واکنش نمایندگان به رقم سرانه اعلام‌شده از سوی وزیر بهداشت
تعادل بین سرانه و تعرفه از بدهکار شدن بیمه‌ها جلوگیری خواهد کرد
سیاستگذاران حوزه سلامت بر این باورند که برای پیشبرد اهداف هر طرحی در این حوزه، توجه به سرانه تعیین شده برای هر فرد ضروری است. واضح است که همین بی توجهی‌ها گاه طرح را به مرز شکست می‌رساند و این باعث می‌شود تا که سیاست‌ها تغییر کند و تغییر نگاه آن را از نابودی نجات دهد یا بر همان منوال پیش رود تا حکم ناکامی آن صادر شود.
یکسال از شروع طرح تحول نظام سلامت می‌گذرد و همراه آن پای سازمان‌های بیمه‌گر هم در گیر شده تا وضعیت سلامت و درمان مردم بهبود یابد. اما این پیچ تاریخی حوزه سلامت در عنفوان جوانی با موانع و سدهایی روبرو شده است که حتی وزیر بهداشت هم ادامه این روند را به این شکل نگران کننده می‌داند و هشدار و بیم‌هایی به ویژه در زمینه بیمه‌ها داده‌است.
حتماً به یاد دارید که چندی پیش در جلسه‌ای که حسن هاشمی، وزیر بهداشت با خیرین سلامت داشت یکی از دغدغه‌هایش را سرانه مشخص شده برای افراد تحت پوشش بیمه سلامت ایران عنوان کرده بود و از پیشنهاد سرانه 16 هزار تومانی برای 5 دهک اول در طرح تحول سلامت خبر داد.
اما چندی پیش در مجمع عمومی انجمن‌های اسلامی پزشکان وضع و حال این سرانه را بد عنوان کرد و گفت: «سرانه‌ای که ما برای پنج میلیون نفر در نظر گرفته بودیم، 16 هزار تومان به ازای هر نفر بود و سرانه‌ای که الان بابت هر نفر از این 10 و نیم میلیون نفر هزینه می‌شود، 32 هزار تومان است؛ همین، موجب کسری بودجه سازمان بیمه سلامت شد که البته قابل پیش‌بینی بود. در هر حال این موضوع باید اصلاح شود.»
به دنبال تبیین سرانه‌ها در برنامه ششم هستیم
این اظهارات از سوی بسیاری از صاحب نظران همراه با شبهه و تردید بود، تا جایی که ابتدا عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به اینکه در برنامه ششم باید این ابهامات رفع شود و میزان سرانه هرساله مشخص شود، گفت: «ماده 10 لایحه تنظیم برخی از احکام برنامه‌های توسعه کشور با اصلاحاتی به تصویب کمیسیون رسید یکی از این موارد به ماده 10 بازمی‌گردد که در این لایحه سرانه‌ها مشخص نیست لذا در اصلاحات تاکید شد که شورای‌عالی بیمه سلامت علاوه بر تعرفه‌ها، سرانه‌ها را نیز باید مشخص کند، در واقع تعادل بین سرانه و تعرفه از بدهکار شدن بیمه‌ها جلوگیری خواهد کرد.»
16 هزار تومان رقم سال 91 است
در این بین رسول خضری، عضو کمیسیون بهداشت مجلس، رقم اعلام شده از سوی وزیر بهداشت را اشتباه دانست و در این زمینه گفت: « 16 هزار تومان رقمی است که در سال 91 مطرح شده‌است، نه آنچه که در سال 94 مطرح است. به نظر من برداشت اشتباهی صورت گرفته‌است. در واقع سرانه بهداشت و درمان ما از تولید ناخالص داخلی حدود 6/4 درصد بود، که الان به 4/6 رسیده‌است. پس با افزایش 20 تا 30 درصدی روبرو شده‌ایم و این رقم، هم به همین میزان افزایش یافته است. البته چنین رقمی برای حوزه درمان کم است اما ما باید برای بهبود شرایط و کاهش مشکلات بیمه‌ای برنامه‌ریزی کنیم.»وی در ادامه افزود:«ما به دنبال آن هستیم که در برنامه ششم توسعه این مسئله تبیین شود تا با اعلام دقیق هر ساله این رقم، اختلافات و مشکلات کاهش یابد.»
سرانه درمان تا 30هزارتومان قابل تامین است
البته حسن تامینی لیچایی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت مجلس تاکید می‌کند که همین رقم هم به نسبت گذشته 4 برابر شده است و این موضوع را نباید نادیده‌گرفت. وی در این راستا گفت: «ما زمانی با 4 هزار تومان و 5 هزارتومان سرانه درمان روزگار می‌گذارندیم، پس همین رقم هم قابل تامل و عامل بهبودی است.»
