(تعریف)

آمبولی چربی گرفته شدن عروق در اثر ورود بافت چربی به داخل جریان خون است. این وضعیت می تواند با علایمی همچون تنگی نفس ، هیپوکسی ، راش پتشیال، اختلالات عصبی و کاهش پلاکت خود را نشان دهد. این عارضه می تواند در اثر شکستگی های استخوان های بزرگ ایجاد شود.

(پاتوفیزیولوژی)

برای پاتوفیزیولوژی این یافته بالینی که همراه شکستگی ها و بیماری های عمومی دیگر مثل سوختگی های وسیع، پیوند اعضاء، دیده می شود علت کاملاً مشخصی یافته نشده است. دو فرضیه متداول که علت احتمالی آنرا بیان می کند عبارتند از:

فرضیه ورود چربی به خون. مثلاً در شکستگی های استخوان های بلند و لگن، قطرات چربی مغز استخوان به عروق پاره شده در اثر شکستکی داخل می شوند سپس به ریه رفته و علائم تنفسی را ایجاد می کنند. فرضیه تشکیل داخل عروقی چربی اینگونه بیان می شود که قطرات میکروسکپی چربی در خون محیطی بهمراه پلاکت ها به همدیگر چسبیده و متراکم شده و تشکیل آمبولی چربی می کنند و با آزاد کردن چربی آزاد و آنزیم ها موجب بروز علائم می گردند.

(علائم و نشانه ها)

علائم بیماری شبیه سندرم زجر تنفسی بزرگسالان است.بیمار دچار تنگی نفس ، تندنفسی، تندتپشی و علائم عمومی مثل تب و حتی خواب‌آلودگی و کما می گردد. علائم دیگر مثل ضایعات پوستی بصورت پتشی در صورت وگردن و ملتحمه چشم نیز شایع است. علائم بالینی معمولاً بعد از ۴۸ تا ۷۲ ساعت بعد از بروز بیماری ظاهر می گردند.

علل و عوامل خطرساز

ندارد

(درمان بیماری)

آمبولی چربی از نظر بروز بالینی به دو نوع شدید و نوع خفیف ظاهر می گردد انواع شدید آن با آمار مرگ و میر بالایی همراه است. درمان اختصاصی وجود ندارد، تجویز اکسیژن و کمک به بهبود وضع تنفسی بیمار و اصلاح کم‌خونی جزء درمان های اولیه و اصلی است. دادن داروهای ضد انعقاد خون و کورتیکواستروئید ها نیز موثر است.

(پیشگیری)

برای پیشگیری از وقوع آمبولی چربی و آمبولی لخته ای ، روش های مختلف از جمله روش های داروئی و فیزیکی بکار برده می شوند. مصرف کورتیکواستروئید ها، آسپیرین، هپارین و هپارین با وزن ملکولی سبک از روش های داروئی است. با وجود اینکه هپارین با وزن ملکولی سبک مصرف متداولی در بعضی بیماران دارد، ولی دلایل مبتنی بر شواهد نتوانسته مزیت یکی را بر دیگری اثبات کند.

(آزمایش و تشخیص)

تشخیص بطور عمده با علائم بالینی است ولی یافته های پاراکلینیک نیز کمک کننده است. از یافته های مهم آن میتوان به کاهش مقدار پلاکت های خون و کاهش هموگلوبین اشاره کرد. اندازه‌گیری فشار اکسیژن شریانی نیز کمک کننده تشخیص است. هرچند یافته های پرتونگاری در پاره ای از موارد به تشخیص کمک می کند ولی اختصاصی نیستند .