شد، ولی احتمالاً ضایعات جدیدی مجدداً مشاهده خواهند شد (به ویژه در کناره های ناحیه درمان شده)
البته تصمیمگیری برای درمان میتواند مبتنی بر ملاحظات زیبایی، تسکین درد یا مهمتر از همه پیشگیری از بدخیمی و متاستاز باشد.
درمانهای تخریبی از جمله جراحی از طریق کرایو، کورتاژ با جراحی الکترودی و درمان فتودینامیک از گزینههای درمانی به شمار میروند.
برخی از درمانهای موضعی عبارتند از انواع ترکیبات فلوئورواوراسیل، کرم ایمیکیمود 5 و ژل دیکلوفناک 3. هر چند از دیگر داروهای موضعی مثل کلشیسین و ترتینویین نیز استفاده میگردد، هیچ مطالعه مقایسهای در مرحله III در مورد این داروها وجود ندارد. داروهای موضعی برای بیماران دارای بیش از 15 ضایعه مفیدند. سریعترین پاسخ مربوط به ضایعات صورت و کندترین پاسخ مربوط به ضایعات بازوها است. ممکن است پس از درمان موضعی، ضایعات روی ناحیه درمان شده، عود کنند. فلوئواوراسیل موضعی درمانی ثابت شده و استاندارد است که سایر درمانهای موضعی با آن مقایسه میگردند. کرم 5 آن دوبار در روز به مدت 4-2 هفته تجویز میشود. کرم ایمیکیمود 5 یک بار در روز، 3-2 روز در هفته به مدت 16 هفته تجویز میگردد.
پیشگیری
محافظت از مواجهه مستقیم با نور خورشید، استفاده از کلاه و پوششهای محافظ هنگام قرار گرفتن در محیط باز، استفاده از محلولها و کرمهای ضدآفتاب با قدرتSPF 15 یا بالاتر