(تعریف)
صَرع یا اپیلپسی (به انگلیسی: epilepsy) عبارت است از مجموعهای از اختلالات عصبی مزمن پزشکی بلند مدت که با حمله صرعی مشخص میشود. این حملات ممکن است بسیار خفیف و تقریبا غیر قابل شناسایی بوده یا برعکس طولانی مدت و با لرزش شدید همراه باشد. در صرع، حملات به طور مکرر روی میدهند و هیچ دلیل ثابت و مشخصی ندارند در حالیکه حملاتی که به دلایل خاص روی میدهند را نباید به عنوان حمله صرعی تلقی کرد.
(علائم و نشانه ها)
صرع با ریسک حملات متناوب بلند مدت شناخته میشود. این حملات بسته به اینکه کدام بخش از مغز تحت تاثیر قرار گرفته و بسته به سن فرد، ممکن است به شیوههای مختلفی ظاهر شوند. رایج ترین نوع حملات (۶۰درصد موارد) تشنج است که دو سوم آنها به صورت حمله صرعی موضعی ظاهر میشوند که بعدا به حمله عمومیتبدیل میشوند در حالیکه یک سوم به صورت حمله عمومیظاهر میشوند. 40درصد حملات باقیمانده نیز غیرتشنجی هستند. حملات موضعی اغلب بعد از برخی تجربیات مشخص روی میدهند که با عنوان پیش درآمد شناخته میشوند. این تجربیات ممکن است شامل پدیدههای حسی (بصری، شنیداری یا بویایی)، روانی، ارادی، یا جنبشی باشد. فعالیت پرش ممکن است در یک گروه ماهیچهای خاص شروع شده و به گروههای ماهیچهای اطراف گسترش یابد که در این مورد با عنوان مارس جکسون شناخته میشود. حرکت غیرارادی نیز ممکن است روی دهد؛ اینها فعالیتهای غیر ارادی و جنبشهای اغلب سادهای نظیر ملچ ملوچ لبها یا فعالیتهای پیچیده تری نظیر تلاش برای برداشتن چیزی باشند.
(علل و عوامل خطرساز)
در بیشتر موارد دلیل بروز صرع نامشخص است اما صرع در برخی افراد به دلیل آسیب مغزی ، سرطان مغز و سوء استفاده از دارو و الکل و دلایل دیگر ایجاد میشود. حملات صرعی نتیجه فعالیت سلولی بیش از حد و غیر عادی عصب کورتیکال یا غشایی در مغز است.
(درمان بیماری)
صرع را نمیتوان درمان کرد اما حملات را میتوان با دارو تا حدود ۷۰ درصد موارد کنترل کرد. در افرادی که حملات به دارو پاسخ نمیدهند،جراحی، تحریک عصبی یا تغییر در رژیم غذایی را میتوان در نظر گرفت. تمامی سندرمهای صرع مادام المعر نیستند و اکثر افراد تا جایی بهبود مییابند که دیگر نیازی به دارو ندارند.
(پیشگیری)
اگرچه اکثر موارد صرع قابل پیشگیری نیست اما اقدامات برای کاهش آسیب به سر، مراقبت لازم در زمان تولد و کاهش انگلهای محیطی مانند تنیا سولیوم ممکن است در پیشگیری از صرع مفید باشد. اقداماتی برای کاهش نرخ تنیا سولیوم در یک بخش از آمریکای مرکزی به کاهش ۵۰ درصدی موارد جدید صرع منجر شد.