تامینی لیچایی با بیان اینکه در اظهارات وزیر مشخص شده‌است ما بیش از سرانه مدنظر، هزینه کرده ایم نگران‌کننده است، تصریح کرد:« البته با توجه به رشد بودجه و اعتبارات حوزه سلامت اگر واقعا شورای عالی بیمه برای سال 94 هم رقم 16 هزار تومان را در نظر گرفته است و هزینه کرد برای هر نفر 32 هزار تومان بوده، چندان جای نگرانی نیست.» وی در ادامه با اشاره به وضعیت بیمه‌ها در پوشش خدمات گفت:«همه می‌دانیم که اگر این سرانه کاهش پیدا کند، مردم با مشکل روبرو می‌شوند. اگر سرانه را کاهش دهیم بیمه‌ها هم نمی‌توانند ادامه دهند. ما باید بیمه‌ها را تقویت کنیم و پول مردم را در بخش‌های مختلف بپردازیم.» این عضو کمیسیون بهداشت مجلس در پایان تصریح کرد:«با توجه به شرایط کنونی و بنا بر بودجه موجود، سرانه را می‌توانیم 30 هزار تومان در نظر بگیریم. این رقم نه با کسری بودجه روبرو است نه تامین اعتبار آن غیر ممکن است.»
سیستم ارجاع راه برون رفت از این مشکلات است
حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس تنها راه پایان این مشکلات را توجه به سیستم ارجاع و پزشک خانواده می‌داند. وی در این زمینه گفت: «این نگرانی‌ها و مشکلات زمانی رفع می‌شود که ما سیستم پزشک خانواده و سیستم ارجاع را در مملکت به طور کامل اجرا کنیم.»
شهریاری با بیان اینکه با ادامه شرایط کنونی قطعا هزینه‌های درمان ما رو به افزایش خواهد بود، تصریح کرد:« با این روند در نهایت هم هر چقدر هزینه کنیم بالاخره یک جا کم می‌آوریم. هیچ جای دنیا نتوانسته‌اند بی‌حساب و کتاب از پس هزینه‌های درمان برآیند.»
ایشان تاکید کرد:« ما همسویی خوبی میان وزرا و خود دولت نسبت به حوزه سلامت داریم. مشکل این حوزه فقط با پول حل نمی‌شود بلکه باید زیرساخت‌ها فراهم شود و طرح پزشک خانواده هم اجرایی شود بعد می‌توانیم یک سرانه مناسب را تعریف کنیم. در حال حاضر پول کم نیست اما چون این مشکلات وجود دارد بیمه ها نمی‌توانند بدهی‌ها را پرداخت کنند.»
سرانه درمان باید بیش از 20 هزارتومان شود
اگرچه افزایش اعتبارات به افزایش انتظارات در این حوزه بدل شده‌است، عابد فتاحی، دیگر عضو کمیسیون بهداشت مجلس در گفت‌وگویی تاکید می‌کند که برای دستیابی به یک ساختار پایدار و یک رقم منطقی برای سرانه‌ها نیاز است زیرساخت‌ها را مشخص کنیم و بودجه‌بندی کنیم. وی با بیان اینکه طبیعتا رقم 16 هزار تومان برای هر فرد، رقمی غیرقابل قبول است، گفت:« این رقم‌ها فاحش هستند و اگر به این شکل پیش رود ما با شکست روبرو می‌شویم.»
وی در ادامه افزود:«من بارها گفته‌ام طرح تحول نظام سلامت اگر شکست بخورد جمع کردن آن بسیار دشوار است. من از وزیر بهداشت و معاونان او می‌خواهم که سرانه منطقی و معقولی منطبق با واقعیت استخراج کنند و با بیمه‌ها تعامل داشته‌باشند.»
فتاحی همچنین تصریح کرد:«تا جایی که ممکن است این موضوع را دولت در برنامه بودجه مدنظر داشته‌باشند.نباید سرانه به شکلی باشد که فرد به فقر مطلق برسد. اگر فرمایشات وزیر بهداشت درست باشد باید منتظر پس‌لرزه‌های بعدی باشیم، مگر اینکه در بودجه 95 به این موضوع توجه شود و حداقل این رقم را برای سال اول برنامه، بالای 20 هزارتومان در نظر بگیرند.»
با توجه به اینکه مشکلات بیمه‌ها یکی از نگرانی اصلی و اساسی فعالان حوزه سلامت است و رقم سرانه هم تعیین کننده اوضاع و احوال مردم و بیمه‌ها در پروسه درمان است. همانطور که این نمایندگان تاکید داشته‌اند باید رقم آن مشخص شود. البته اینکه حتی توافقی در رقم کنونی این سرانه‌ها وجود ندارد، خود اولین معضل است که امیدواریم در برنامه ششم توسعه و بودجه‌بندی سالانه به آن توجه کافی شود و با تعیین رقم منطقی مانع از تکرار چنین مشکلاتی شوند.
منبع:سپید